Giảm chi phí là cách hạn chế lạm phát căn cơ nhất

Ông Nguyễn Đức Lệnh, Phó giám đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam chi nhánh TPHCM phát biểu tại hội thảo.

Lạm phát là nội dung cốt lõi của chính sách tiền tệ

Trong khuôn khổ của hội thảo, nhóm nghiên cứu mạnh đã giới thiệu một số kết quả đạt được từ nghiên cứu ban đầu, và cung cấp thêm cơ sở khoa học cho công tác hoạch định chính sách tiền tệ ở Việt Nam trong năm 2024.

Cụ thể, đại diện nhóm nghiên cứu của Viện Nghiên cứu phát triển công nghệ ngân hàng (IBT) thuộc UEL, TS Phạm Thị Thanh Xuân trình bày kết quả nghiên cứu về kỳ vọng lạm phát, gồm cách đo lạm phát nhận thức, lạm phát kỳ vọng, hiệu ứng loss aversion trong nền kinh tế Việt Nam.

Đồng thời, nhóm nghiên cứu cũng công bố website https://lamphatkyvong.uel.edu.vn/, một sản phẩm ứng dụng thuộc khuôn khổ chương trình nghiên cứu trọng điểm của IBT. Website có giá trị ứng dụng thiết thực và hiện đã được chuyển giao cho Ban Kinh tế Trung ương sử dụng như một kênh tham khảo phục vụ công tác điều hành vĩ mô.

Bên cạnh đó, hội thảo cũng bàn về vai trò chính sách tiền tệ trong kiểm soát lạm phát của Việt Nam. Liên quan đến vấn đề này, ông Nguyễn Đức Lệnh, Phó giám đốc NHNN chi nhánh TPHCM, chia sẻ ở góc độ quản lý nhà nước và thực thi chính sách tiền tệ, lạm phát là nội dung cốt lõi của chính sách tiền tệ của tất cả các ngân hàng trung ương nói chung và ngân hàng trung ương Việt Nam nói riêng. Chính sách tiền tệ của chúng ta phải thường xuyên thực hiện hai nhiệm vụ là giữ ổn định kinh tế vĩ mô, kiềm giữ lạm phát và hỗ trợ cho tăng trưởng kinh tế.

Ông Lệnh cho biết, để giữ được ổn định kinh tế vĩ mô, tức là khi mà lạm phát hoặc các yếu tố tác động để làm cho lạm phát gia tăng, lãi suất phải tăng cái lý thuyết kinh điển. Tuy nhiên, lãi suất cao sẽ lại hạn chế hoạt động nghiệp vụ thực thi cũng như hỗ trợ tăng trưởng kinh tế.

Kiềm chế lạm phát bằng đầu tư công

Theo ông Nguyễn Đức Lệnh, trong suốt thời gian qua, nhất là giai đoạn đại dịch cũng như năm 2023, khi kinh tế gặp khó khăn, doanh nghiệp gặp khó khăn, ngân hàng trung ương phải tiếp tục thực hiện một cái nhiệm vụ phải hỗ trợ cho doanh nghiệp thông qua lãi suất. Lãi suất phải hợp lý, phải mềm.

Song lãi suất mềm sẽ tác động trực tiếp đến nhiệm vụ giữ ổn định kinh tế vĩ mô, kiềm giữ lạm phát trong bối cảnh lạm phát quốc tế tăng, các đồng tiền mạnh liên tục biến động áp lực lên tỷ giá rất lớn. Tuy nhiên, ngân hàng trung ương cũng đã điều hành chính sách tiền tệ một cách hợp lý.

Hiện kinh tế vĩ mô ổn định, môi trường kinh doanh tốt, nó cũng chính là động lực để chúng ta thực hiện hiệu quả các chương trình hỗ trợ cho tăng trưởng hỗ trợ cho doanh nghiệp.

Trong khi đó, TS Nguyễn Tú Anh, Ban Kinh tế Trung ương, cho biết quan sát thời gian qua cho thấy cũng như thế giới, vòng quay tiền tệ của Việt Nam giảm mạnh đều đặn tăng cung tiền không quá mức hầu như không gây ra lạm phát. Nhập khẩu lạm phát cũng không đáng kể một phần nhờ chính sách tỷ giá.

Lạm phát tăng thấp ở Việt Nam nhờ chính sách “đè nén lạm phát” không tăng giá những mặt hàng nhà nước quản lý giá như điện, nước, xăng dầu, viễn thông, chi phí giáo dục, y tế. Lạm phát do cầu kéo không đáng kế, do hiệu ứng suy giảm vòng quay tiền tệ. Do đó việc kiềm chế lạm phát bằng thắt chặt tiền tệ quá mức có thể không hiệu quả.

"Không nên quá quan ngại về lạm phát ở Việt Nam từ góc độ tiền tệ. Chi phí cho việc thận trọng quá mức về lạm phát có thể lớn hơn rất nhiều so với lợi ích mà lạm phát thấp mang lại. Việt Nam cũng đang rời vào tình trạng tương tự các nước khác có tiền nhưng không tiêu được. Hạn chế lạm phát do chi phí đẩy cần tác dụng vào tổng cung chứ không phải phải hạn chế tổng cầu. Giải ngân đầu tư công, giải quyết các vấn đề trên thị trường BĐS, thị trường TPDN để khơi thông thị trường quan trọng này có tác dụng thúc đẩy tổng cung, giảm chi phí là cách chống lạm phát căn cơ hơn cả", TS. Nguyễn Tú Anh nhận định

Theo TS. Nguyễn Tú Anh, hiện nay Chính phủ cũng đang cố gắng giải ngân đầu tư công và thực hiện các công trình trọng điểm, đặc biệt là hạ tầng để kết nối hạ tầng từ đó chi phí trong nền kinh tế giảm đi.

Theo PGS.TS Hoàng Công Gia Khánh - Hiệu trưởng UEL, từ năm 2019 với sự hỗ trợ của ĐHQG-HCM, UEL đã thành lập các nhóm nghiên cứu mạnh để tập trung thực hiện các đề tài nghiên cứu về phát triển bền vững kinh tế và tài chính.

Yên Lam