Giữ gìn bản sắc văn hóa ở Phiêng Pằn
Xã biên giới Phiêng Pằn có 5 dân tộc anh em cùng sinh sống, chủ yếu là đồng bào dân tộc thiểu số, gồm: Thái, Xinh Mun, Khơ Mú, Mông. Bà con nơi đây còn lưu giữ nhiều nét đẹp văn hóa truyền thống độc đáo, làm phong phú đời sống tinh thần và gắn kết cộng đồng.

Nghệ nhân truyền dạy hát Then cho đoàn viên xã Phiêng Pằn.
Tại bản Oi, vào những ngày cuối tuần, tại nhà văn hóa bản lại vang tiếng trống, tiếng chiêng và nhịp điệu múa xòe rộn ràng của đội văn nghệ cùng nhau luyện tập, gìn giữ làn điệu dân ca, điệu múa Thái. Chị Hà Thị My, thành viên đội văn nghệ bản Oi, chia sẻ: Tham gia đội văn nghệ không chỉ giúp tôi được học từng điệu múa, câu hát từ các cô, các bác, mà còn nuôi dưỡng trong tôi niềm tự hào dân tộc. Đây thực sự là cách để thế hệ trẻ gắn bó hơn với truyền thống, đồng thời tạo ra sự gắn kết giữa các thành viên trong bản.
Còn tại bản Lụng Tra, nơi 100% đồng bào Mông sinh sống, chúng tôi được chứng kiến lớp trẻ say mê học thổi khèn, chế tác nhạc cụ từ sự chỉ dạy của các nghệ nhân. Những người cao tuổi thường xuyên truyền dạy lại cho thế hệ trẻ các hoạt động văn hóa, tín ngưỡng, cách thức tổ chức các nghi lễ truyền thống, gìn giữ bản sắc riêng của dân tộc mình, để không bị mai một.

Phụ nữ dân tộc Thái tại bản Oi lưu giữ nghề thêu khăn Piêu.
Anh Thào A Cho, Bí thư Chi bộ, Trưởng bản Lụng Tra, chia sẻ: Thế hệ trước trao truyền cho thế hệ sau, nhờ đó thanh thiếu niên trong bản đều biết chơi khèn, thực hành nghi lễ truyền thống. Điều này giúp các em thêm hiểu và tự hào về truyền thống dân tộc mình, gắn bó với đời sống văn hóa cộng đồng.
Xã Phiêng Pằn hiện có 45 đội văn nghệ đang hoạt động, với hơn 450 thành viên tham gia, thường xuyên tham gia biểu diễn tại các sự kiện, lễ hội và giao lưu văn hóa giữa các bản. Hằng năm, mỗi đội được hỗ trợ 2 triệu đồng hoạt động. Bên cạnh đó, xã chú trọng đầu tư thiết chế văn hóa để các đội văn nghệ luyện tập. Nhờ vậy, phong trào văn hóa văn nghệ ở cơ sở phát triển mạnh mẽ. Ngoài ra, xã còn lưu giữ các nghề thủ công truyền thống như, đan ếp khảu, ghế mây và gìn giữ kiến trúc nhà sàn của dân tộc Thái; làm giấy bằng tre của dân tộc Mông...
Ông Lò Đức Ngọc, Chủ tịch UBND xã Phiêng Pằn, cho biết: Xã tập trung tuyên truyền nhân dân nâng cao ý thức gìn giữ bản sắc; khuyến khích thành lập câu lạc bộ văn nghệ, phát triển nghề thủ công, phục dựng lễ hội. Đồng thời, vận động bà con mặc trang phục dân tộc trong dịp lễ, tết, sự kiện quan trọng để khẳng định nét đẹp truyền thống.

Đội văn nghệ bản Oi luyện tập các tiết mục múa dân gian của đồng bào dân tộc Thái.
Cùng với sự quan tâm, hỗ trợ từ chính quyền, nhân dân xã Phiêng Pằn đã và đang phát huy tinh thần đoàn kết, tự giác tham gia bảo tồn văn hóa. Các câu lạc bộ, đội văn nghệ, nghệ nhân tại cơ sở, mỗi cá nhân đều ý thức giữ gìn và phát huy những giá trị văn hóa tốt đẹp của đồng bào các dân tộc trên địa bàn, xây dựng môi trường văn hóa lành mạnh, đa dạng, giàu bản sắc. Các câu lạc bộ, đội văn nghệ, nghệ nhân ở cơ sở trở thành “hạt nhân” bảo tồn và lan tỏa giá trị văn hóa.
Phiêng Pằn hôm nay không chỉ giữ gìn bản sắc văn hóa, mà còn biến đó thành động lực gắn kết cộng đồng, góp phần xây dựng nông thôn mới, hướng tới phát triển bền vững.