Giao lưu các tập thể, cá nhân nhận Giải thưởng và Trao học bổng Kovalevskaia

Chương trình Giao lưu các thế hệ nhận Giải thưởng trong 40 năm (1985-2025). (Nguồn: báo Chính phủ)

Ngày 1/4, chương trình Giao lưu các tập thể, cá nhân nhận Giải thưởng Kovalevskaia trong 40 năm (1985-2025) và Trao học bổng Kovalevskaia năm 2025 đã diễn ra tại Hà Nội.

Sự kiện do Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam và Ủy ban Giải thưởng Kovalevskaia Việt Nam tổ chức, đánh dấu chặng đường bền bỉ của giải thưởng-bốn thập kỷ vinh danh và tôn vinh những đóng góp to lớn của các nhà khoa học nữ Việt Nam.

Mang tên nhà nữ toán học lỗi lạc thế kỷ 19 Sofia Vasilyevna Kovalevskaya, Giải thưởng Kovalevskaia đã được trao tại Việt Nam từ năm 1985, trở thành giải thưởng quốc tế đầu tiên dành riêng cho các nhà khoa học nữ, ghi nhận những đóng góp xuất sắc của phụ nữ trong nghiên cứu và ứng dụng khoa học, công nghệ, đặc biệt trong khoa học tự nhiên - một lĩnh vực then chốt của nền kinh tế tri thức.

Phát biểu tại sự kiện, Chủ tịch Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam Nguyễn Thị Tuyến cho biết suốt 40 năm qua, giải thưởng đã vinh danh 22 tập thể, 57 nhà khoa học nữ xuất sắc trên các lĩnh vực: toán học, vật lý, hóa học, sinh học, nông nghiệp, y học, công nghệ thông tin...

Các nhà khoa học nữ được trao giải không chỉ có những đóng góp quan trọng cho nền khoa học nước nhà, còn trở thành nguồn cảm hứng mạnh mẽ, truyền động lực cho nhiều thế hệ nữ trí thức dấn thân vào con đường khoa học-một hành trình vinh quang nhưng cũng đầy thử thách.

Bên cạnh đó, Quỹ Giải thưởng đã quan tâm trao học bổng cho 12 nữ sinh (mỗi em nhận được trong 3 năm) để động viên các nữ sinh khối khoa học tự nhiên, tiếp thêm động lực để các em tiếp nối con đường nghiên cứu khoa học, đạt được thành công trong học tập và công việc.

Theo Chủ tịch Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam Nguyễn Thị Tuyến, sau 40 năm hoạt động, Giải thưởng Kovalevskaia Việt Nam ngày càng khẳng định được hiệu quả và uy tín, nhận được quan tâm, ủng hộ, tạo điều kiện từ lãnh đạo Đảng, Nhà nước, các cấp, ngành. Giải thưởng đã có tác động lan tỏa, khuyến khích phụ nữ tham gia nghiên cứu khoa học, qua đó thực hiện chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước về khoa học-công nghệ, góp phần tích cực phát triển kinh tế-xã hội của đất nước.

Trên cương vị Chủ tịch Ủy ban Giải thưởng Kovalevskaia Việt Nam đầu tiên và trong suốt 30 năm (từ năm 1985 đến 2015), bà Nguyễn Thị Bình, nguyên Phó Chủ tịch nước Cộng hòa Xã hội chủ nghĩa Việt Nam đã đặt nền móng vững chắc cho giải thưởng, kiên trì thúc đẩy việc tôn vinh và hỗ trợ nữ trí thức Việt Nam trong khoa học và công nghệ.

Bà không chỉ định hướng phát triển giải thưởng trong những năm đầu đầy thử thách, còn tạo dựng được một cơ chế vững chắc để giải thưởng duy trì và lan tỏa đến ngày hôm nay.

