Giáo sư trẻ nhất Việt Nam năm 2024 và niềm đam mê bất tận về Y học cổ truyền

Đam mê khám phá y học cổ truyền

Từ nhỏ, GS.TS Trịnh Thị Diệu Thường đã được bố mẹ gieo mầm cho niềm yêu thích ngành Y. Nhìn cây rau, ngọn cỏ đôi khi được bố mẹ sử dụng như một vị thuốc để giúp con gái mau qua được những bệnh thường gặp ở trẻ, cô bé Diệu Thường khi đó đã cảm nhận được sự kỳ diệu tuyệt vời của thiên nhiên. Những điều giản dị như vậy đã khơi dậy trong Diệu Thường niềm đam mê tìm hiểu và khám phá y học cổ truyền (YHСТ).

Nhen nhóm ước mơ lớn lên sẽ trở thành thầy thuốc ngành YHCT, cô sinh viên Diệu Thường đã quyết tâm học tập, phấn đấu không ngừng nghỉ. Đặc biệt hơn, năm Diệu Thường thi vào Trường Đại học Y Dược TPHCM cũng là năm đầu tiên ngôi trường này mở mã ngành YHCT. Ngày đó chị chỉ nghĩ đơn giản, cơ hội việc làm của ngành YHCT cao hơn các mã ngành khác, chị quyết định lựa chọn như trái tim và lý trí cùng mách bảo.

GS.TS Trịnh Thị Diệu Thường khám chữa bệnh cho người dân.

Càng học tập, tìm hiểu chuyên sâu vào lĩnh vực YHCT, sinh viên Trịnh Thị Diệu Thường ngày đó và GS.TS Trịnh Thị Diệu Thường ngày hôm nay tiếp tục niềm đam mê ngành YHCT như hơi thở của chính mình.

Nữ Giáo sư trẻ nhất Việt Nam năm 2024

Năm 2024, Hội đồng Giáo sư Nhà nước công bố danh sách các ứng viên đạt chuẩn giáo sư, phó giáo sư. Trịnh Thị Diệu Thường (hiện đang công tác tại Cục Quản lý Y, Dược cổ truyền – Bộ Y tế) đã đạt chuẩn Giáo sư ngành Y học. Chị là nữ giáo sư trẻ nhất.

Đối với GS.TS Trịnh Thị Diệu Thường, trở thành giáo sư trẻ nhất trong lĩnh vực YHCT nói riêng và Y học nói chung là niềm vinh dự nhưng cũng là một áp lực không nhỏ. Chị cho hay, ngành YHCT nhiều khi vẫn chưa được đánh giá đúng mức, thậm chí đôi khi bị hiểu lầm là lạc hậu so với y học hiện đại. Vì vậy, chị đã phải đối mặt với nhiều định kiến và thách thức trong việc chứng minh giá trị của lĩnh vực này.

"Khó khăn lớn nhất có lẽ là cân bằng giữa công việc nghiên cứu, quản lý, khám chữa bệnh và gia đình, đặc biệt là chăm sóc gia đình nhỏ của mình. Đã có những thời điểm tôi phải làm việc không ngừng nghỉ, từ nghiên cứu tài liệu, xây dựng chương trình đào tạo, đến trực tiếp khám chữa cho người bệnh, giảng dạy cho sinh viên và học viên. Tuy nhiên, chính những khó khăn đó đã rèn luyện tôi, giúp tôi trưởng thành và kiên định hơn với con đường mình đã chọn. Và tất nhiên, trên con đường đó, không thể thiếu những động lực to lớn mà gia đình đã luôn dành cho tôi.

Có một điều nữa luôn thôi thúc tôi không ngừng cố gắng chính là niềm tin mãnh liệt vào giá trị nhân văn của YHCT. Tôi tin rằng những bài thuốc, phương pháp trị liệu mà cha ông để lại không chỉ giúp chữa lành bệnh tật mà còn mang theo tinh thần, triết lý sống sâu sắc của dân tộc", GS.TS Trịnh Thị Diệu Thường chia sẻ.

GS.TS Trịnh Thị Diệu Thường cho hay, chị luôn có niềm tin YHCT không chỉ là một phần quan trọng trong di sản văn hóa dân tộc mà nó còn đóng vai trò thiết yếu trong việc chăm sóc sức khỏe cho người dân. Dù biết sẽ còn nhiều khó khăn khi chọn đi trên con đường đầy chông gai nhưng động lực lớn khiến chị có thể quên đi mệt mỏi đó là khi nhìn thấy bệnh nhân của mình được chữa lành nhờ phương pháp YHCT và nhìn các thế hệ học trò mới mỗi ngày một thành công.

GS.TS Trịnh Thị Diệu Thường chia sẻ kinh nghiệm với học viên.

Khát vọng đóng góp vào thành tựu chung của y tế nước nhà

Nói về các công trình đã tham gia nghiên cứu, GS.TS Trịnh Thị Diệu Thường tự hào về công trình: "Phục hồi vận động cho bệnh nhân sau đột quỵ". Công trình được chị ấp ủ từ khi còn là cô sinh viên sinh viên y khoa. Rồi theo năm tháng, qua giai đoạn thực hiện khóa luận tốt nghiệp, luận văn thạc sĩ, luận án tiến sĩ và sau này chị đã hướng dẫn cho rất nhiều các sinh viên nghiên cứu.

