Giải bài toán thị hiếu cho sản phẩm OCOP bằng thiết kế sáng tạo
Trong bối cảnh thị trường trong nước và quốc tế đang dịch chuyển mạnh mẽ theo hướng tiêu dùng bền vững, cá nhân hóa và đề cao giá trị văn hóa, các sản phẩm OCOP và làng nghề truyền thống không thể tiếp tục phát triển theo lối cũ. Để bắt nhịp với thị hiếu ngày càng cao của người tiêu dùng, đổi mới tư duy thiết kế đang trở thành yêu cầu cấp thiết, mang tính quyết định đối với khả năng mở rộng thị trường và phát triển lâu dài của sản phẩm.

Thiết kế sáng tạo – tiêu chí không thể thiếu của sản phẩm OCOP
Thực tế thị trường cho thấy, trong xu hướng tiêu dùng hiện đại, các sản phẩm có yếu tố thiết kế sáng tạo ngày càng chiếm ưu thế. Người tiêu dùng không chỉ quan tâm đến công năng hay mức giá, mà còn chú trọng đến giá trị thẩm mỹ, câu chuyện văn hóa và trải nghiệm mà sản phẩm mang lại. Trên thị trường quốc tế, đặc biệt tại châu Âu, Bắc Mỹ và Đông Bắc Á, các sản phẩm thủ công mỹ nghệ và sản phẩm bản địa có thiết kế hiện đại, hài hòa giữa truyền thống và đương đại đang được ưa chuộng.
Ở thị trường trong nước, cùng với sự gia tăng của tầng lớp trung lưu và sự phục hồi mạnh mẽ của ngành du lịch, nhu cầu đối với các sản phẩm OCOP, sản phẩm làng nghề có thiết kế đẹp, phù hợp làm quà tặng, trang trí và tiêu dùng trải nghiệm cũng ngày càng rõ nét. Trong bối cảnh đó, thiết kế sáng tạo không còn là yếu tố bổ trợ, mà đã trở thành “điều kiện cần” để sản phẩm địa phương tham gia sâu hơn vào chuỗi giá trị thị trường.

Vượt qua giới hạn sản xuất truyền thống để tiếp cận thị trường
Mặc dù sở hữu nhiều lợi thế về chất lượng, nguyên liệu và giá trị văn hóa, không ít sản phẩm OCOP và làng nghề vẫn gặp khó khăn trong việc mở rộng thị trường do hạn chế về thiết kế, mẫu mã, bao bì và phương thức giới thiệu. Khi cạnh tranh ngày càng gay gắt, những sản phẩm chỉ dừng lại ở hình thức truyền thống sẽ khó đáp ứng được thị hiếu ngày càng đa dạng và khắt khe của người tiêu dùng.
Yêu cầu đặt ra hiện nay không chỉ là cải tiến hình thức bên ngoài, mà là xây dựng tư duy thiết kế tổng thể cho sản phẩm, từ mẫu mã, bao bì, không gian trưng bày đến câu chuyện thương hiệu và trải nghiệm mua sắm. Đặc biệt, đối với các sản phẩm OCOP gắn với du lịch, thiết kế còn đóng vai trò như một công cụ quảng bá văn hóa địa phương, góp phần tạo dấu ấn và nâng cao giá trị cảm nhận. Điều này đòi hỏi phải có một mô hình hỗ trợ mang tính hệ thống, đủ năng lực kết nối giữa sản xuất, thiết kế và thị trường.

Trung tâm thiết kế, sáng tạo – điểm tựa kết nối sản phẩm với thị hiếu
Trước yêu cầu đó, việc phát triển các Trung tâm thiết kế, sáng tạo, giới thiệu, quảng bá và bán sản phẩm OCOP gắn với du lịch được xác định là giải pháp phù hợp và có tính bền vững. Thông qua các trung tâm này, sản phẩm OCOP không chỉ được trưng bày và tiêu thụ, mà còn được hỗ trợ cải tiến thiết kế, kết nối với đội ngũ nhà thiết kế, chuyên gia sáng tạo và các kênh thị trường.
Các trung tâm đồng thời trở thành không gian trải nghiệm dành cho du khách, nơi kết hợp giữa trình diễn nghề, giới thiệu quy trình sản xuất và bán sản phẩm, qua đó gia tăng giá trị kinh tế gắn với giá trị văn hóa. Việc tổ chức sản phẩm trong một không gian được thiết kế bài bản cũng giúp nâng cao hình ảnh và khả năng nhận diện của sản phẩm OCOP trong mắt người tiêu dùng.

Trong quá trình triển khai, Sở Công Thương Hà Nội giữ vai trò định hướng, chỉ đạo và xây dựng cơ chế, chính sách nhằm bảo đảm sự thống nhất trong phát triển mô hình trên địa bàn thành phố. Trung tâm Khuyến công và Xúc tiến thương mại Hà Nội là đơn vị trực tiếp tổ chức thực hiện, hỗ trợ các cơ sở sản xuất nâng cao năng lực thiết kế, xúc tiến thương mại và kết nối thị trường. Cách tiếp cận này không chỉ góp phần giải quyết bài toán tiêu thụ trước mắt, mà còn tạo nền tảng cho sự phát triển bền vững của sản phẩm OCOP Hà Nội trong xu thế kinh tế sáng tạo hiện nay.












