Gian nan ngăn chặn nạn khai thác cát lậu ở một xã ven sông Ba

Theo nhiều người dân địa phương, tình trạng khai thác cát lậu khu vực Soi Bầu ở phía tả ngạn sông Ba, thuộc địa phận thôn Mỹ Thạnh Trung 1, xã Hòa Phong tái diễn liên tục hai năm qua, hàng chục chiếc xe tự chế với kết cầu “đầu máy cày, đuôi rơ moóc” chạy ra Soi Bầu khai thác cát trái phép chở vào hai điểm tập kết bên đường ở thôn Mỹ Thạnh Trung 2, xã Hòa Phong để xe tải vận chuyển đi nơi khác bán.

Tình trạng khai thác và vận chuyển cát lậu diễn ra ban đêm, mờ sáng và những ngày nghỉ cuối tuần, ngày lễ. Những chiếc xe tự chế vận hành xuyên đêm trên đường làng khiến cho dự luận ở địa phương bức xúc vì gây ảnh hưởng đến trật tự an toàn giao thông và đời sống sinh hoạt của người dân hai bên đường.

PV Báo CAND bên rào chắn đường vận chuyển cát lậu từ Soi Bầu.

Làm việc với PV Báo CAND trong sáng cùng ngày, bà Đinh Thị Kim Tuyền, Chủ tịch UBND xã Hòa Phong và hai Phó Chủ tịch Đào Nguyên Thuấn, Lê Minh Quốc thừa nhận có tình trạng khai thác cát lậu ở khu vực Soi Bầu với hơn 20 chiếc xe tự chế tham gia hoạt động. Trong thời gian qua, chính quyền địa phương đã triển khai nhiều biện pháp từ tuần tra kiểm soát, đấu tranh ngăn chặn cho đến bắt giữ, xử lý vi phạm, thế nhưng nạn khai thác cát lậu ở địa phương này vẫn “nóng” lên.

Trong 9 tháng đầu năm 2024, UBND xã Hòa Phong đã triển khai 96 cuộc tuần tra, qua đó đã bắt giữ xử lý hành chính 23 vụ vận chuyển cát trái phép. Gần đây nhất vào ngày 1/10, trong lúc ông Võ Trọng Thương (SN 1988, trú ở thôn Mỹ Thạnh Đông 1, xã Hòa Phong) đang vận hành xe tự chế đến Soi Bầu khai thác cát lậu, thì bị tổ công tác của xã lập biên bản vi phạm hành chính, chuyển hồ sơ cho UBND huyện Tây Hòa xử lý theo thẩm quyền, vì mức xử phạt 20-30 triệu đồng.

Ngoài việc kiểm tra, xử lý hành vi chiếm dụng đất công trái phép tại khu vực Núi Đất để làm nơi tập kết, dự trữ hàng trăm khối cát, mà các cơ quan chức trách cần kiểm tra làm rõ nguồn gốc hợp pháp toàn bộ số cát này. Ảnh: Hữu Toàn.

Do thiếu nhân lực dẹp nạn khai thác cát lậu ở khu vực Soi Bầu, nên thời gian gần đây UBND xã Hòa Phong đã có nhiều văn bản đề nghị Phòng Tài nguyên và Môi trường, Tổ kiểm tra liên ngành về công tác khoáng sản huyện Tây Hòa phân công lực lượng phối hợp địa phương kiểm tra, xử lý. Tiếc rằng đề nghị của xã chưa được các cơ quan chức trách của huyện quan tâm hỗ trợ, nên UBND xã Hòa Phong đã phải tự đầu tư xây dựng rào chắn đường vận chuyển cát lậu tại một vị trí gần khu vực dẫn ra Soi Bầu, nhưng vẫn mở lối đi kế bên dành cho cộ bò, xe máy, xe đạp vận chuyển nông sản đơn giản, đồng thời giao chìa khóa mở chắn cho một số nông dân có đất trồng trọt trên bãi bồi Soi Bầu sử dụng khi cần thiết. Trước tình thế đó, các đối tượng khai thác cát lậu đã nghiên cứu, điều chỉnh độ cao một số linh kiện trên xe tự chế để vận chuyển cát vượt qua bên dưới thanh sắt rào chắn, nên đầu tháng 10/2024, chính quyền địa phương phải gia cố thêm khung sắt.

Tại khu vực Núi Đất, thôn Mỹ Thạnh Trung 1, xã Hòa Phong, PV Báo CAND phát hiện hàng trăm khối cát không rõ nguồn gốc đang được tập kết, dự trữ ở đó. Theo nhiều người dân địa phương, Công ty TNHH XD&TM Quạt Bát đã sử dụng khu vực này làm bãi tập kết, dự trữ cát để vận chuyển đi bán khi có khách hàng.

Bà Đinh Thị Kim Tuyền – Chủ tịch UBND xã Hòa Phong cho biết, khu vực Núi Đất là đất chưa sử dụng do xã quản lý, từ cuối tháng 9/2022, người tiền nhiệm đã ký kết biên bản thỏa thuận cho ông Trần Văn Bát, Giám đốc Công ty TNHH XD&TM Quạt Bát thuê 1.500m2 triền núi để sử dụng chứa vật liệu xây dựng thông thường trong thời hạn 1 năm. Đến khi hết hạn, ông Bát tự ý sử dụng đất trái phép nhiều tháng liền để tập kết, dự trữ cát, đá dăm... nên UBND xã Hòa Phong đã nhiều lần cảnh báo vi phạm, gần đây nhất trong biên bản lập ngày 17/6, ông Bát cam kết trả lại mặt bằng trước ngày 17/8, nhưng lại cố tình phớt lờ. The quan sát của PV, ông Bát bất chấp yêu cầu của chính quyền địa phương, tiếp tục tập kết, dự trữ hàng trăm khối cát tại hai khu vực ở Núi Đất và lắp đặt camera để theo dõi cát.

Tiếp nhận phản ánh của PV Báo CAND trong sáng 9/10, ông Trịnh Văn Huấn, Trưởng Phòng Tài nguyên và Môi trường huyện Tây Hòa, cho biết sẽ phân công tổ công tác phối hợp UBND xã Hòa Phong kiểm tra và xử lý theo quy định pháp luật.

Rất nhiều người dân ở xã Hòa Phong mong chờ Phòng Tài nguyên và Môi trường huyện Tây Hòa sớm có động thái tích cực kiểm tra vụ việc Công ty TNHH TM&XD Quạt Bát sử dụng đất công trái phép để tập kết, dự trữ cát tại Núi Đất, đồng thời làm rõ nguồn gốc hợp pháp hàng trăm khối cát đang tồn tại ở đó. Mặt khác, các cơ quan chức năng ở huyện Tây Hòa cần quan tâm phối hợp, hỗ trợ UBND xã Hòa Phong tiếp tục tăng cường các biện pháp ngăn chặn, xử lý nạn khai thác cát lậu ở Soi Bầu vẫn có nguy cơ tái diễn trong thời gian tới với nhiều phương thức, thủ đoạn khác.

Hữu Toàn