Giải mã nhiều vụ án nghiêm trọng từ các chi tiết nhỏ

Trong nhiều vụ án hình sự như cướp tài sản, giết người... nghi can gây án thường có chủ đích trước nên chuẩn bị kế hoạch tinh vi, ngụy trang, che giấu hành vi, ngoại dáng rất kín kẽ hoặc chọn địa điểm là nơi tối tăm, vắng vẻ, không có hệ thống camera giám sát cũng như không có người dân phát hiện. Làm thế nào để cơ quan điều tra chạy đua với thời gian, giải mã nhanh những vụ án nghiêm trọng chỉ trong thời gian ngắn? Tìm hiểu nhiều vụ án cho thấy, chính các chi tiết nhỏ, những vật dụng đôi khi tưởng chừng không liên quan lại góp phần mở hướng điều tra rất hiệu quả.

Lần ra đối tượng cướp vàng từ đôi dép tổ ong

Trước tính chất nghiêm trọng của vụ án cướp tài sản, ngoài sự vào cuộc điều tra nhanh của Công an H.Bình Chánh, Ban Giám đốc Công an TPHCM còn chỉ đạo Phòng Cảnh sát hình sự (CSHS) khẩn trương phối hợp truy bắt nghi phạm. Theo lời khai của nhân chứng và những người biết việc, lúc chị Trần Thị Thu T. (SN 1984, quê Bến Tre; tạm trú xã Bình Hưng, H.Bình Chánh) ở nhà vào chiều tối 26-6-2022, bất ngờ có một người đàn ông xông vào nhà, dùng súng, dao uy hiếp để cướp tiền, vàng, gây thương tích nhiều chỗ trên cơ thể nạn nhân. Chị T. lết ra trước cửa nhà kêu cứu thì đối tượng đã tẩu thoát khỏi hiện trường.

Như bao vụ án hình sự nghiêm trọng khác, việc đầu tiên mà các đơn vị điều tra án phải gấp rút triển khai là lấy lời khai nhân chứng, khám nghiệm hiện trường, thu thập dấu vết, kiểm tra camera giám sát xung quanh khu vực (nếu có). Việc phân tích tài liệu thu thập để mở ra các hướng điều tra được thực hiện hết sức tỉ mỉ, cẩn trọng, vì mỗi chi tiết, mỗi vật phẩm thu được đều có "tiếng nói" riêng của nó, đôi khi quyết định cả tiến trình điều tra nhanh hay chậm.

Với vụ án cướp tài sản xảy ra tại nhà chị T., do có tính toán trước nên đối tượng điều khiển xe máy bị gãy biển số, đầu đội mũ bảo hiểm, đeo khẩu trang che kín mặt. Chưa kể trên đường tẩu thoát, đối tượng gây án còn trút bỏ áo khoác, thay đổi hướng đi, nếu dựa vào biển số xe, hình dáng phương tiện hoặc trang phục của kẻ tình nghi thì việc theo dõi, giám sát hành trình nghi phạm tẩu thoát gặp nhiều khó khăn.

"Nữ siêu trộm" Trần Thị Lượm với chiếc nhẫn "tài lộc"

"Nữ siêu trộm" Trần Thị Lượm với chiếc nhẫn "tài lộc"

Bít lối này thì cán bộ điều tra lại mở hướng khác. Xem lại tỉ mỉ đoạn clip thu được tại nhà nạn nân, tổ điều tra án quyết định mở hướng truy tìm đối tượng từ đôi dép tổ ong màu đỏ. Bằng hướng này, tổ điều tranh nhanh chóng truy ra cả hành trình trốn chạy của nghi phạm và xác định được nơi thường trú. Theo đó, đối tượng gây án cướp tiền, vàng của chị T. là Vương Văn Danh (SN 1986, ngụ P14Q8). Mặc dù đối tượng đã bỏ đi khỏi địa phương, nhưng việc xác định được danh tính cụ thể của nghi can gây án giúp cho việc truy bắt hiệu quả hơn.

Từ khi xác định được Danh đến lúc Phòng CSHS (Công an TPHCM) bắt được đối tượng tại một trung tâm cai nghiện ma túy tự nguyện ở tỉnh Bình Dương chỉ cách nhau chưa tới nửa ngày. Làm việc với cơ quan điều tra, Danh đã thừa nhận hành cướp tài sản tại nhà chị T., phù hợp với tài liệu, chứng cứ do cơ quan công an thu thập. Sau đó, Danh bị khởi tố, bắt tạm giam về hành vi cướp tài sản.

Chiếc nhẫn "tài lộc" và "nữ siêu trộm"

Trước những vụ trộm cắp tài sản (tiền bạc, điện thoại di động) liên tiếp xảy ra tại nhiều cửa hàng bán hàng thiết yếu trong giai đoạn đầu thực hiện giãn cách xã hội để phòng, chống dịch Covid-19, Ban Giám đốc Công an TPHCM lập tức chỉ đạo Phòng CSHS khẩn trương phá án. Tiến hành thu thập tài liệu, chứng cứ giữa đợt đại dịch diễn biến phức tạp, cực kỳ nguy hiểm, hành trình phá án của cơ quan công an càng thêm gian nan khi thông tin, hình ảnh thu thập tại các cửa hàng bước đầu ghi nhận thủ phạm có khả năng là nhiều đối tượng, nhưng chung một hành vi. Làm thế nào mà Phòng CSHS có thể bắt được thủ phạm? Câu trả lời một lần nữa cho thấy việc tỉ mỉ nghiên cứu hồ sơ, tư liệu đã thúc đẩy tiến trình phá án chính xác, hiệu quả hơn.

