Giao Bộ Tài chính, Bộ Xây dựng và VEC làm rõ tính khả thi khi mở rộng đoạn Yên Bái – Lào Cai
Tuyến cao tốc Nội Bài - Lào Cai dài 245 km, được VEC đầu tư, khai thác thu phí hoàn vốn từ năm 2014. Trong 121 km đoạn Yên Bái ‑ Lào Cai có khoảng 38 km đã được đầu tư mặt đường với quy mô 4 làn xe, 83 km còn lại được phân kỳ đầu tư nền đường quy mô 4 làn xe nhưng mặt đường mới chỉ đạt quy mô 2 làn xe và không có dải phân cách cứng ở giữa.

Đoạn Yên Bái - Lào Cai thuộc tuyến đường cao tốc Nội Bài - Lào Cai mới chỉ đạt quy mô 2 làn xe. Ảnh: BCP
Văn phòng Chính phủ vừa có Văn bản số 4003 ngày 9/5 về việc đầu tư mở rộng đoạn Yên Bái – Lào Cai thuộc tuyến cao tốc Nội Bài – Lào Cai.
Văn bản gửi các Bộ Tài chính, Xây dựng và Tổng công ty Đầu tư phát triển đường cao tốc Việt Nam (VEC) truyền đạt ý kiến của Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà sau khi xem xét đề nghị của Bộ Xây dựng tại Văn bản số 2150 ngày 17/4.
Theo đó, về chủ trương đồng ý, Phó Thủ tướng giao Bộ Tài chính chủ trì, phối hợp với Bộ Xây dựng và VEC làm rõ việc thực hiện dự án có khả thi hay không; trong đó, cần khẳng định và cam kết năng lực quản lý dự án và năng lực tài chính củ VEC để thực hiện đầu tư dự án này và báo cáo Thủ tướng Chính phủ trước ngày 15/5.
Theo Quy hoạch mạng lưới đường bộ thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050, tuyến cao tốc Nội Bài - Lào Cai có chiều dài 264 km, quy mô 6 làn xe.
Trên thực tế, tuyến cao tốc Nội Bài - Lào Cai đã được VEC đầu tư, khai thác thu phí hoàn vốn từ năm 2014.
Trong đó, đoạn Nội Bài ‑ Yên Bái (Km0 - Km123+080) và đoạn cuối cao tốc (Km244+155 - Km262+815) đã được đầu tư với quy mô 4 làn xe.
Đoạn Yên Bái ‑ Lào Cai (Km123+080 - Km244+155) dài khoảng 121 km; trong đó có khoảng 38 km đã được đầu tư mặt đường với quy mô 4 làn xe, 83 km còn lại được phân kỳ đầu tư nền đường với quy mô 4 làn xe nhưng mặt đường mới chỉ đạt quy mô 2 làn xe và không có dải phân cách cứng ở giữa.
Sau 10 năm khai thác, mặt đường đoạn tuyến này đã xuống cấp và hiện không đáp ứng tốc độ thiết kế (trung bình khoảng 50 km/h), tiềm ẩn nguy cơ cao mất an toàn giao thông.
Vì vậy, ngày 12/3 vừa qua, theo nội dung Văn bản số 1997 của Văn phòng Chính phủ, Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà đã yêu cầu Bộ Xây dựng chủ trì, phối hợp Bộ Tài chính làm rõ nguồn vốn cho dự án (bao gồm cả nguồn vốn VEC có thể huy động).
Trên cơ sở đó, Phó Thủ tướng yêu cầu khẩn trương nghiên cứu phương án đầu tư mở rộng đoạn cao tốc Yên Bái - Lào Cai phù hợp với tiêu chuẩn thiết kế, nhu cầu vận tải theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ tại Công điện số 16/CĐ-TTg ngày 21/2/ 2024.
Đến cuối tháng 3, VEC đã có Văn bản số 726 ngày 21/3 trong đó đề xuất cơ cấu nguồn vốn cho Dự án mở rộng cao tốc Nội Bài - Lào Cai đoạn Yên Bái - Lào Cai.
Theo đề xuất của VEC, cơ cấu nguồn vốn sẽ gồm vốn ngân sách nhà nước 3.055 tỷ đồng (khoảng 40% tổng mức đầu tư), vốn VEC huy động 4.613 tỷ đồng (khoảng 60% tổng mức đầu tư) và lãi vay trong thời gian xây dựng (dự kiến 9%/năm) là 622 tỷ đồng. VEC cũng dự kiến thời gian thu phí hoàn vốn cho phần vốn VEC huy động khoảng 20 năm (dự kiến kết thúc vào năm 2045).
Đến hạ tuần tháng 4, Bộ Xây dựng gửi công văn lên Lãnh đạo Chính phủ về việc đầu tư mở rộng đoạn Yên Bái - Lào Cai thuộc tuyến cao tốc Nội Bài - Lào Cai.
Tại Văn bản này, Bộ Xây dựng đề nghị Chính phủ chấp thuận chủ trương bố trí nguồn vốn tăng thu ngân sách trung ương năm 2024 để tham gia đầu tư và giao VEC là cơ quan chủ quản thực hiện Dự án đầu tư mở rộng đoạn Yên Bái - Lào Cai thuộc tuyến cao tốc Nội Bài - Lào Cai.
Bộ Xây dựng cũng đề nghị Chính phủ giao Bộ Tài chính rà soát, cân đối quyết định tỷ lệ bố trí nguồn vốn tăng thu ngân sách trung ương năm 2024 cho dự án trên cơ sở nguyên tắc, tiêu chí, khả năng cân đối của nguồn vốn này.
VEC rà soát, tính toán cụ thể phương án tài chính trong trường hợp huy động vốn để thực hiện đầu tư mở rộng các tuyến cao tốc Nội Bài - Lào Cai, Cầu Giẽ - Ninh Bình, Long Thành - Dầu Giây; trong đó bảo đảm khả năng huy động vốn tham gia đầu tư các tuyến cao tốc nêu trên, khả năng trả nợ nguồn vốn ODA của Chính phủ, tính khả thi phương án tài chính của từng dự án nói riêng và 5 dự án do VEC đang quản lý, khai thác và sự phù hợp với phương án tăng vốn điều lệ giai đoạn 2024 - 2026 đã được cấp có thẩm quyền chấp thuận.
Bộ Xây dựng cũng đề nghị VEC chịu trách nhiệm trước Thủ tướng Chính phủ, Bộ Tài chính về phương án đầu tư sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp; tiến độ, chất lượng các dự án được giao triển khai đầu tư xây dựng; chịu trách nhiệm xây dựng kế hoạch cụ thể triển khai dự án đầu tư mở rộng đoạn Yên Bái - Lào Cai để khởi công trong năm 2025; đánh giá kỹ khả năng giải ngân trong năm 2025 để đề xuất nguồn vốn tăng thu ngân sách trung ương năm 2024 cho phù hợp.