Giải Vàng iF Design Award 2025: Khi trái tim Việt vượt biên giới ngôn ngữ

Dưới ánh đèn rực rỡ của nhà hát Friedrichstadt-Palast, Thủ đô Berlin mới đây, một cái tên Việt Nam đã được xướng lên: Lexi – ứng dụng dịch thuật y khoa đã phá vỡ rào cản ngôn ngữ giữa bệnh nhân và bác sĩ.

Đêm ấy, giữa hơn 2.000 người từ 42 quốc gia, Lexi được trao Giải Vàng iF DESIGN AWARD 2025 – đỉnh cao danh giá của thiết kế toàn cầu; Top 75 thiết kế xuất sắc nhất thế giới và một chiếc cúp vàng cho lòng nhân ái.

Vượt qua hàng ngàn thiết kế đến từ 72 quốc gia, Lexi được chọn vào Top thiết kế xuất sắc nhất của năm và nhận cúp vàng iF Gold Award, không chỉ vì sự đột phá công nghệ mà vì cái hồn nhân văn ẩn trong từng dòng mã lệnh.

Tại lễ trao giải, những tiếng vỗ tay dường như vang lâu hơn khi một cô gái nhỏ nhắn Phạm Hồng Linh bước lên sân khấu.Trong chiếc áo dài truyền thống Việt Nam, Phạm Hồng Linh, đồng sáng lập Lexi, lặng lẽ đón nhận chiếc cúp vàng từ ban tổ chức. Một khoảnh khắc mà theo lời cô: “giống như đang bước vào một giấc mơ, nơi một điều tử tế được cả thế giới lắng nghe”.

Lexi – ngôn ngữ của sự sống

Lexi không phải là một ứng dụng được sinh ra từ phòng lab kín mít. Nó được thai nghén từ thực tế đầy day dứt: hàng triệu bệnh nhân nhập cư trên thế giới đang phải đối mặt với rào cản ngôn ngữ trong chăm sóc y tế – đôi khi đánh đổi bằng tính mạng.

Linh và người bạn đồng sáng lập – Siddharth UR cùng là sinh viên của Trường Kinh doanh Harvard. Họ gặp nhau từ những lớp học nhưng kết nối từ nỗi trăn trở chung: làm sao để công nghệ không chỉ phục vụ tiện ích, mà chạm vào những nhu cầu thiết yếu nhất của con người. Thế rồi Lexi ra đời.

Một ứng dụng tích hợp trí tuệ nhân tạo, có thể dịch chính xác các cuộc đối thoại y khoa giữa bác sĩ và bệnh nhân trong 6 ngôn ngữ: Tây Ban Nha, Bồ Đào Nha, Việt Nam, Trung Quốc, Pháp và Nga mà không cần mạng Internet, không cần kỹ năng công nghệ. Chỉ cần một chiếc điện thoại thông minh và một tình huống khẩn cấp – Lexi sẽ lên tiếng.

Các chuyên gia tại iF DESIGN AWARD đánh giá: “Lexi là một thiết kế cứu người bằng ngôn ngữ. Nó không cần cầu kỳ, vì bản thân nó đã là một tuyên ngôn mạnh mẽ của lòng tử tế”.

Phạm Hồng Linh – từ giảng đường Harvard đến sân khấu Berlin

Trước đêm Berlin lộng lẫy ấy, Phạm Hồng Linh và Lexi đã được gọi tên ở Giải Nhất Cuộc thi Khởi nghiệp Mới của Trường Kinh doanh Harvard – một chiến thắng lịch sử, khi lần đầu tiên sau 25 năm, một sinh viên người Việt bước lên bục cao nhất.

Thành công đến dồn dập. Lexi tiếp tục giành Giải thưởng Female Founder Circle Pitch 2025 tại Mỹ, nhận được tài trợ từ Quỹ Tác động Xã hội của Harvard Innovation Labs. Nhưng giữa những tấm bằng và ánh hào quang, Linh vẫn giữ cho mình một giọng nói nhẹ, ánh mắt sâu, và câu trả lời khiêm nhường: “Tôi chỉ muốn giúp người ta không còn bất lực khi cần một lời nói, một câu hiểu, giữa lằn ranh sinh – tử”.

