Giải pháp nâng cao chất lượng nguồn nhân lực du lịch

Hướng dẫn viên Ban Quản lý di tích tỉnh giới thiệu về di tích Đồi A1 tới du khách.

Du lịch Điện Biên đã có những bước phát triển, thể hiện qua lượng khách du lịch tăng trưởng qua từng năm. Năm 2024, lượng khách du lịch đạt 1,85 triệu lượt, tăng 1,85 lần so với năm 2023; trong đó khách quốc tế ước đạt 12.347 lượt, đạt 6,17% so với kế hoạch năm, tăng 1,41 lần so với năm 2023. Tổng doanh thu từ hoạt động du lịch đạt hơn 3.321 tỷ đồng, tăng 1,9 lần so với năm 2023.

Tuy nhiên, chất lượng nguồn nhân lực du lịch vẫn còn nhiều hạn chế. Số lượng lao động trong lĩnh vực này chỉ chiếm khoảng hơn 1% tổng số lao động trong độ tuổi trên địa bàn tỉnh. Nhân lực làm việc trong lĩnh vực du lịch thiếu tính chuyên nghiệp, đặc biệt là thiếu và yếu về trình độ quản lý, kỹ năng nghề, nghiệp vụ chuyên môn và trình độ ngoại ngữ, nhất là đối với lực lượng lao động trực tiếp trong các cơ sở kinh doanh du lịch. Tỷ lệ lao động có trình độ chuyên môn kỹ thuật cao còn hạn chế, trong khi lao động chưa qua đào tạo và lao động phổ thông chiếm tỷ trọng lớn.

Để khắc phục những hạn chế và đưa du lịch Điện Biên phát triển bền vững, ngành Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh đã đưa ra những giải pháp đồng bộ và hiệu quả, tập trung vào việc nâng cao chất lượng nguồn nhân lực. Đầu tiên, đẩy mạnh công tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức và trách nhiệm của các cấp ủy, chính quyền, doanh nghiệp và cộng đồng dân cư về vai trò quan trọng của nguồn nhân lực trong phát triển du lịch. Việc giáo dục hướng nghiệp ngay từ bậc phổ thông để định hướng học sinh lựa chọn các ngành nghề du lịch là cần thiết. Đồng thời, cần phổ biến rộng rãi các quy định pháp luật về du lịch, thông tin về sản phẩm và điểm đến, cũng như truyền thông về ứng xử văn minh trong hoạt động du lịch để hình thành thói quen, hành vi lịch sự cho người dân và các tổ chức, cá nhân tham gia vào ngành du lịch.

Việc tăng cường công tác quản lý Nhà nước đối với phát triển nguồn nhân lực du lịch cũng rất quan trọng. Cần củng cố, kiện toàn bộ máy tổ chức, nâng cao năng lực cho đội ngũ cán bộ quản lý Nhà nước về du lịch. Xây dựng kế hoạch đào tạo, bồi dưỡng nguồn nhân lực hợp lý hàng năm, tăng cường phối hợp liên ngành. Việc điều tra, khảo sát thực tế về trình độ lao động và nghiên cứu quan hệ cung - cầu lao động du lịch sẽ giúp đưa ra các kế hoạch đào tạo sát thực tiễn. Bên cạnh đó, việc hợp tác, liên kết với các tỉnh, khu vực trong và ngoài nước để trao đổi kinh nghiệm và cử cán bộ đi đào tạo là một hướng đi chiến lược.

Cùng với đó là tiếp tục hoàn thiện cơ chế, chính sách phát triển nguồn nhân lực du lịch. Trong đó, xây dựng và ban hành các chính sách nhằm vinh danh các tổ chức, cá nhân có đóng góp tích cực cho phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao. Các chính sách hỗ trợ cơ sở đào tạo, giảng viên, cùng với việc kiểm tra, đánh giá chất lượng đào tạo cần được quan tâm. Đặc biệt, cần có chính sách miễn, giảm học phí cho lao động khu vực nông thôn, miền núi, đảm bảo việc làm sau đào tạo và thu hút lực lượng trẻ theo học ngành du lịch. Điện Biên cần hợp tác chặt chẽ với các bộ, ngành Trung ương để thúc đẩy hợp tác đào tạo, dạy nghề và việc làm với các nước và tổ chức quốc tế. Bên cạnh đó, cần có chính sách ưu đãi cụ thể nhằm thu hút nhân tài, đặc biệt là các chuyên gia giảng dạy có kinh nghiệm và trí thức được đào tạo chuyên ngành du lịch từ nước ngoài về công tác lâu dài tại tỉnh.

Ngoài ra, việc nâng cao chất lượng nguồn nhân lực du lịch theo hướng chuyên nghiệp, đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của du khách là trọng tâm. Cần ưu tiên phát triển nguồn nhân lực tại chỗ, đồng thời chú trọng thu hút nguồn nhân lực chất lượng cao bên ngoài. Hình thành đội ngũ hướng dẫn viên du lịch người địa phương và đào tạo các kỹ năng cần thiết cho người dân tham gia hoạt động du lịch cộng đồng. Đầu tư cơ sở vật chất, trang thiết bị cho các trường, trung tâm dạy nghề, cơ sở đào tạo chuyên ngành du lịch của tỉnh là điều cần thiết. Tăng cường liên kết giữa nhà trường và doanh nghiệp trong quá trình đào tạo, khuyến khích doanh nghiệp tự đào tạo và định kỳ tổ chức các chương trình bồi dưỡng nâng cao kỹ năng, bổ sung kiến thức cho đội ngũ trong ngành, đặc biệt là hướng dẫn viên du lịch.

Song song với đó, cần đẩy mạnh công tác xã hội hóa trong hoạt động đào tạo, bồi dưỡng nguồn nhân lực du lịch. Việc huy động các nguồn lực từ doanh nghiệp, các tổ chức xã hội và phát triển hệ thống dạy nghề du lịch trong các doanh nghiệp là rất quan trọng. Tăng cường hợp tác, khuyến khích các cơ sở đào tạo và doanh nghiệp đầu tư vào công tác đào tạo, tích cực tham gia vào mạng lưới liên kết để tạo nguồn và đào tạo lại nhân lực ngành du lịch.

Với những nỗ lực và định hướng này, Điện Biên kỳ vọng vào một tương lai du lịch khởi sắc, nơi chất lượng nguồn nhân lực được nâng tầm, đáp ứng mọi nhu cầu của du khách, góp phần đưa du lịch trở thành ngành kinh tế mũi nhọn, tạo việc làm ổn định và nâng cao đời sống cho người dân địa phương.

Bài, ảnh: Diệp Chi