Giữ môi trường, bảo tồn bản sắc, tạo nền tảng cho du lịch xanh miền núi Khánh Hòa

Những ngày cuối tháng 7, khi sầu riêng, măng cụt, chôm chôm chín rộ trên rẫy, Khánh Sơn là vùng miền núi phía Tây tỉnh Khánh Hòa lại rộn ràng đón du khách. Từng đoàn người tìm đến Khánh Sơn để tận hưởng khí hậu mát lành, thưởng thức trái cây tại vườn và thư giãn nơi đại ngàn. Du khách không chỉ ăn trái cây mà còn được trải nghiệm làm cơm lam bên bếp lửa, đắm mình trong dòng suối Tà Gụ trong vắt, hoặc chinh phục cung đường Tà Giang mây phủ. Những homestay giản dị nép bên triền đồi, tiếng chiêng, tiếng đàn đá ngân vang trong đêm lửa trại, đưa du khách trở về với thiên nhiên nguyên sơ và đời sống bản địa đầy bản sắc.

Anh Nguyễn Thế Cường, từ xã Như Quỳnh, tỉnh Hưng Yên lần đầu đến Khánh Sơn chia sẻ: “Lên đây được cái khí hậu rất ôn hòa. Buổi trưa nắng nhưng không oi, đến chiều thì dịu lại, mát mẻ lắm. Ở đây, không khí trong lành, không có khói bụi công nghiệp. Trái cây thì rẻ, ngon, đặc biệt là sầu riêng, giá rẻ hơn nhiều lần so với Hà Nội, vợ chồng tôi mua về ăn thấy ngọt lịm luôn!”.

Vùng miền núi Khánh Hòa có nhiều trái cây ngon, cảnh đẹp

Không riêng Khánh Sơn, nhiều vùng cao của Khánh Hòa cũng đang phát triển du lịch cộng đồng theo hướng bền vững. Tại vùng đất huyện Khánh Vĩnh (cũ), người dân đã tổ chức các tour khám phá thác Yang Bay, rừng Giang Ly, tìm hiểu văn hóa Raglay, làm thủ công mỹ nghệ, dệt vải thổ cẩm. Những trải nghiệm nhỏ nhưng chân thật, tạo cảm giác gần gũi với du khách.

Phát triển nông nghiệp gắn với bảo vệ môi trường sinh thái; phát triển các mô hình du lịch cộng đồng gắn với bảo tồn văn hóa dân tộc thiểu số là những hướng đi đang được Đảng bộ các xã miền núi đưa vào dự thảo báo cáo chính trị trình đại hội đảng bộ lần thứ I.

Bà Cao Thị Ngọc Thanh, Chủ tịch UBND xã Trung Khánh Vĩnh cho biết, nhiệm kỳ tới sẽ tập trung giải quyết sinh kế cho bà con, sẽ chú trọng đào tạo nghề gắn với hỗ trợ các mô hình sinh kế như chăn nuôi, kinh doanh dịch vụ, và nhất là phát triển du lịch cộng đồng gắn với văn hóa bản địa,

“Địa phương luôn hướng đến việc hỗ trợ đồng bào dân tộc thiểu số một cách bền vững. Hiện có mô hình phát triển du lịch cộng đồng gắn với bảo tồn bản sắc văn hóa, phát triển nông nghiệp bền vững. Đây cũng là sinh kế để thay đổi mô hình kinh tế hộ gia đình, mục tiêu hỗ trợ đồng bào dân tộc thiểu số thoát nghèo bền vững.”- Bà Cao Thị Ngọc Thanh nói.

Vùng miền núi Khánh Hòa bảo tồn văn hóa kết hợp phát triển du lịch cộng đồng

Để du lịch cộng đồng miền núi thực sự “xanh” và bền vững, cần bắt đầu từ mô hình sản xuất – tiêu dùng thân thiện với môi trường. Các địa phương tại miền núi tỉnh Khánh Hòa hướng dẫn người dân trồng cây ăn trái theo hướng hữu cơ, giảm sử dụng thuốc hóa học, đồng thời khuyến khích phân loại rác tại vườn, không dùng bao ni-lông.

Phó giáo sư, Tiến sĩ Lê Chí Công, Trưởng khoa Du lịch – Trường Đại học Nha Trang nhìn nhận: Các mô hình du lịch cộng đồng theo hướng bền vững đã được xây dựng, quy hoạch điểm dừng chân, tái hiện không gian văn hóa bản địa để giữ chân du khách.

“Phát triển nông nghiệp xanh, sản phẩm hữu cơ. Đây chính là những yếu tố cấu thành một sản phẩm du lịch bền vững. Muốn làm du lịch xanh thì phải tạo ra những sản phẩm xanh, cộng đồng cũng phải có ý thức xanh, từ hạn chế dùng túi nhựa đến giảm tối đa thuốc bảo vệ thực vật. Đó là những hành động cụ thể để xây dựng mô hình nông nghiệp xanh, hướng đến sản phẩm du lịch thân thiện với môi trường".- PGS.TS Lê Chí Công nói.

Sau khi hợp nhất Khánh Hòa và Ninh Thuận, tỉnh Khánh Hòa mới có không gian phát triển du lịch cộng đồng được mở rộng. Sự kết nối giữa các địa phương vùng cao như Khánh Sơn – Bác Ái tạo nên chuỗi điểm đến đặc sắc, mang đậm dấu ấn bản địa. Từ những rẫy sầu riêng ở Khánh Sơn, du khách có thể xuôi về Bác Ái để hòa mình vào văn hóa Chăm, ghé làng gốm Bàu Trúc, làng dệt Mỹ Nghiệp hay trải nghiệm hái nho, hái táo ở Ninh Hải, chụp ảnh với đàn cừu trên đồng cỏ xanh ở Ninh Phước. Đây không chỉ là những điểm đến du lịch mà còn là biểu tượng về cách gìn giữ thiên nhiên và văn hóa trong dòng chảy phát triển.

Du khách thích thú khám phá đại ngàn Khánh Sơn (ảnh Quốc Đệ)

Ông Lê Văn Hoa, Phó Giám đốc Sở Văn hóa – Thể thao và Du lịch tỉnh Khánh Hòa nhận định: “Cần đẩy mạnh tuyên truyền, quảng bá, giới thiệu giá trị văn hóa dân tộc gắn với phát triển du lịch. Nếu kết nối giữa Khánh Sơn với Bác Ái để cùng phối hợp tổ chức thêm nhiều hoạt động. Mình cũng có thể học tập Ninh Thuận (cũ), họ đã làm rất tốt việc kết hợp nông sản với du lịch và văn hóa dân tộc. Dựa trên cách làm đó, mình hoàn toàn có thể lan tỏa mô hình ra các vùng đồng bào dân tộc thiểu số, miền núi khác của tỉnh Khánh Hòa mới".

Du lịch xanh ở miền núi Khánh Hòa đang trở thành con đường sống cho người dân, là không gian kết nối giữa bảo tồn văn hóa, bảo vệ môi trường, phát triển kinh tế. Đó cũng là cách để những vùng đất miền núi Nam Trung bộ vươn mình ra thị trường du lịch lớn, bằng chính sự khác biệt, bản sắc và lòng hiếu khách.

Thái Bình/VOV-Miền Trung