Giới chuyên gia nghi ngờ tính khả thi cam kết năng lượng 750 tỷ USD của EU với Mỹ
Cam kết của Liên minh châu Âu (EU) về việc mua năng lượng trị giá 750 tỷ USD từ Mỹ nhằm giảm căng thẳng thương mại với chính quyền Tổng thống Donald Trump đang vấp phải nhiều hoài nghi.

Trạm nén khí đốt ở Ihtiman, Bulgaria. Ảnh minh họa: AFP/TTXVN
Các chuyên gia nhận định mục tiêu này khó đạt được do hạn chế về nguồn cung, hạ tầng kỹ thuật và vai trò hạn chế của EU trong điều phối nhập khẩu năng lượng.
Theo tờ Politico ngày 29/7, thỏa thuận được EU công bố là một phần trong nỗ lực tránh nguy cơ chiến tranh thương mại toàn diện với Mỹ. Tuy nhiên, giới phân tích cảnh báo rằng mục tiêu trên là “gần như bất khả thi” trong điều kiện hiện tại.
“Số tiền 750 tỷ USD là hoàn toàn phi thực tế”, bà Laura Page - chuyên gia phân tích cấp cao tại công ty dữ liệu năng lượng Kpler - nhận định. Bà cho biết: “Để đạt được mục tiêu này, EU sẽ phải gần như tăng gấp ba lượng năng lượng nhập khẩu từ Mỹ trong vòng ba năm tới, điều khó khả thi xét trên cả khía cạnh kỹ thuật và thị trường”.
Dữ liệu cho thấy trong năm 2024, EU chi khoảng 375 tỷ euro để nhập khẩu năng lượng, trong đó chỉ có khoảng 76 tỷ euro đến từ Mỹ. Để đạt con số 750 tỷ USD vào cuối nhiệm kỳ của Tổng thống Trump, EU sẽ phải cắt giảm nhập khẩu từ các nguồn khác như Na Uy - nước cung cấp khí đốt đường ống rẻ hơn - và tăng gấp nhiều lần lượng hàng từ Mỹ.
Việc cắt giảm nhập khẩu năng lượng từ Nga, vốn chỉ chiếm khoảng 23 tỷ euro trong năm qua, cũng không đủ để bù đắp mức chênh lệch lớn này.
Về phía Mỹ, bà Laura Page cho biết tổng kim ngạch xuất khẩu dầu khí của nước này trong năm 2024 chỉ đạt khoảng 166 tỷ USD. “Để đáp ứng cam kết với EU, Mỹ sẽ phải chuyển toàn bộ lượng xuất khẩu sang châu Âu, thậm chí vượt mức hiện tại, điều này là không khả thi”, bà nhận định, đồng thời lưu ý rằng các hợp đồng khí hóa lỏng (LNG) của Mỹ vận hành theo cơ chế thị trường mở toàn cầu, không ưu tiên điểm đến cố định.
Một trở ngại khác nằm ở năng lực tiếp nhận dầu và khí của châu Âu. Ông Homayoun Falakshahi - Trưởng bộ phận phân tích dầu thô tại công ty dữ liệu năng lượng Kpler - cho biết các nhà máy lọc dầu của EU chỉ có thể xử lý tối đa khoảng 14% tổng lượng dầu nhập khẩu từ Mỹ, do sự khác biệt về tiêu chuẩn kỹ thuật. “Với giới hạn như vậy, việc mở rộng nhập khẩu là rất khó khăn. Cam kết này gần như không thực tế”, ông nhận định.
Một quan chức cấp cao của Ủy ban châu Âu cũng thừa nhận việc thực hiện cam kết sẽ phụ thuộc vào nhiều yếu tố, bao gồm năng lực hạ tầng tiếp nhận LNG tại châu Âu và khả năng vận chuyển từ phía Mỹ. Quan chức này khẳng định đây không phải là một nghĩa vụ pháp lý, mà chỉ phản ánh kỳ vọng và dự tính từ khu vực doanh nghiệp tư nhân.
Trong khi đó, một chuyên gia khí đốt tại công ty thương mại năng lượng lớn nhận định: “EU không phải doanh nghiệp. Họ không thể ép các công ty mua dầu khí từ Mỹ nếu điều đó không mang lại hiệu quả kinh tế”.
Bà Anne-Sophie Corbeau, nhà nghiên cứu cấp cao tại Trung tâm Chính sách Năng lượng Toàn cầu, nhận định việc EU đưa ra cam kết mua năng lượng trị giá 750 tỷ USD từ Mỹ có thể nhằm tránh nguy cơ bị áp thuế nhập khẩu 30% như Tổng thống Trump từng cảnh báo. “EU dường như đã chấp thuận bất kỳ con số nào để né tránh nguy cơ chiến tranh thương mại”, bà đánh giá.