Giải ngân vốn đầu tư công: Không để 'cuối năm vội vàng'

Đến nay, Dự án tuyến đường kết nối Quốc lộ 37 và đường tỉnh 269B (Phú Bình) có giá trị khối lượng hoàn thành trên giá trị hợp đồng đạt 110/133,3 tỷ đồng, bằng 82,5%. Ảnh: Mạnh Hùng

Năm 2025, UBND tỉnh Thái Nguyên đề ra mục tiêu bứt phá trong giải ngân vốn đầu tư công (VĐTC), phấn đấu giải ngân 100% kế hoạch vốn được giao, không để xảy ra tình trạng "đầu năm thong thả, cuối năm vội vàng". Để cụ thể hóa tinh thần chỉ đạo, ngày 7/2/2025, Chủ tịch UBND tỉnh đã ban hành Chỉ thị số 04/CT-UBND về công tác giải ngân VĐTC. Theo đó, UBND tỉnh đề ra những mốc thời gian cụ thể trong công tác này; bảo đảm điều hành chủ động, linh hoạt, kịp thời, hiệu quả; xác định rõ người, rõ việc, rõ trách nhiệm, tiến độ, kết quả...

Mục tiêu phấn đấu của tỉnh là đến hết quý II/2025 sẽ giải ngân ít nhất 50% kế hoạch vốn đối với dự án khởi công mới; ít nhất 60% kế hoạch vốn đối với các dự án chuyển tiếp và các chương trình, nhiệm vụ khác. Đến hết quý III/2025, giải ngân ít nhất 70% kế hoạch vốn đối với dự án khởi công mới; ít nhất 80% kế hoạch vốn đối với dự án chuyển tiếp và các chương trình, nhiệm vụ khác. Đến ngày 30/1/2026 giải ngân 100% kế hoạch vốn được giao năm 2025...

Kết quả giải ngân VĐTC ước tính đến hết tháng 2-2025: Thanh toán VĐTC trên toàn tỉnh đạt 980,5 tỷ đồng, bằng 17,5% kế hoạch vốn được Thủ tướng Chính phủ giao và đạt 14,8% kế hoạch địa phương giao. Việc giải ngân VĐTC không đạt kết quả như kỳ vọng là do một số dự án trên địa bàn gặp khó khăn, vướng mắc trong công tác bồi thường, giải phóng mặt bằng (GPMB), bố trí tái định cư…

Theo báo cáo của Sở Kế hoạch và Đầu tư (nay là Sở Tài chính), đối với các chủ đầu tư dự án cấp tỉnh quản lý có 10 đơn vị chưa giải ngân nguồn vốn được giao. Cụ thể, Liên minh HTX tỉnh chưa giải ngân nguồn vốn ngân sách Trung ương giao thuộc chương trình mục tiêu quốc gia được kéo dài sang năm 2025 theo Nghị quyết số 174/2024/QH15 ngày 30/11/2024 của Quốc hội.

9 chủ đầu tư khác là: Ban Quản lý Dự án đầu tư xây dựng công trình nông nghiệp và phát triển nông thôn; Ban Quản lý Dự án đầu tư xây dựng huyện Võ Nhai; Ban Quản lý Dự án đầu tư xây dựng TP. Thái Nguyên; Công ty TNHH MTV Thoát nước và phát triển hạ tầng đô thị Thái Nguyên; Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch… chưa giải ngân kế hoạch VĐTC năm 2025.

Đối với các địa phương, 6/9 huyện, thành phố có tỷ lệ giải ngân thấp hơn mức bình quân chung toàn tỉnh (so với kế hoạch vốn được HĐND, UBND tỉnh giao) gồm: TP. Phổ Yên 6%; Đồng Hỷ 6%; Phú Bình 5%; Đại Từ 3%; TP. Thái Nguyên 2% và TP. Sông Công 0,1%.

Khu tái định cư đường Vành đai V được hoàn thành sẽ góp phần quan trọng đẩy nhanh tiến độ thi công tuyến đường.

Năm 2025, Ban Quản lý Dự án đầu tư xây dựng các công trình giao thông tỉnh, nay là Ban Quản lý Dự án đầu tư xây dựng công trình giao thông và nông nghiệp (viết tắt là Ban Giao thông và Nông nghiệp) được giao tổng số kế hoạch vốn là 1.522,4 tỷ đồng, phân bổ cho 12 dự án. Với sự chỉ đạo quyết liệt của chủ đầu tư, công tác giải ngân VĐTC một số dự án đạt kết quả khá cao.