GS.TS Trịnh Thị Diệu Thường cho rằng, phục hồi vận động sau đột quỵ có thể đạt hiệu quả cao khi kết hợp các ưu điểm của YHCT và y học hiện đại. Bao gồm các phương pháp điều trị không dùng thuốc như dưỡng sinh, xoa bóp và đặc biệt là nhiều hình thức châm cứu (điện châm, nhĩ châm, cấy chỉ), vật lý trị liệu và các phương pháp điều trị khác. Điều này không chỉ thể hiện sự phù hợp của các phương pháp điều trị cá nhân hóa cho từng người bệnh mà còn phản ánh xu hướng toàn cầu trong việc tiếp cận điều trị đa phương thức.

Trên con đường nghiên cứu, khám chữa bệnh YHCT, GS. TS Trịnh Thị Diệu Thường đã nhận được nhiều giải thưởng và danh hiệu cao quý. Nhưng đối với vị giáo sư trẻ, phần thưởng lớn nhất dành cho chị chính là sự tin tưởng và yêu mến của người bệnh cũng như thành tích của các học viên, sinh viên. Những điều giản dị này là động lực lớn nhất để giáo sư có thể tiếp tục làm việc và cống hiến.

Dù đã đạt được nhiều thành tựu trong nghiên cứu và phát triển nền YHCT, nhưng GS.TS Trịnh Thị Diệu Thường còn nhiều trăn trở khi nền YHCT Việt Nam vẫn còn rất nhiều thách thức. Theo chị, thách thức lớn nhất chính là phải cân bằng giữa việc bảo tồn các giá trị truyền thống và đổi mới để phù hợp với tiêu chuẩn quốc tế. Trong bối cảnh thế giới ngày càng đặt nặng vấn đề chứng cứ khoa học và tiêu chuẩn hóa, YHCT chắc chắn sẽ phải áp lực đối mặt về nghiên cứu lâm sàng, thử nghiệm an toàn và hiệu quả.

Hay phải làm thế nào để duy trì niềm tin của người dân vào YHCT khi y học hiện đại đang có những bước tiến vượt bậc. Nhiều người, đặc biệt là thế hệ trẻ, có xu hướng ưu tiên các phương pháp điều trị nhanh chóng mà bỏ qua các giá trị lâu dài và bền vững mà YHCT mang lại.

Khó khăn càng lớn hơn nữa khi nguồn tài nguyên dược liệu tự nhiên cũng đang bị đe dọa nghiêm trọng do sự khai thác quá mức và thiếu bền vững...

"Tôi tin rằng, với sự đầu tư nghiêm túc vào nghiên cứu khoa học, chuẩn hóa các bài thuốc và phương pháp điều trị, cùng việc đào tạo đội ngũ nhân lực trẻ đầy tâm huyết, YHCT sẽ ngày càng phát triển mạnh mẽ. Đồng thời, việc tăng cường hợp tác quốc tế và quảng bá giá trị của YHCT không chỉ giúp nâng cao vị thế Việt Nam mà còn góp phần đưa những tinh hoa y học truyền thống đến gần hơn với bạn bè thế giới. Đó là sứ mệnh mà tôi và các đồng nghiệp luôn kiên trì theo đuổi" – GS.TS Trịnh Thị Diệu Thường khẳng định.

Các tân Giáo sư, Phó giáo sư của trường Đại học Y Hà Nội năm 2024.

Lời nhắn gửi đến sinh viên theo chuyên ngành YHCT

Theo GS.TS Trịnh Thị Diệu Thường, YHCT không chỉ là một ngành khoa học, mà còn là một phần không thể thiếu của văn hóa và di sản dân tộc Việt Nam. Chị mong rằng thế hệ trẻ khi chọn con đường này hãy nhớ là mình đang tiếp nối một kho tàng tri thức quý giá mà cha ông để lại. Đây là một hành trình đầy ý nghĩa, nhưng cũng đòi hỏi sự kiên trì, nỗ lực và tâm huyết không ngừng nghỉ.

"Trước hết, tôi muốn nhắn nhủ rằng YHCT luôn cần sự đổi mới để thích nghi với thời đại. Đừng ngại học hỏi những tiến bộ khoa học hiện đại, bởi việc kết hợp YHCT với y học hiện đại sẽ tạo ra sức mạnh tổng hợp, mang lại lợi ích lớn hơn cho người bệnh.

Thứ hai, tôi mong các bạn hãy luôn giữ vững tinh thần nghiên cứu khoa học. YHCT có giá trị lớn, nhưng để được thế giới công nhận, chúng ta cần chứng minh giá trị đó một cách khoa học và thực tiễn. Hãy tham gia vào các dự án nghiên cứu, đóng góp vào việc chuẩn hóa các bài thuốc và làm sáng tỏ cơ chế hoạt động của chúng.

Cuối cùng, điều quan trọng nhất là các bạn phải có một trái tim nhiệt huyết và một tâm hồn nhân văn. Sự tận tụy của người thầy thuốc không chỉ nằm ở kiến thức mà còn ở cách chúng ta đối xử với người bệnh. Hãy luôn nhớ rằng mục tiêu cao nhất của y học là cứu người, là mang lại sức khỏe và hạnh phúc cho cộng đồng.

Tôi tin rằng với lòng đam mê, trí tuệ và sự đồng lòng, thế hệ trẻ sẽ tiếp tục viết nên những trang sử vàng cho THCT Việt Nam. YHCT không chỉ là viết tắt của Y học cổ truyền, mà nó còn là "Yêu hết con tim"".

Quỳnh Mai