Giới chuyên gia cảnh báo về các thuyết âm mưu liên quan vaccine COVID-19
Tổ chức phi chính phủ First Draft chuyên nghiên cứu về thông tin sai lệch cảnh báo về các thuyết âm mưu liên quan vaccine ngừa COVID-19 đang lan tràn trên mạng xã hội là do thiếu thông tin tin cậy.
Vaccine ngừa COVID-19 do công ty Sinovac của Trung Quốc phát triển được giới thiệu tại một hội chợ thương mại ở Bắc Kinh ngày 6/9/2020. Ảnh: AFP/TTXVN
Trong một báo cáo, First Draft chỉ rõ: "Khi mọi người không được tiếp cận dễ dàng những thông tin đáng tin cậy về vaccine, và khi hoài nghi tăng cao về những người và tổ chức liên quan quá trình bào chế vaccine, thì thông tin sai lệch nhanh chóng lấp vào chỗ trống".
Theo báo cáo, First Draft đã tập hợp hàng triệu bài đăng trên các nền tảng xã hội Twitter, Instagram và Facebook có chứa các từ "vaccine", "chủng ngừa" bằng tiếng Anh, tiếng Tây Ban Nha và tiếng Pháp trong 3 tháng, tính từ giữa tháng 6 vừa qua.
Sau đó, các nhà nghiên cứu chọn lọc 1.200 bài viết liên quan đến virus SARS-CoV-2 và đã phát hiện 2 chủ đề nổi bật - đó là những bài viết đề cập "động cơ kinh tế và chính trị" đằng sau vaccine, và những bài viết đề cập an toàn và sự cần thiết của vaccine.
Theo đó, First Draft kết luận, các thuyết âm mưu về vaccine nói chung và vaccine ngừa COVID-19 nói riêng đang tràn lan trên mạng xã hội. Nhiều bài đăng đã liên hệ vaccine với các thuyết âm mưu, ví dụ cho rằng việc tiêm vaccine ngừa COVID-19 trong tương lai sẽ bị lợi dụng để cấy vi mạch vào người, qua đó phát triển các hệ thống giám sát người dân quy mô lớn.
First Draft nhận định các thuyết âm mưu gia tăng cũng do thiếu thông tin về các thành phần trong vaccine hoặc những công nghệ mới trong bào chế vaccine - như messenger RNA (mRNA) trong bào chế vaccine ngừa COVID-19 do hai hãng Pfizer (Mỹ) và BioNTech (Đức) công bố mới đây.
Báo cáo của First Draft lấy ví dụ một số bài đăng tải trên mạng xã hội cho rằng vaccine tiềm năng ngừa COVID-19 của công ty sinh học Moderna (Mỹ) sẽ làm thay đổi ADN của con người, hay một số bài viết khác cho rằng vaccine mRNA là vaccine ngừa COVID-19 đáng tin cậy nhất trong tương lai. Một số bài đăng còn liên hệ vaccine của Moderna và vaccine mRNA nói chung với nỗ lực giảm dân số.
First Draft khuyến nghị các nguồn tin đáng tin cậy, các tổ chức nghiên cứu và giám sát mạng xã hội cần hợp tác để giải quyết vấn nạn này, đồng thời tránh thông tin quá nhiều về một chủ đề dẫn tới loạn thông tin. First Draft nhận định các nhà chức trách cần lưu ý cảnh báo người dân về những thông tin không xác thực, đồng thời tạo cầu nối giữa chuyên gia y tế với những người còn hoài nghi về vaccine./.