Không chỉ là công nghệ, mà là giấc mơ Việt

Lexi là một sản phẩm toàn cầu, nhưng nó cũng là một phần giấc mơ của Việt Nam. Một đất nước từng vượt qua bao mất mát, nghèo đói, chiến tranh – giờ đây có thể cất tiếng nói nhân ái giữa những thành phố rực rỡ ánh sáng như Berlin.

Phạm Hồng Linh không đơn độc trên hành trình đó. Phía sau cô là một thế hệ người trẻ Việt Nam đang âm thầm tạo ra những giá trị mới, bằng tri thức, đam mê, và lòng tin rằng: người Việt có thể góp phần làm cho thế giới tốt đẹp hơn – không ồn ào, không hoa mỹ, mà bằng sự tận tâm và bền bỉ.

Khi một thiết kế biết lắng nghe nỗi đau con người

Giải Vàng iF không chỉ là một chiếc cúp danh giá, mà là sự ghi nhận sâu sắc cho những thiết kế biết lắng nghe. Lexi không vẽ nên tương lai viễn tưởng, mà đi tìm lời giải cho một bài toán rất thật: Làm sao để không ai bị bỏ lại phía sau chỉ vì khác biệt ngôn ngữ?

Từ trái tim Việt, Lexi đang mở những cánh cửa nối dài đến khắp thế giới. Những bệnh viện ở New York, Paris, Tokyo… đang bắt đầu sử dụng Lexi như một công cụ cứu người hiệu quả. Có lẽ, sẽ không lâu nữa, những sản phẩm mang hồn Việt sẽ tiếp tục được gọi tên không chỉ trong thiết kế, mà trong cả nhịp đập nhân loại.

Lexi là sản phẩm của nhóm sinh viên chương trình Thạc sĩ Thiết kế Kỹ thuật (MDE) tại Đại học Harvard gồm Linh Phạm, Siddharth UR, Daniel Rodriguez và Jim Hansen. Từ môi trường học thuật hàng đầu, họ đã chuyển những lý thuyết thiết kế thành giải pháp thực tế cho ngành y tế toàn cầu.

Nền tảng Lexi bao gồm ba thành phần chính:

Lexi Pin: Thiết bị đeo hỗ trợ dịch thuật theo thời gian thực trong quá trình khám bệnh;

Provider Panel: Giao diện dành cho bác sĩ, tích hợp vào quy trình khám chữa bệnh;

Ứng dụng bệnh nhân: Tóm tắt nội dung sau buổi khám, giúp bệnh nhân hiểu rõ chỉ định điều trị.

Lexi tuân thủ chặt chẽ tiêu chuẩn bảo mật y tế HIPAA và đã chứng minh hiệu quả trong việc nâng cao chất lượng điều trị, giảm chi phí, đồng thời thúc đẩy công bằng y tế cho hàng triệu bệnh nhân nhập cư.

Trước khi giành Giải Vàng iF Design Award, Lexi đã được vinh danh tại nhiều sân chơi khởi nghiệp và đổi mới sáng tạo lớn: Giải Nhất trị giá 75.000 USD tại cuộc thi Khởi nghiệp Trường Kinh doanh Harvard (HBS) 2025 – hạng mục Doanh nghiệp Xã hội; Nhận tài trợ từ Social Impact Fellowship Fund của Harvard Innovation Labs; Giải Nhất tại Female Founder Circle Pitch Competition 2025, nơi quy tụ các nữ sáng lập viên xuất sắc từ Stanford, MIT, Duke và Harvard.

Thu Hương

Nguồn Gia Đình VN: https://giadinhonline.vn/giai-vang-if-design-award-2025-khi-trai-tim-viet-vuot-bien-gioi-ngon-ngu-d205915.html