Giáo chủ 'hai mặt' của Tân Thiên Địa đứng trước hàng loạt vụ kiện

Sau khi virus corona bùng phát và nhanh chóng lây lan tại Hàn Quốc, chỉ trích đã tới tập dồn tới, tập trung vào giáo chủ Lee Man Hee của giáo phái Shincheonji (Tân Thiên Địa). Ông Lee có sở thích sưu tầm cà vạt Hermes và ồn ào với một số vụ kiện tụng.

Lee Man Hee, năm nay đã 88 tuổi, đối mặt nhiều vụ kiện và sự thù ghét công khai khi giáo phái do ông đứng đầu trở thành mục tiêu cáo buộc đã che giấu thông tin mà nếu được công bố có thể giúp ngăn chặn sự lây lan của dịch bệnh. Tân Thiên Địa có liên quan tới 60% trong tổng số hơn 7.300 ca nhiễm virus corona đã được phát hiện tại Hàn Quốc.

Như một vị vua

Ông Lee là bộ mặt đại diện cho giáo phái gây tranh cãi tại Hàn Quốc. Nhiều thành viên che giấu mối liên hệ với giáo phái này với gia đình mình.

Thị trưởng Seoul Park Won Soon đã cáo buộc ông Lee ngăn cản cuộc chiến chống lại dịch bệnh khi chỉ cung cấp một phần danh sách thành viên và các cơ sở thờ phụng cho nhà chức trách. Thị trưởng thành phố Seoul đề nghị cáo buộc hình sự vì tội giết người dành cho người đứng đầu Tân Thiên Địa.

"Nếu Tân Thiên Địa có các biện pháp chủ động, chúng ta đã có thể ngăn chặn nhiều người tử vong (vì dịch bệnh)", Thị trưởng Park nói.

Giáo phái Tân Thiên Địa và giáo chủ Lee Man Hee đã từ chối bình luận về vấn đề này. Tân Thiên Địa hiện đã chấp nhận hợp tác với cơ quan y tế Hàn Quốc, người phát ngôn giáo phái cho biết. Tân Thiên Địa tuyên bố giáo phái này đã cung cấp thông tin về 310.000 thành viên, gồm cả chức sắc và tín đồ, cùng 1.100 cơ sở hoạt động.

Giáo chủ Lee Man Hee của giáo phái Shincheonji. Ảnh: AFP.

Một người từng là tín đồ của Tân Thiên Địa, cũng như một số cá nhân từng gặp mặt ông Lee, cho biết hình ảnh ông Lee phô bày trước công chúng không giống như những gì họ biết tới về người đứng đầu giáo phái phía sau cánh cửa nhà thờ.

Trước các tín đồ, ông Lee tự miêu tả bản thân là đấng cứu thế, là người giám sát và thúc giục các tín đồ từ bỏ tham vọng vất chất. Các tín đồ coi ông Lee, giáo chủ, là người dẫn đường và chỉ những tín đồ chân chính mới có thể cùng ông Lee lên thiên đàng khi ngày tận thế đến.

Tuy nhiên, một số tín đồ của Tân Thiên Địa cho biết đã nhìn thấy trong vị giáo chủ một con người tàn nhẫn và phô trương.

Tháng 9/2018, ông từng tới thăm nhà thờ Tân Thiên Địa ở thành phố Daegu, nơi được xác định là tâm điểm bùng phát dịch bệnh thời gian qua. Ông Lee tới Daegu trên chiếc Mercedes Maybach S600, cùng loại với siêu xe mà nhà lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong Un yêu thích.

Các tín đồ của ông, trong trang phục truyền thống Hàn Quốc, xếp thành hàng và cúi đầu chào. Theo sát ông Lee các các vệ sĩ, chăm chú theo dõi từng động tĩnh tại hiện trường.

"Khung cảnh đó giống như một vị vua ngự giá", Hee Jin Koh, người từng là thành viên của Tân Thiên Địa, nói. Koh cũng có mặt tại nhà thờ tại Daegu ngày giáo chủ họ Lee tới thăm. Cô từ bỏ niềm tin với giáo phái từ tháng 11/2018 sau 4 năm tôn thờ.

