Giữa làn sóng lay-off, người trẻ học cách thích nghi khi 'luật chơi' thay đổi
Làn sóng lay-off (cắt giảm việc làm) buộc cả doanh nghiệp lẫn người trẻ phải tối ưu hóa: Một bên tinh gọn bộ máy, một bên 'lên cơ' kỹ năng để không bị bỏ lại phía sau.
Dạo một vòng các trang mạng xã hội gần đây, dễ thấy rất nhiều bạn trẻ đang chia sẻ về hành trình tìm việc đầy gian nan. Vị trí mới khan hiếm, nhiều công ty "đóng băng" tuyển dụng, khiến những ai vừa ra trường hoặc chỉ mới đi làm vài năm phải xoay xở đủ kiểu để không bị "rơi rụng" khỏi đường đua sự nghiệp.
Câu chuyện của một bạn làm nhân viên kinh doanh dưới đây, bị cắt giảm dù có kinh nghiệm và sử dụng được ngoại ngữ, chỉ là một trong rất nhiều "lát cắt" trong bức tranh chung. Phía dưới những dòng chia sẻ ấy, có người thở dài, có người tiếc nuối… nhưng cũng có người bình thản: "Giờ có việc làm tạm để trang trải đã là may rồi".
Sự ảm đạm của thị trường lao động gần đây khiến không ít người trẻ phải chật vật để tìm được một cơ hội làm việc.
Doanh nghiệp: Không tuyển mới, chỉ tái cấu trúc
Lý giải về tình hình hiện tại, anh Harry - Trưởng phòng Đào tạo tại một công ty ở TP.HCM - cho biết: "Chỉ tiêu tuyển dụng mới gần như không còn. Thay vào đó, công ty tập trung giữ lại những nhân sự thật sự chất lượng".
Theo anh Harry, KPI giờ chỉ là một phần. Quan trọng hơn là hiệu quả dự án, thái độ làm việc, khả năng thích nghi và kỹ năng mềm của từng người. "Việc một bạn trẻ có thể rơi vào vòng xoáy này và tạm thời chưa tìm được việc trong khoảng 3 đến 6 tháng là điều hoàn toàn có thể xảy ra trong giai đoạn hiện tại", anh cho biết thêm.
Cùng góc nhìn ấy, Ben - một chuyên viên trong lĩnh vực công nghệ - cho rằng, nhiều doanh nghiệp không chỉ đơn thuần "cắt giảm", mà đang "tái cấu trúc". Anh chia sẻ: "Công ty đang cải tổ lại bộ máy để phù hợp với xu hướng mới. Việc tái cấu trúc sẽ loại bỏ các layer trung gian không cần thiết, giúp bộ máy trở nên tinh gọn".
Ảnh: Trung tâm Dịch vụ việc làm TP.HCM.
Theo anh, đây là một bước đi cần thiết để giải quyết bài toán nhân sự "phình to" từ sau đại dịch COVID-19. Đồng thời, nó cũng là để đáp ứng xu thế AI (trí tuệ nhân tạo). Nói cách khác, doanh nghiệp đang chủ động tối ưu hóa "sân chơi" việc làm. Họ cần ít người hơn, nhưng mỗi người phải "chất" hơn - làm việc hiệu quả, linh hoạt và tự chủ hơn.
Ứng viên cần tối ưu lại chính mình
Tuy nhiên, theo Christine - chuyên viên C&B, không phải là không còn cơ hội cho những bạn trẻ đang tìm kiếm cơ hội mới: "Nói rằng không có vị trí tuyển dụng nào là không đúng. Các trang tìm việc vẫn đăng tuyển nhân sự có kinh nghiệm mỗi ngày. Vấn đề là ứng viên có đáp ứng được hay không".
Christine chỉ ra hai "điểm nghẽn" chính khiến ứng viên và nhà tuyển dụng chưa thể "chạm" vào nhau. Một là, hồ sơ của ứng viên chưa đáp ứng được yêu cầu ngày càng cao của công việc. Hai là, mức lương mà ứng viên kỳ vọng lại vượt quá ngân sách mà công ty có thể chi trả trong giai đoạn này.
Với những bạn chưa đủ sức cạnh tranh, đây chính là lúc cần nhìn nhận lại và "tối ưu hóa" bản thân. Christine ví von thị trường hiện tại như một sân chơi chuyên nghiệp: "Phải có thể lực tốt thì mới đủ sức chơi mà không bị hụt hơi".
"Thể lực" ở đây chính là bộ kỹ năng cứng và mềm, là kinh nghiệm thực chiến, là khả năng thích ứng với môi trường làm việc tinh gọn, hiệu suất cao. Với những ứng viên chưa đáp ứng được yêu cầu, hãy xem giai đoạn này là một "quãng nghỉ chiến thuật" để nâng cấp bản thân.
Theo Christine, tin học văn phòng vẫn là điểm yếu phổ biến của nhiều ứng viên hiện nay. Bên cạnh đó, sử dụng AI hỗ trợ công việc cũng là cách để tối ưu hóa bản thân.
Bài học ở đây là: Khi cuộc chơi thay đổi, luật chơi cũng thay đổi. Không ai chờ đợi một người chưa kịp thích nghi. Giữa những biến động không ngừng, cơ hội không mất đi mà chỉ chuyển sang tay người sẵn sàng hơn. Cơn bão lay-off rồi cũng sẽ qua. Nhưng sau cơn bão, ai vẫn đứng vững - người đó không chỉ còn việc làm, mà còn mạnh mẽ hơn bao giờ hết.
