Giải mã tên lửa siêu vượt âm giá 'bình dân' của Mỹ

Hải quân Mỹ đang để mắt đến một loại vũ khí siêu vượt âm mới có chi phí thấp hơn đáng kể so với các chương trình trước đây.

Đó chính là Blackbeard - loại tên lửa do tập đoàn quốc phòng Castelion Corporation phát triển. Gần đây, Castelion đã ký kết hợp đồng hợp tác với Hải quân và Lục quân Mỹ nhằm tích hợp hệ thống này lên các nền tảng chiến đấu hiện có, mở ra khả năng triển khai Blackbeard từ máy bay, tàu chiến, tàu ngầm cho đến bệ phóng mặt đất di động, theo TWZ.

Castelion cho biết hợp đồng này nhằm tích hợp và thử nghiệm thực tế tên lửa Blackbeard, qua đó hỗ trợ Bộ Quốc phòng Mỹ đánh giá giải pháp tấn công tầm xa giá rẻ phục vụ mục tiêu răn đe phi hạt nhân. Đây là tên lửa siêu vượt âm đầu tiên của Castelion, được thiết kế cho sản xuất hàng loạt và triển khai nhanh chóng, với ngân sách chỉ bằng một phần nhỏ so với các dòng vũ khí hiện có. Hệ thống sử dụng động cơ và dẫn đường tích hợp theo chiều dọc, giúp tối ưu hiệu suất mà vẫn tiết kiệm chi phí.

Tên lửa siêu vượt âm Blackbeard - Ảnh: Castelion

Tên lửa siêu vượt âm Blackbeard - Ảnh: Castelion

Thử nghiệm sớm trên thực địa

Dù nhiều thông tin kỹ thuật vẫn được giữ kín, các cuộc thử nghiệm trước đây cho thấy Blackbeard đang được phát triển với các biến thể khác nhau, bao gồm mẫu phóng từ mặt đất mà Lục quân Mỹ đang theo đuổi.

Trước đó, Castelion đã thực hiện nhiều lần bắn thử nghiệm thành công, tập trung vào việc xác định thông số bay thực tế để tối ưu hóa thiết kế. Công ty cho biết phương pháp phát triển của họ ưu tiên thử nghiệm thực địa sớm, thay vì mô phỏng dài hạn trên lý thuyết, giúp rút ngắn chu trình thiết kế và sản xuất.

Bệ phóng thử nghiệm tên lửa Blackbeard - Ảnh: Castelion

Bệ phóng thử nghiệm tên lửa Blackbeard - Ảnh: Castelion

Tốc độ siêu vượt âm (trên Mach 5 - 6.174km/h) khiến Blackbeard có khả năng tấn công chính xác với thời gian phản ứng cực ngắn. Theo định nghĩa, “tên lửa siêu vượt âm” bao gồm cả các loại tên lửa hành trình có động cơ phản lực (air-breathing) và phương tiện lướt không người lái được phóng từ tên lửa đạn đạo, rồi lao xuống mục tiêu ở vận tốc cực cao.

Điểm đáng chú ý là Hải quân Mỹ từng có kế hoạch phát triển một loại tên lửa siêu vượt âm phóng từ máy bay, gọi là HALO do Raytheon và Lockheed Martin cạnh tranh chế tạo. Tuy nhiên, chương trình này bị hủy vào cuối năm 2024 vì hạn chế ngân sách và năng lực sản xuất công nghiệp. Điều đó khiến hải quân thiếu một vũ khí tấn công siêu vượt âm phóng từ không trung, tạo khoảng trống mà Blackbeard có thể lấp đầy.

Tháng 2.2024, Castelion đã nhận hợp đồng gần 3 triệu USD từ Văn phòng Nghiên cứu Hải quân Mỹ (ONR) để tiến hành nghiên cứu thiết kế ban đầu cho một loại tên lửa chống hạm phóng từ máy bay, dài không quá 5,4m và nặng tối đa 1,25 tấn. Dự án này bao gồm cả phương án vũ khí không đối không siêu tốc, với kế hoạch sản xuất trên 200 đơn vị trước năm 2027. Dù chưa rõ đây có phải là biến thể của Blackbeard hay không, thời điểm hoàn thiện trùng khớp với mốc mà Castelion từng đặt ra cho dự án này.