Khi ở cùng phòng, ông Lee được miêu tả là thường xuyên mắng nhiếc các tín đồ. Vị giáo chủ chỉ trích các tín đồ vì không chiêu mộ được đủ thành viên mới. Ông Lee giám sát các cuộc kiểm tra định kỳ đối với các tín đồ về kiến thức liên quan tới giáo lý của Tân Thiên Địa. Những người bị cáo buộc gian lận trong kỳ thi sẽ bị công khai tên, địa chỉ, ảnh và số điện thoại cá nhân.

"Các người bị đưa vào thời gian thử thách", Lee quát.

Vẻ ngoài khiêm nhường

Lee sinh năm 1931 trong một gia đình nghèo ở Cheongdo, thị trấn tại đông nam của bán đảo Triều Tiên mà nay được coi là địa điểm linh thiêng đối với tín đồ của Tân Thiên Địa. Các chức sắc cao cấp của Tân Thiên Địa điều hành chuyến thăm tại Cheongdo giải thích cha của ông Lee đã nhìn thấy thiên tượng, là cảnh trời tối đen, ánh sáng thần thánh xuất hiện và chiếu thẳng vào mẹ của ông Lee ngay trước khi giáo chủ Tân Thiên Địa ra đời.

Là con thứ 6 trong gia đình có 12 con trai, ông Lee không được đi học đầy đủ. "Dù vậy thì cả Đấng tạo hóa và Chúa Jesus đều không đi học", website của Tân Thiên Địa từng viết vào năm 2012. Bài đăng này sau đó đã bị gỡ bỏ.

Ông Lee cho thấy không hề ngại ngần trong việc khởi kiện bất cứ ai đặt câu hỏi về sự hợp pháp của giáo phái mà ông thành lập từ năm 1984. Tak Jo Won, người điều hành một phòng tư vấn y tế đã giúp đỡ nhiều cá nhân từ bỏ tham gia các tổ chức tôn giáo, cho biết đã bị ông Lee và Tân Thiên Địa khởi kiện vài lần. Các vụ kiến nhắm vào việc ông Tak tuyên bố Tân Thiên Địa là tà giáo truyền dạy những giáo lý sai lầm.

Trong lần đầu tiên gặp gỡ vào giữa thập niên 2000, ông Lee đã không ngại ngần tự mô tả bản thân là một vị thần. "Tôi khác với mọi người, tôi có cuộc sống vĩnh cửu", ông Tak miêu tả là những gì ông Lee nói.

Nhân viên y tế khử trùng khu vực bên ngoài nhà thờ Tân Thiên Địa ở Daegu. Ảnh: AP.

Trong các sinh hoạt chính thức, ông Lee khoác lên mình hình ảnh khiêm nhường hơn. Thành viên của giáo phái được biết tới ông Lee như một giáo chủ có cuộc sống bình dị, và khuyến khích tín đồ cho tặng của cải của bản thân.

Các cựu thành viên của Tân Thiên Địa cho biết từng quyên góp 1.300 USD mỗi người để xây dựng các nhà thờ của Shincheonji ở khắp Hàn Quốc. Các tín đồ cũng được yêu cầu mua đĩa CD có các bài thuyết giảng của giáo chủ.

Hôm 2/3, giáo chủ Lee Man Hee thậm chí còn khiêm nhường hơn khi tổ chức họp báo tại biệt thự của mình và gửi lời xin lỗi tới quốc dân đồng bào về cách mà giáo phái Tân Thiên Địa đã phản ứng với sự bùng phát của dịch bệnh.

Trong cuộc họp báo, ông Lee ngồi trên chiếc ghế gỗ lưng dài phía trước cánh cửa căn biệt thự có in logo của Tân Thiên Địa. Trong 25 phút, ông Lee hai lần quỳ xuống và cúi đầu cầu xin sự tha thứ. Thế nhưng, người ta vẫn dễ dàng nhận ra ông đeo một chiếc cà vạt màu vàng của hãng thời gian xa xỉ Hermes, trên tay là đồng hồ vàng với chữ ký của cựu tổng thống Park Geun Hye.

"Chúng tôi đã nỗ lực hết sức nhưng không thể ngăn virus lây lan", ông Lee nói.

