Giữ nguyên mức học phí đến hết năm học 2021-2022

Phóng viên: Chỉ một ngày sau khi các báo đưa tin Bộ Giáo dục và Đào tạo (GD-ĐT) đề xuất tăng học phí ở tất cả cấp học, Bộ GD-ĐT đã xin rút quy định này. Thứ trưởng có thể cho biết lý do?

- Thứ trưởng PHẠM NGỌC THƯỞNG: Việc xây dựng dự thảo nghị định thay thế Nghị định 86/CP quy định về cơ chế thu, quản lý học phí đối với cơ sở giáo dục thuộc hệ thống giáo dục quốc dân và chính sách miễn, giảm học phí, hỗ trợ học phí từ năm học 2015-2016 đến năm học 2020-2021 là việc phải thực hiện để bảo đảm tính liên tục của quy định pháp luật. Quá trình xây dựng và đề xuất mức tăng học phí đã được tính toán dựa trên kế hoạch và các căn cứ hợp lý.

Thứ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Phạm Ngọc Thưởng

Tuy nhiên, tình hình dịch Covid-19 vẫn đang diễn biến phức tạp, nước ta vừa trải qua nhiều đợt bão, lũ nghiêm trọng, để lại hậu quả nặng nề, ảnh hưởng rất lớn đến thu nhập của người dân. Trước phản ánh của dư luận khi Bộ GD-ĐT xin ý kiến về dự thảo nghị định, Bộ GD-ĐT đã có văn bản báo cáo Chính phủ và đề xuất xem xét, cho phép được gia hạn thời gian áp dụng Nghị định 86/CP đối với năm học 2021-2022 với mức học phí áp dụng theo mức học phí của năm học 2020-2021. Học phí mầm non, phổ thông vẫn áp dụng theo khung của năm học 2020-2021 và tiếp tục giao HĐND cấp tỉnh căn cứ tình hình thực tế của địa phương để xem xét phê duyệt. Đồng thời cho phép Bộ GD-ĐT được lùi thời gian trình ban hành nghị định sang năm 2021 để có điều kiện tiếp thu ý kiến rộng rãi của toàn xã hội và tiếp tục hoàn thiện dự thảo nghị định.

Như vậy, năm học 2020-2021 hiện áp dụng mức học phí đã được quy định tại Nghị định 86/CP. Nếu đề xuất của Bộ GD-ĐT về việc lùi thời gian trình ban hành nghị định thay thế được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt thì 2 năm nữa mới áp dụng nghị định mới (từ năm học 2022-2023) và lộ trình tăng thêm hằng năm chỉ khoảng 2,5%/năm so với mức tăng hằng năm của Nghị định 86/CP đã ban hành.

Học sinh tiểu học công lập lâu nay vẫn được áp dụng chính sách miễn học phí. Luật Giáo dục 2019 cũng duy trì chính sách này và mở rộng việc hỗ trợ học phí cho học sinh tiểu học của các trường ngoài công lập. Vậy vì sao trong dự thảo nghị định mà Bộ GD-ĐT chủ trì xây dựng vẫn quy định khung học phí đối với cấp tiểu học, thưa thứ trưởng?

- Nghị định 86/CP của Chính phủ quy định học sinh tiểu học không phải đóng học phí. Tuy nhiên, nghị định này không quy định mức thu học phí đối với giáo dục tiểu học nên không có mức cấp bù ngân sách cho đối tượng học sinh tiểu học không phải đóng học phí. Hiện nay, các cơ sở giáo dục tiểu học chỉ được nhà nước cấp kinh phí chi hoạt động thường xuyên để duy trì hoạt động giáo dục của nhà trường. Mức cấp ngân sách này trên thực tế còn hạn chế, do đó các cơ sở giáo dục tiểu học còn gặp khó khăn trong việc nâng cao chất lượng giáo dục.

Luật Giáo dục 2019 tiếp tục duy trì chính sách miễn học phí cho học sinh tiểu học công lập và mở rộng việc hỗ trợ học phí cho học sinh ngoài công lập ở địa bàn không đủ trường công lập. Bộ GD-ĐT xây dựng dự thảo nghị định thay thế Nghị định 86/CP tuân thủ yêu cầu này của luật. Tuy nhiên, để có cơ sở hỗ trợ tiền đóng học phí cho học sinh ngoài công lập, đồng thời có căn cứ và minh bạch ngân sách cấp cho các cơ sở giáo dục tiểu học, dự thảo nghị định có quy định khung giá dịch vụ (khung trần học phí đối với các cơ sở giáo dục tiểu học). Điều này nhằm tiến tới việc nhà nước cấp ngân sách theo đối tượng thụ hưởng, tức là cấp trực tiếp cho học sinh, để đóng cho nhà trường hoặc nhà nước nếu cấp ngân sách theo phương thức đặt hàng, giao nhiệm vụ, theo đúng tinh thần Nghị quyết 19 của Đảng.

Nghị định mới đề xuất mức học phí cao hơn, áp lực tài chính đối với các gia đình cũng tăng lên. Vậy đối tượng hưởng chính sách miễn giảm học phí và mức hỗ trợ chi phí học tập có thay đổi không, thưa thứ trưởng?

- Ngoài các đối tượng được miễn giảm học phí, hỗ trợ chi phí học tập như quy định hiện hành, dự thảo còn bổ sung một số đối tượng mới, cụ thể là bổ sung lộ trình miễn học phí cho trẻ em mầm non 5 tuổi và học sinh THCS được miễn học phí theo quy định của Luật Giáo dục năm 2019.

Theo đó, học sinh THCS ở thôn, xã đặc biệt khó khăn, vùng đồng bào dân tộc thiểu số, vùng sâu, vùng xa, vùng bãi ngang ven biển, hải đảo kể từ năm học 2021-2022 (từ ngày 1-9-2021) được miễn học phí. Trẻ em mầm non 5 tuổi ngoài đối tượng ở thôn, xã đặc biệt khó khăn, vùng đồng bào dân tộc thiểu số, vùng sâu, vùng xa, vùng bãi ngang ven biển, hải đảo kể từ năm học 2023-2024 được miễn học phí. Học sinh THCS ngoài đối tượng ở thôn, xã đặc biệt khó khăn, vùng đồng bào dân tộc thiểu số, vùng sâu, vùng xa, vùng bãi ngang ven biển, hải đảo kể từ năm học 2025-2026 sẽ được miễn học phí.

Dự thảo cũng bổ sung đối tượng hỗ trợ đóng học phí cho học sinh tiểu học học trường tư thục ở địa bàn không đủ trường công lập. Bổ sung đối tượng và nâng mức hỗ trợ chi phí học tập. Sinh viên sư phạm được hỗ trợ tiền đóng học phí và chi phí sinh hoạt, ngoài ra còn có chính sách học bổng khuyến khích học tập, học bổng chính sách cho học sinh, sinh viên theo lộ trình tăng của học phí và mức lương cơ sở.

Yến Anh thực hiện