Giải mã hiện tượng 'doomscrolling' mà ai cũng gặp phải khi dùng điện thoại: 'Hố đen' nuốt chửng thời gian của bạn

Ảnh minh họa

Theo các chuyên gia, một trong những nguyên nhân chính là cách các công ty công nghệ thiết kế sản phẩm nhằm giữ chân người dùng lâu nhất có thể. Các nền tảng như Facebook, Instagram, TikTok sử dụng thuật toán liên tục gợi ý nội dung hấp dẫn, khiến người dùng khó có thể dứt ra. Một nghiên cứu của Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Hoa Kỳ (CDC) cho thấy việc sử dụng màn hình kéo dài có thể làm tăng nguy cơ lo âu và trầm cảm lên đến 60%. Đồng thời, theo báo cáo từ Deloitte Digital Consumer Trends, hơn 50% người dùng cảm thấy căng thẳng khi không thể rời xa điện thoại trong vài giờ (nomophobia - nỗi sợ mất điện thoại).

Nghiên cứu về sức khỏe kỹ thuật số (digital health) chỉ ra rằng việc giảm thời gian sử dụng điện thoại có thể cải thiện chất lượng giấc ngủ, giảm mức độ căng thẳng và tăng cường khả năng tập trung. Theo báo cáo của Harvard Medical School, ánh sáng xanh từ màn hình điện thoại có thể làm rối loạn nhịp sinh học, ảnh hưởng đến giấc ngủ và sức khỏe tâm thần. Sự quan tâm đến sức khỏe kỹ thuật số ngày càng gia tăng, đặc biệt khi nhiều người nhận thấy tác động tiêu cực của việc sử dụng công nghệ quá mức.

Sau đây là một số giải pháp mà bạn hoàn toàn có thể làm được để tránh việc "lướt điện thoại" một cách vô thức và mất thời gian:

Đặt thời gian sử dụng hợp lý

Thiết lập giới hạn thời gian dành cho mạng xã hội và ưu tiên các hoạt động ngoài đời thực. Trên iPhone, tính năng Screen Time (Thời gian sử dụng màn hình) cho phép thiết lập giới hạn đối với từng ứng dụng, giúp kiểm soát thời gian hiệu quả hơn.

Chọn nội dung chất lượng

Thay vì để thuật toán quyết định nội dung, hãy chủ động theo dõi các kênh giáo dục, nghe podcast hữu ích hoặc đọc sách điện tử. Một số ứng dụng hỗ trợ tiếng Việt như Fonos, VoizFM, NgheLuon giúp tiếp cận thông tin một cách chủ động hơn.

Tạo thói quen sử dụng điện thoại có mục đích

Trước khi mở điện thoại, hãy tự hỏi: "Mình thực sự cần làm gì ngay lúc này?" Điều này giúp hạn chế việc lướt mạng vô thức và tạo sự kiểm soát có ý thức hơn đối với thời gian sử dụng điện thoại.

Áp dụng phương pháp 'quy tắc 5 giây'

Nếu không có lý do chính đáng để sử dụng điện thoại trong 5 giây đầu tiên, hãy đặt nó xuống. Ngoài ra, có thể đặt điện thoại xa tầm với khi làm việc hoặc đi ngủ để giảm sự cám dỗ từ màn hình

Tập thể dục/yoga/thiền

Khoa học đã chứng minh tập thể dục/yoga hoặc thiền mỗi ngày 15 phút giúp tâm trí bạn thư giãn hơn và sản sinh ra các chất tự nhiên gọi là "dopamine" sau những buổi làm việc căng thẳng và làm giảm thói quen tìm kiếm sự hưng phấn độc hại từ việc "doomscrolling" trên điện thoại.

Hải Anh