Cụ thể, Dự án đường Vành đai V đoạn qua khu vực tỉnh Thái Nguyên giá trị giải ngân kế hoạch vốn năm 2025 trên giá trị vốn được cấp là 45,4/114,7 tỷ đồng, đạt 39,58%; Dự án đường Vành đai I (đoạn Bờ Đậu, huyện Phú Lương - Hóa Thượng, huyện Đồng Hỷ) và tuyến tránh đô thị Hóa Thượng, huyện Đồng Hỷ, giá trị giải ngân trên giá trị vốn được cấp 44,5/78 tỷ đồng, đạt 57,05%; Dự án đường kết nối đường tỉnh 265 (xã Bình Long, huyện Võ Nhai) đi Bắc Giang, giá trị giải ngân trên giá trị vốn được cấp đạt 100% (47/47 tỷ đồng).

Mặc dù một số dự án nêu trên tiến độ giải ngân VĐTC đạt kết quả cao, song về mặt bằng chung các dự án mà Ban Giao thông và Nông nghiệp làm chủ đầu tư đến ngày 21/3/2025 mới đạt 181,4/1.522,4 tỷ đồng, bằng 11,92%. Nguyên nhân được chỉ ra là đối với hầu hết dự án đang triển khai, công tác bồi thường, GPMB chưa đáp ứng được tiến độ thi công. Trong khi đó, nguồn vốn ngân sách địa phương (từ nguồn thu tiền sử dụng đất và sắp xếp lại nhà đất trên địa bàn tỉnh) năm 2025 theo thực tế không đáp ứng nhu cầu thanh toán, giải ngân cho các dự án cũng làm ảnh hưởng đến công tác triển khai thi công và tỷ lệ giải ngân kế hoạch vốn của Ban Giao thông và Nông nghiệp (nguồn vốn đất là 970,8 tỷ đồng, chiếm hơn 75% trong tổng số vốn của Ban được bố trí năm 2025).

Ông Bùi Tiến Chính, Giám đốc Ban Giao thông và Nông nghiệp, cho biết: Thực hiện nghiêm Chỉ thị số 04/CT-UBND về công tác giải ngân VĐTC, từ đầu năm 2025, Ban đã triển khai nhiều giải pháp để đẩy nhanh tiến độ thực hiện, nâng cao giá trị giải ngân đối với các dự án. Chúng tôi đề nghị lãnh đạo các địa phương tiếp tục quan tâm chỉ đạo trung tâm phát triển quỹ đất, các phòng, ban chuyên môn giúp Ban Giao thông và Nông nghiệp đẩy nhanh tiến độ đền bù, GPMB và tiến độ xây dựng các khu tái định cư. Đồng thời, sớm phê duyệt giá đất, hoàn thành công tác đo đạc bản đồ địa chính để làm cơ sở phê duyệt phương án đền bù, GPMB trước ngày 30/3/2025…

Trong các cuộc làm việc mới đây của đồng chí Chủ tịch UBND tỉnh Nguyễn Huy Dũng tại 2 huyện Đại Từ, Định Hóa, Chủ tịch UBND các huyện đều cam kết sẽ thực hiện nghiêm túc việc lập kế hoạch giải ngân chi tiết từng chương trình, nhiệm vụ, dự án, phấn đấu giải ngân 100% VĐTC. Để đẩy nhanh tiến độ giải ngân VĐTC, Sở Tài chính tập trung theo dõi, đánh giá kết quả thực hiện kế hoạch giải ngân VĐTC theo từng tuần, tháng để kịp thời tham mưu với UBND tỉnh kiên quyết điều chuyển kế hoạch vốn từ các dự án giải ngân chậm, không có nhu cầu vốn sang các dự án giải ngân nhanh, có nhu cầu bố trí thêm vốn. Trong quá trình sắp xếp tổ chức bộ máy, các đơn vị, địa phương thực hiện nghiêm chỉ đạo của UBND tỉnh về chuyển tiếp quản lý các chương trình, nhiệm vụ, dự án, tuyệt đối không để ảnh hưởng đến tiến độ triển khai thực hiện và giải ngân VĐTC…

Hằng Nga