Cuối tháng 5-2021 và tháng 6-2021, giữa lúc dịch Covid-19 diễn biến phức tạp trên địa bàn TPHCM, các ngành, các cấp tập trung tối đa vào công tác phòng, chống dịch, tại các quận 1, 3, 10, Tân Bình, Tân Phú, Gò Vấp... liên tiếp xảy ra nhiều vụ trộm cắp tại các cửa hàng bán hàng thiết yếu. Do dịch bệnh, hạn chế người đi lại, không ít chủ cửa hàng hoặc nạn nhân tự đăng clip ghi lại cảnh bị kẻ gian trộm tài sản lên mạng xã hội, nhưng không đến cơ quan công an trình báo.

Danh đi đôi dép tổ ong màu đỏ "tố" đối tượng cướp tiền, vàng

Danh đi đôi dép tổ ong màu đỏ "tố" đối tượng cướp tiền, vàng

Theo chia sẻ của nạn nhân, có một phụ nữ hoặc một cặp nam nữ vào cửa hàng mua vài món hàng rồi đến quầy thanh toán. Chờ nhân viên gần hoặc đã hoàn tất công đoạn in hóa đơn, nữ khách hàng bảo muốn mua thêm thứ này, món kia để nhân viên bán hàng hoặc thu ngân đi lấy hàng, còn khách lợi dụng cơ hội lấy trộm tài sản. Cửa hàng mất ít thì một ĐTDĐ, vài triệu đồng, cửa hàng mất nhiều có khi là 2 ĐTDĐ "xịn" (trị giá 70 triệu đồng) hoặc cả chục triệu đồng tiền mặt. Đối tượng nữ gây án rất chóng vánh nên không cửa hàng nào phát hiện được hoặc kịp báo công an bắt giữ. Chưa kể, đối tượng nữ còn có đồng bọn điều khiển xe máy đứng bên ngoài chờ sẵn nên tẩu thoát rất nhanh.

Được phân công điều tra vụ án giữa bối cảnh dịch bệnh phức tạp, quân số phải "chia lửa" cho công tác hỗ trợ phòng, chống dịch, vượt qua muôn vàn khó khăn, thách thức, cán bộ, chiến sĩ Đội 4 - Phòng CSHS (Công an TPHCM) quyết tâm bắt bằng được nghi phạm, góp phần bảo đảm ANTT chung.

Căn cứ trên lời khai của nạn nhân cùng tư liệu, hình ảnh thu thập cho thấy, đối tượng gây án có chỗ là một phụ nữ, có nơi đi thành cặp nam nữ. Điểm qua từng cửa hàng, ghi nhận có lúc đối tượng nữ tóc ngắn cá tính, có khi lại tóc dài thướt tha. Quần áo, mũ bảo hiểm, kính mát có khi đỏm dáng, thời thượng, lúc khác lại giản dị, chân chất. Riêng phương tiện đi lại, kể cả khi đi thành cặp lẫn lúc gây án đơn lẻ đều thay đổi, khi thì Wave Alpha, Air Blade, lúc là Vison, Lead...

Bằng trực quan nhà nghề, trinh sát đặt nghi vấn rồi tỉ mẩn tự tìm câu giải đáp cho mình bằng việc nghiên cứu kỹ tài liệu, hình ảnh. Tuy đối tượng nữ thay đổi trang phục, đầu tóc, mũ bảo hiểm, phương tiện liên tục, nhưng vẫn lộ một vật đồng nhất, xác định đối tượng gây án tại phần lớn các cửa hàng là cùng một người. Về cặp nam nữ cũng tương tự, dù hóa trang nhiều kiểu, nhưng có một điểm chung nằm ở đối tượng nữ. Theo chia sẻ của trinh sát, sau khi xem đi xem đi xem lại hình ảnh nhiều lần, ở nhiều góc độ khác nhau, phát hiện chi tiết rất đặc biệt: đối tượng nữ thường đeo chiếc nhẫn "tài lộc".

Áp dụng đồng bộ các biện pháp nghiệp vụ, Phòng CSHS Công an TPHCM lần ra nghi can là người phụ nữ bán bún tại một chợ ở Q10. Lúc trinh sát muốn tiếp cận để xác minh thì đối tượng là F0 nên tạm thời cách ly điều trị. Nghi can Trần Thị Lượm đã có 3 tiền án về tội trộm cắp tài sản, từng đi tù vào các năm 1995, 1999 và 2001, với tổng thời gian là 78 tháng tù. Điểm thú vị là những người quen biết đều xác nhận Lượm thường đeo chiếc nhẫn có kiểu dáng như hình ảnh trinh sát mô tả.

Khi dịch Covid-19 được khống chế, Lượm hoạt động trở lại thì bị Phòng CSHS (Công an TPHCM) bắt giữ để điều tra vào tháng 3-2022. Qua đấu tranh, đối tượng thừa nhận là thủ phạm của nhiều vụ trộm trên địa bàn thành phố, phù hợp với tài liệu, chứng cứ mà công an thu thập.

Bích Châu

Nguồn CA TP.HCM: http://congan.com.vn/vu-an/giai-ma-nhieu-vu-an-nghiem-trong-tu-cac-chi-tiet-nho_135232.html