Giải mã lời kêu cứu cuối cùng trước thảm kịch rơi máy bay tại Ấn Độ
Đài NDTV dẫn thông báo từ Tổng cục Hàng không Dân dụng Ấn Độ (DGCA) cho biết cơ trưởng Sumeet Sabharwal đã phát tín hiệu khẩn cấp Mayday tới trạm kiểm soát không lưu (ATC) ngay trước khi máy bay của hãng Air Idia mất liên lạc hoàn toàn.
Chiếc máy bay Boeing 787-8 Dreamliner của hãng hàng không Air India đã gặp nạn chỉ 7 phút sau khi cất cánh. Ảnh: NDTV
Vào thời điểm xảy ra sự cố, máy bay đang ở độ cao khoảng 250 mét – chưa đạt tới độ cao hành trình thông thường sau cất cánh. Chiếc máy bay thuộc dòng Dreamliner của Boeing do hãng hàng không Air India vận hành, khởi hành từ Ahmedabad (Ấn Độ) đến sân bay Gatwick (London, Anh). Máy bay đã gặp nạn chỉ ít phút sau khi cất cánh vào chiều ngày 12/6 (giờ địa phương). Giới chức hàng không Ấn Độ đang khẩn trương mở cuộc điều tra toàn diện.
Trả lời phỏng vấn đài NDTV, chuyên gia hàng không Sanjay Lazar nhận định: “Chiếc máy bay đã không thể đạt được tốc độ lấy độ cao cần thiết sau khi rời khỏi đường băng, dẫn đến hiện tượng mất kiểm soát khi mới chỉ vừa rời mặt đất”.
Ông cho rằng vụ tai nạn có thể liên quan đến lỗi kỹ thuật hoặc phân bố tải trọng không hợp lý trong giai đoạn cất cánh.
Trong thông cáo báo chí mới nhất, DGCA xác nhận cơ trưởng Sumeet Sabharwal, người điều khiển chiếc máy bay mang số hiệu AI 171, là một phi công kỳ cựu đã có hơn 8.200 giờ bay. Ngoài ra, cơ phó Clive Kundar cũng có kinh nghiệm 1.100 giờ bay. Hai phi công đã phát đi tín hiệu khẩn cấp Mayday ngay trước khi máy bay mất kiểm soát và rơi.
Theo quy chuẩn của Tổ chức Hàng không Dân dụng Quốc tế (ICAO), Mayday là tín hiệu khẩn cấp cấp độ cao nhất, được sử dụng trong các tình huống đe dọa trực tiếp đến an toàn tính mạng của người và phương tiện. Tín hiệu này có nguồn gốc từ tiếng Pháp “m’aider” - nghĩa là “Hãy giúp tôi”.
Xác máy bay của Hãng hàng không Air India tại hiện trường tai nạn ở thành phố Ahmedabad, bang Gujarat, Ấn Độ ngày 12/6/2025. Ảnh: THX/TTXVN
Được đưa vào sử dụng từ những năm 1920, Mayday hiện là quy ước bắt buộc trong các tình huống khẩn cấp. Khi phát đi, phi công hoặc thuyền trưởng phải lặp lại ba lần cụm từ “Mayday, Mayday, Mayday” qua sóng vô tuyến, nhằm đảm bảo tín hiệu được nhận dạng rõ ràng trong điều kiện liên lạc có thể bị nhiễu hoặc gián đoạn.
Tín hiệu Mayday được phát bởi người chỉ huy phương tiện, thường là cơ trưởng máy bay hoặc thuyền trưởng. Tín hiệu này thường được sử dụng trong các tình huống như mất kiểm soát phương tiện, cháy nổ hoặc sự cố nghiêm trọng trên khoang, hỏng hóc kỹ thuật nghiêm trọng như mất động cơ, suy giảm năng lực điều khiển trong điều kiện thời tiết bất lợi hoặc va chạm.
Trong hàng không, cơ trưởng sẽ phát tín hiệu qua radio đến trạm kiểm soát không lưu (ATC). Trong một số trường hợp hiếm hoi, một máy bay hoặc tàu khác gần hiện trường có thể phát tín hiệu thay nếu liên lạc bị mất hoàn toàn.