Thiết kể của tên lửa HALO - Ảnh: Raytheon

Thiết kể của tên lửa HALO - Ảnh: Raytheon

Vũ khí đa nền tảng

Lục quân Mỹ đã xác nhận đang phát triển phiên bản phóng từ mặt đất của Blackbeard, dựa trên thiết kế gốc dành cho triển khai từ máy bay. Mục tiêu của quân đội Mỹ là hướng tới mục tiêu chuẩn hóa nền tảng vũ khí, giúp Blackbeard có thể hoạt động linh hoạt từ trên không, mặt đất cho tới trên biển tương tự cách họ từng áp dụng với hệ thống tên lửa Tomahawk hay SM-6.

Trong khi đó, Hải quân Mỹ hiện xem Blackbeard là ứng viên tiềm năng thay thế cho dự án HALO nhằm khôi phục năng lực tấn công tầm xa từ máy bay chiến đấu và oanh tạc cơ. HALO ban đầu được kỳ vọng trở thành “vũ khí chủ lực” trong các kịch bản tác chiến hiện đại, đặc biệt tại khu vực Thái Bình Dương. Tuy nhiên, chương trình này bị dừng lại do chi phí vượt mức và tiến độ chậm, buộc hải quân nước này phải chuyển trọng tâm sang các loại vũ khí tầm xa chi phí thấp hơn.

Các đầu đạn thử nghiệm của tên lửa Blackbeard - Ảnh: Castelion

Các đầu đạn thử nghiệm của tên lửa Blackbeard - Ảnh: Castelion

Blackbeard do đó, nổi lên như một lựa chọn hợp lý khi sở hữu tốc độ siêu vượt âm, thiết kế mô-đun linh hoạt, dễ sản xuất và có chi phí triển khai thấp. Nếu được hoàn thiện đúng tiến độ, Blackbeard có thể trở thành vũ khí tấn công chủ lực mới của Hải quân Mỹ trong nửa sau thập kỷ này, đồng thời thích ứng cho nhiều nền tảng khác nhau như tàu khu trục, tàu ngầm, bệ phóng cơ động trên đất liền.

Đáng chú ý, Không quân Mỹ cũng từng tài trợ cho Castelion trong các dự án vũ khí tấn công tầm xa, cho thấy sự quan tâm liên quân Mỹ đối với công nghệ Blackbeard. Trong tương lai, việc phát triển một phiên bản phóng từ máy bay chiến đấu hoặc oanh tạc cơ chiến lược hoàn toàn khả thi, mở rộng thêm phạm vi ứng dụng của loại vũ khí này.

Ý nghĩa chiến lược

Mọi kế hoạch hiện phụ thuộc vào việc Castelion có thể đáp ứng được tiến độ, chi phí và yêu cầu kỹ thuật mà Lầu Năm Góc đặt ra hay không. Tài liệu ngân sách của Lục quân Mỹ tiết lộ dự án này được triển khai theo lộ trình nhiều giai đoạn, cho phép dừng lại ở từng mốc nếu kết quả không đạt yêu cầu. Dù vậy, việc Hải quân và Lục quân cùng ký hợp đồng mới đã thể hiện niềm tin ngày càng lớn vào tiềm năng của Blackbeard.

Tên lửa Blackbeard được cho sẽ mở ra một kỷ nguyên mới cho vũ khí siêu vượt âm Mỹ, không chỉ ở hiệu quả chiến đấu mà còn ở chi phí sản xuất. Trong bối cảnh Trung Quốc và Nga đang đẩy mạnh phát triển các hệ thống tương tự, như DF-ZF hay Avangard, việc Mỹ có thể sản xuất hàng loạt một tên lửa siêu vượt âm “giá rẻ” sẽ giúp thu hẹp đáng kể khoảng cách năng lực răn đe phi hạt nhân.

Dù chi tiết kỹ thuật vẫn còn là ẩn số, Blackbeard đang được xem là quân bài chiến lược trong nỗ lực tái định hình năng lực tấn công tầm xa của Mỹ - một vũ khí có thể phóng từ mọi nơi, đánh trúng mọi mục tiêu, với chi phí thấp hơn nhiều lần so với các chương trình tiền nhiệm. Nếu Castelion giữ đúng tiến độ 2027, Blackbeard có thể trở thành vũ khí siêu vượt âm đầu tiên của Mỹ được sản xuất đại trà, mang lại bước đột phá lớn cho chiến lược quốc phòng trong kỷ nguyên mới.

Hoàng Vũ

Nguồn Một Thế Giới: https://1thegioi.vn/giai-ma-ten-lua-sieu-vuot-am-gia-binh-dan-cua-my-240424.html