Các vụ kiện trước mắt

Hôm 5/3, Tân Thiên Địa đã quyên góp 10 triệu USD nhằm hỗ trợ bệnh nhân nhiễm virus corona, chủ yếu tập trung vào thành phố Daegu. Thế nhưng, thị trưởng thành phố Daegu hôm 6/3 tuyên bố từ chối nhận quyên góp từ giáo phái.

"Điều mà nhà thờ Tân Thiên Địa nên làm không phải là mang tiền đi cho, mà là tích cực phối hợp với nhà chức trách thực hiện các biện pháp ngăn ngừa sự lây lan của dịch bệnh", Thị trưởng Daegu Kwon Young Jin cho biết.

Hôm 5/3, các công tố viên và điều tra viên y tế Hàn Quốc đã lục soát trụ sở của Tân Thiên Địa tại thành phố Gwacheon, nhằm truy tìm danh sách đầy đủ thành viên, cơ sở hoạt động và biên bản tụ tập của giáo phái này. Nếu không có được tất cả thông tin đó, nhà chức trách cho biết nỗ lực kiểm soát sự lây lan của virus sẽ gặp vô vàn khó khăn.

Tại Daegu, nơi việc truy tìm các thành viên của Tân Thiên Địa được triển khai mạnh mẽ nhất, nhà chức trách Hàn Quốc vẫn chưa thể tìm thấy tất cả những người trong danh sách do giáo phái cung cấp. Nhiều người được tìm thấy lại từ chối nhập viện, dù họ có nghĩa vụ pháp lý phải tiến hành tự cách ly.

Ông Lee Man Hee cúi đầu xin lỗi trong buổi họp báo ngày 2/3. Ảnh: AFP.

Chính quyền Daegu đã khởi kiện giáo phái Tân Thiên Địa nhằm thu thập thêm dữ liệu về các thành viên của giáo phái tại thành phố. Liên minh nạn nhân Shincheon quốc gia, một nhóm dân sự, cũng đã nộp đơn khởi kiện riêng vào ngày 27/2, cáo buộc giáo phái Shincheonji cung cấp thông tin sai sự thật cho nhà chức trách về các cơ sở hoạt động bí mật.

Hiện tại, các công tố viên ở Seoul đang điều tra cáo buộc do thị trưởng Seoul đưa ra. Bên cạnh đó, vụ kiện của Liên minh nạn nhân Shincheon quốc gia đã tạo tiền đề để nhà chức trách mở một cuộc điều tra ở thành phố Suwon.

Dù ông Lee Man Hee và giáo phái Tân Thiên Địa đối mặt một loạt cáo buộc pháp lý, các chuyên gia pháp lý Hàn Quốc nhận định ít có khả năng bất cứ cá nhân nào sẽ bị liên đới hình sự.

"Rất khó để cho rằng Tân Thiên Địa đã cố tình bỏ qua tên của các thành viên trong danh sách (gửi tới nhà chức trách)", Sung Seung Hwan, luật sư từ hãng luật Maeheon, cho biết. Để buộc ông Lee tội danh giết người, như đề xuất của thị trưởng Seoul, cần có bằng chứng chứng minh giáo chủ đã cố ý lây lan virus.

Lee Man Hee không xa lạ với hệ thống tư pháp của Hàn Quốc. Jin Yong Shik, một mục sư từng viết nhiều cuốn sách về các tổ chức tôn giáo lừa đảo ở Hàn Quốc, từng bị giáo phái Tân Thiên Địa khởi kiện vì bôi nhọ khoảng 30 lần.

Trong một cuộc gặp năm 2005, ông Lee đã cố gắng giải thích với ông Jin rằng giáo phái của mình không phải là tà giáo, và bản thân ông nhận được sự trung thành từ các tín đồ.

"Ông ta ít nói và thường xuyên lầm bầm, thế rồi đột nhiên hét lớn", ông Jin nói, cho biết không bị lý luận của ông Lee thuyết phục.

Giáo chủ được tin là bất tử của Tân Thiên Địa là ai? Giáo phái Tân Thiên Địa (Shincheonji) là trung tâm của sự bùng phát dịch do virus corona gây ra, vướng nhiều tranh cãi, vì một nửa số ca nhiễm có liên quan đến giáo phái này.

Duy Anh