Giảm mức kỷ luật học sinh: Chỉ viết kiểm điểm có đủ tính răn đe?
Dự thảo mới về kỷ luật học sinh bỏ các hình thức cảnh cáo và đình chỉ học tập, mức cao nhất là viết bản kiểm điểm, khiến nhiều ý kiến lo ngại về tính răn đe và hiệu quả giáo dục trong nhà trường.

(Ảnh: Thu Hoài/TTXVN)
Bỏ đình chỉ học tập, hình thức kỷ luật cao nhất là viết bản tự kiểm điểm liệu có đủ tính răn đe là băn khoăn của nhiều giáo viên, lãnh đạo các nhà trường trước dự thảo quy chế mới của Bộ Giáo dục và Đào tạo liên quan đến vấn đề kỷ luật học sinh.
Dự thảo thông tư mới sẽ thay thế Thông tư số 08/TT ngày 21/3/1988 của Bộ Giáo dục hướng dẫn về việc khen thưởng và thi hành kỷ luật học sinh. Thông tư 08 có quy định nhiều biện pháp kỷ luật học sinh, từ nhắc nhở đến khiển trách trước lớp, khiển trách trước hội đồng kỷ luật nhà trường, cảnh cáo trước toàn trường, đình chỉ học tập một tuần lễ và cao nhất là đình chỉ học tập một năm.
Thông tư 08 là một trong những Thông tư có hiệu lực lâu nhất của Bộ Giáo dục và Đào tạo, đã tồn tại 37 năm và đã có nhiều ý kiến kiến nghị sửa đổi để phù hợp hơn với yêu cầu mới.
Năm 2020, Bộ Giáo dục và Đào tạo ban hành Thông tư 32 về Điều lệ trường trung học cơ sở, trung học phổ thông, trường phổ thông nhiều cấp học, trong đó có quy định về kỷ luật học sinh. Theo đó, học sinh vi phạm khuyết điểm được kỷ luật theo các hình thức từ nhắc nhở, hỗ trợ, khiển trách, thông báo với cha mẹ học sinh, tạm dừng học ở trường có thời hạn. Thông tư 32 bỏ hình thức kỷ luật khiển trách trước toàn trường. Điều này được đánh giá là nhân văn và phù hợp, tôn trọng nhân phẩm và giúp học sinh không bị kỳ thị, tự ti trước tập thể.
Theo lãnh đạo các nhà trường, dự thảo thông tư mới tiếp tục bỏ quy định về khiển trách, tạm dừng học tiếp tục thể hiện tinh thần nhân văn trong giáo dục, kỷ luật học sinh, nhưng băn khoăn việc hiệu quả răn đe.
Theo cô Trần Thị Bích Nga, Hiệu trưởng Trường Trung học cơ sở Pom Lót (huyện Điện Biên, tỉnh Điện Biên), trường học là tập thể gồm hàng trăm, thậm chí cả nghìn học sinh. Vì vậy, dù đa số các em rất ngoan nhưng sẽ luôn luôn có những học sinh cá biệt, đặc biệt ở lứa tuổi trung học cơ sở và trung học phổ thông, do đặc điểm sinh lý, các em có cá tính khá mạnh.
Với kinh nghiệm hàng chục năm trong nghề và nhiều năm làm công tác quản lý, cô Nga cho hay với những học sinh ngoan, đôi khi vì một lý do nào đó vi phạm khuyết điểm, khi bị yêu cầu viết bản tự kiểm điểm, các em sẽ ăn năn, nhận lỗi và sửa đổi. “Tuy nhiên, với những học sinh cá biệt thì biện pháp này có lẽ là chưa đủ,” cô Nga nói.
Đây cũng là quan điểm của cô Nguyễn Thị Vân Hồng, Hiệu trưởng Trường Trung học cơ sở Chương Dương (quận Hoàn Kiếm, Hà Nội).
“Giáo dục không kỷ luật là tốt nhất, ai cũng muốn giáo dục chỉ bằng tình yêu thương, nhưng với điều kiện số lượng học sinh cá biệt ít, sỹ số học sinh trên lớp ít để thầy cô có thể quan tâm, sát sao, chăm sóc tâm lý được đến từng học trò,” cô Hồng nói.
Cô Hồng cho hay tại nhiều nước, lớp học chỉ 20-25 em trong khi hiện nay các trường đều có sỹ số gấp đôi, thậm chí lên đến hơn 50 em. Bên cạnh các học sinh cá biệt, các trường còn có các học sinh tự kỷ, tăng động học hòa nhập. Vì vậy, nếu chỉ viết bản kiểm điểm sẽ rất khó để rèn học sinh vào nề nếp. Khi đó, không chỉ không rèn được các học sinh cá biệt mà còn ảnh hưởng cả đến môi trường học tập của những học sinh khác.

Tình trạng học sinh đánh hội đồng diễn ra ở nhiều địa phương, gây bức xúc trong xã hội. (Ảnh cắt từ clip)