Tiếp nối sứ mệnh ấy, Giáo sư-Tiến sỹ Nguyễn Thị Doan, nguyên Phó Chủ tịch nước Cộng hòa Xã hội chủ nghĩa Việt Nam, Chủ tịch Hội Khuyến học Việt Nam, đã kế thừa và mở rộng ảnh hưởng của giải thưởng, đưa Kovalevskaia trở thành một biểu tượng vinh danh nữ trí thức, thúc đẩy mạnh mẽ phong trào nghiên cứu khoa học trong nữ giới. Dưới sự dẫn dắt của bà, giải thưởng tiếp tục phát triển cả về quy mô và chất lượng, khẳng định vai trò tiên phong trong việc khuyến khích và hỗ trợ các nhà khoa học nữ Việt Nam.

Chủ tịch Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam Nguyễn Thị Tuyến cho biết thời gian tới, Hội sẽ tập trung đẩy mạnh nghiên cứu, đề xuất với Đảng, Nhà nước những chủ trương, chính sách thiết thực, hiệu quả, góp phần xây dựng môi trường thuận lợi để nâng cao cả số lượng và chất lượng đội ngũ nữ trí thức, khuyến khích phụ nữ tham gia vào các nghiên cứu mang tính ứng dụng cao, đổi mới công nghệ và chuyển đổi số, đáp ứng yêu cầu phát triển của nền kinh tế tri thức.

Đồng thời, tiếp tục phối hợp với các bộ, ngành liên quan để nghiên cứu, đề xuất mở rộng giải thưởng dành cho các nhà khoa học nữ trên các lĩnh vực, mở ra nhiều cơ hội cho nữ trí thức Việt Nam tiếp tục cống hiến; khẳng định vị thế trong sự phát triển của khoa học và công nghệ nước nhà.

Phát biểu tại sự kiện, Chủ tịch Ủy ban Giải thưởng Kovalevskaia Việt Nam Nguyễn Thị Doan chia sẻ Giải thưởng Kovalevskaia dành cho các nhà khoa học nữ đến nay đã có tuổi đời 40 năm tại Việt Nam.

Quỹ Sophia Kovalevskaia được thành lập là sáng kiến và sự đóng góp về tài chính của Giáo sư, Tiến sỹ Ann Kobitz - người Mỹ và chồng bà là Giáo sư-Tiến sỹ Neal Koblitz nhằm động viên, khuyến khích hoạt động nghiên cứu khoa học của phụ nữ ở những nước đang phát triển dưới hình thức trao giải thưởng cho các nhà khoa học nữ xuất sắc thuộc lĩnh vực khoa học tự nhiên.

40 năm qua, giải thưởng đã trở thành biểu tượng của tinh thần vượt khó, sáng tạo và cống hiến không ngừng nghỉ của các nhà khoa học nữ, góp phần thu hẹp khoảng cách giới trong lĩnh vực nghiên cứu khoa học và công nghệ tại Việt Nam.

Giáo Sư- Tiến Sỹ Neal Koblitz, đồng sáng lập Quỹ Sophia Kovalevskaia, cho biết Việt Nam là quốc gia đầu tiên tổ chức trao Giải thưởng Kovalevskaia vào năm 1985, cách đây 40 năm. Sau đó, Giải thưởng Kovalevskaia cũng được tài trợ ở một số quốc gia và khu vực khác như miền Nam châu Phi và các nước châu Mỹ Latinh… Tuy nhiên, Giải thưởng Kovalevskaia tại Việt Nam là thành công và có tầm ảnh hưởng nhất trong số đó, đồng thời tin tưởng, Giải thưởng Kovalevskaia có thể tiếp tục phát triển mạnh mẽ trong tương lai.

Tại sự kiện, Đại diện Ủy ban giải thưởng Kovalevskaia Việt Nam đã trao tặng học bổng cho 3 học sinh nữ của Trường Trung học Phổ thông chuyên Khoa học Tự nhiên, Trường Đại học Khoa học Tự nhiên, Đại học Quốc gia Hà Nội để động viên các em noi gương, nối tiếp các mẹ, các bác trong sự nghiệp nghiên cứu khoa học, góp phần vào sự nghiệp phát triển đất nước.

Các đại biểu và khách mời cũng được nghe các diễn giả, là những người đã được nhận Giải thưởng Kovalevskaia và nhận học bổng của Quỹ chia sẻ những câu chuyện liên quan đến quá trình nghiên cứu, học tập…/.

(TTXVN/Vietnam+)