Giám sát từ xa giúp tăng hiệu quả quản lý ngân sách

Cảnh báo sớm rủi ro

Giám sát từ xa trong hệ thống Kho bạc Nhà nước (KBNN) là sự theo dõi, quan sát mang tính chủ động, thường xuyên, liên tục thông qua hệ thống công nghệ thông tin, thiết bị chuyên dùng và hệ thống báo cáo nghiệp vụ để xem xét, đánh giá tình hình triển khai các hoạt động KBNN. Qua đó phát hiện, cảnh báo rủi ro có thể xảy ra, giúp lãnh đạo KBNN các cấp có biện pháp quản lý phù hợp.

Kho bạc Nhà nước thu về cho ngân sách hơn 27,8 tỷ đồng nhờ giám sát từ xa. Ảnh: T. Linh

Thực hiện Quy chế giám sát từ xa các hoạt động KBNN được Tổng Giám đốc KBNN phê duyệt tháng 7.2023, KBNN tỉnh Thái Nguyên đã ban hành các văn bản hướng dẫn, quán triệt đến toàn thể công chức về ý thức, tinh thần trách nhiệm trong thực thi công vụ song song với việc thực hiện nghiêm công tác rà soát, kiểm tra dữ liệu giám sát từ xa; chấp hành chế độ báo cáo và thực hiện tốt kế hoạch thanh tra chuyên ngành, kiểm tra nội bộ. Công tác kiểm soát chi và kế toán nhà nước cũng được tuyên truyền, phổ biến trên phương tiện thông tin đại chúng để các đơn vị sử dụng ngân sách nắm rõ, hiểu sâu hơn về các nghiệp vụ này.

Kết quả triển khai giám sát từ xa cho thấy, công tác này đã giúp các đơn vị KBNN trên địa bàn tỉnh Thái Nguyên và giao dịch viên kịp thời phối hợp với đơn vị sử dụng ngân sách chấn chỉnh và rút kinh nghiệm trong tiếp nhận, xử lý hồ sơ theo quy định. Đặc biệt, giám sát từ xa đã giúp từng công chức kho bạc nêu cao trách nhiệm cá nhân, thực hiện kiểm soát hồ sơ, chứng từ chặt chẽ, hạn chế sai sót và ngăn ngừa rủi ro trong quá trình thanh toán.

Theo báo cáo của KBNN Thái Nguyên, từ tháng 1.2022 đến tháng 3.2024 chỉ có 22 chứng từ phải thu hồi sau kiểm tra giám sát với số tiền trên 220 triệu đồng, tập trung ở 2 nội dung là chứng từ nghi ngờ thanh toán nhiều lần và nội dung số tiền trên bảng kê không khớp. Trên cơ sở kiểm tra, giám sát, KBNN Thái Nguyên đã có văn bản gửi tới các đơn vị sử dụng ngân sách thông báo về những sai sót, đồng thời cảnh báo rủi ro để các đơn vị chủ động phòng ngừa.

Tại KBNN TP. Hồ Chí Minh, qua giám sát từ xa việc xử lý hồ sơ trên môi trường điện tử, đơn vị đã nhận diện một số nhóm rủi ro cao như: rủi ro trong hồ sơ đăng ký mở và sử dụng tài khoản; rủi ro về thanh toán tiền lương và các khoản thanh toán khác cho cá nhân; rủi ro trong mua sắm hàng hóa, dịch vụ và rủi ro trong quy trình kiểm soát hồ sơ thanh toán qua KBNN. Cùng với đó, đơn vị đã kịp thời cảnh báo nhóm rủi ro qua phân tích kết quả giám sát từ xa trên môi trường điện tử các hoạt động nghiệp vụ của KBNN.

Tiếp tục mở rộng nội dung giám sát từ xa

Theo báo cáo từ KBNN, sau một năm thực hiện Quy chế giám sát từ xa, số hồ sơ quá hạn tiếp nhận, xử lý trong đầu năm 2024 đã giảm đi rõ rệt so với đầu năm 2023. Cụ thể, trong những tháng đầu năm 2024, số hồ sơ quá hạn tiếp nhận đã giảm 55,3%; số hồ sơ quá hạn xử lý giảm khoảng 85%; số thông báo từ chối của giao dịch viên giảm 22,5%; số thông báo từ chối của lãnh đạo KBNN các cấp giảm 13,4%.

Trong năm 2023, trên cơ sở phân tích dữ liệu giám sát từ xa, KBNN đã tổ chức 7 đoàn kiểm tra đột xuất, đồng thời gửi dữ liệu giám sát từ xa tới các KBNN tỉnh, thành phố để rà soát, kiểm tra, báo cáo KBNN. Bên cạnh đó, Vụ Thanh tra - Kiểm tra đã tham mưu lãnh đạo KBNN ban hành các văn bản chỉ đạo KBNN các cấp chấn chỉnh công tác kiểm soát chi, kế toán thanh toán qua giám sát từ xa, tăng cường công tác cảnh báo, kiểm soát rủi ro. Với việc tăng cường công tác giám sát từ xa, trong năm 2023, KBNN đã thu hồi về cho NSNN 27,8 tỷ đồng.

Theo Quy chế, có 11 nội dung thực hiện giám sát từ xa, bao gồm: hoạt động giao nhận, giải quyết thủ tục hành chính KBNN thực hiện qua hệ thống dịch vụ công trực tuyến; nghiệp vụ kiểm soát, thanh toán, chi trả các khoản chi của ngân sách và các nguồn vốn khác qua KBNN; nghiệp vụ kế toán ngân sách, quyết toán ngân sách, tổng kế toán nhà nước; hoạt động giao dịch, thanh toán trong và ngoài hệ thống KBNN; nghiệp vụ quản lý, điều hành ngân quỹ nhà nước; nghiệp vụ quản lý an toàn kho quỹ; công tác quản lý tài chính, tài sản và xây dựng cơ bản nội ngành; công tác công nghệ thông tin; công tác tổ chức cán bộ; công tác thanh tra, kiểm tra; các mặt hoạt động khác.

KBNN cho biết, thời gian tới đây sẽ tiếp tục mở rộng nội dung giám sát từ xa; tăng cường kiểm tra đột xuất; tập trung vào những nội dung, đơn vị có rủi ro cao trên cơ sở dữ liệu giám sát từ xa; xử lý dứt điểm các đơn thư khiếu nại, tố cáo, phản ánh phát sinh theo quy định của pháp luật. Dự kiến, năm 2025, hệ thống giám sát hoạt động KBNN trên nền tảng công nghệ thông tin hiện đại được vận hành. Thực hiện hệ thống này sẽ tạo thuận lợi, góp phần nâng cao hiệu quả, hiệu lực công tác giám sát thường xuyên; tăng cường kỷ cương, kỷ luật hoạt động nghiệp vụ và quản lý nội bộ của KBNN các cấp.

Tiểu Phong