Khi tín hiệu Mayday được phát đi, toàn bộ các phương tiện đang sử dụng cùng tần số radio phải giữ im lặng tuyệt đối để ưu tiên thông tin từ phương tiện gặp nạn. ATC ngay lập tức chuyển sang chế độ xử lý khẩn cấp, hỗ trợ định vị, liên lạc, hướng dẫn hạ cánh khẩn hoặc điều phối lực lượng cứu hộ.
Theo ICAO, việc phát đi tín hiệu Mayday kịp thời giúp rút ngắn đáng kể thời gian phản ứng của lực lượng mặt đất trong tình huống thảm họa, đồng thời tạo điều kiện để ATC đưa ra các chỉ dẫn phù hợp về hạ cánh khẩn cấp, tránh xung đột trên không và huy động phương án cứu hộ đúng quy trình. Trường hợp cơ trưởng không phát Mayday đúng thời điểm có thể khiến việc xác định vị trí máy bay gặp nạn bị chậm trễ, ảnh hưởng đến khả năng cứu sống người bị nạn.
Lực lượng chức năng làm nhiệm vụ tại hiện trường máy bay Boeing 787-8 Dreamliner của Hãng Air India rơi trúng tòa nhà tại thành phố Ahmedabad, bang Gujarat (Ấn Độ) ngày 12/6/2025. Ảnh: THX/TTXVN
Hiện trường máy bay Boeing 787-8 Dreamliner của Hãng Air India rơi trúng tòa nhà tại thành phố Ahmedabad, bang Gujarat (Ấn Độ) ngày 12/6/2025. Ảnh: THX/TTXVN
Giới chức địa phương cho biết toàn bộ 232 hành khách và 10 thành viên phi hành đoàn đều không qua khỏi sau vụ tai nạn. Theo danh sách hành khách được công bố, chuyến bay AI 171 có 169 công dân Ấn Độ, 53 công dân Vương quốc Anh, 7 công dân Bồ Đào Nha và 1 công dân Canada.
Thảm kịch còn khiến 5 sinh viên của một trường cao đẳng y thiệt mạng, khi máy bay đâm vào khu ký túc xá dành cho bác sĩ thực tập gần hiện trường. Hình ảnh từ hiện trường cho thấy mảnh vỡ của máy bay xuyên qua tường khu nhà ăn, nơi một số đĩa thức ăn vẫn còn nguyên trên bàn.
Một đoạn video được lan truyền trên mạng xã hội ghi lại cảnh chiếc máy bay bay rất thấp, chao đảo và không thể lấy độ cao trước khi lao xuống mặt đất và phát nổ thành quả cầu lửa. Chiếc Dreamliner đã được nạp đầy nhiên liệu để chuẩn bị cho hành trình bay dài tới London, khiến vụ nổ càng thêm dữ dội.
Các hình ảnh từ hiện trường cho thấy xác máy bay bị cháy đen, khói đặc bốc cao, cùng với các đội cứu hộ khẩn cấp đang tích cực làm việc. Một số video lan truyền còn ghi lại cảnh nạn nhân bị thương được đưa lên xe cấp cứu và chở đến bệnh viện.
Hiện trường máy bay của Hãng hàng không Air India bị rơi tại thành phố Ahmedabad, bang Gujarat, Ấn Độ ngày 12/6/2025. Ảnh: THX/TTXVN
Ít nhất 20 chiếc xe cứu thương đã có mặt tại hiện trường. Cảnh sát cũng đã tiến hành phong tỏa khu vực và điều tiết giao thông xung quanh hiện trường để phục vụ công tác cứu hộ và điều tra.
Bộ trưởng Hàng không Dân dụng Ấn Độ, ông Ram Mohan Naidu Kinjarapu, cho biết ông đang trực tiếp theo dõi sát sao diễn biến vụ tai nạn và đã chỉ đạo toàn bộ các cơ quan hàng không, cứu hộ khẩn cấp phối hợp chặt chẽ, phản ứng nhanh chóng để xử lý hậu quả.
“Tôi cầu nguyện cho tất cả những người thiệt mạng trong vụ rơi máy bay và xin gửi lời chia buồn sâu sắc tới gia đình các nạn nhân”, ông chia sẻ trong một bài đăng trên mạng xã hội X.
