Gỡ các điểm nghẽn để TP Cần Thơ bứt phá trong kỷ nguyên vươn mình

Trao đổi với PV PLO, ông Phạm Văn Hiểu, Phó Bí thư Thường trực Thành ủy, Chủ tịch HĐND TP Cần Thơ, cho biết Trung ương có nhiều chính sách để phát triển TP Cần Thơ.

TP Cần Thơ đã và đang quyết liệt triển khai các kế hoạch để thực hiện các chủ trương, chính sách mà Trung ương đã dành cho, đồng thời tận dụng các cơ hội, dư địa và lợi thế sẵn có đó để phát triển.

Tuy nhiên, trong quá trình ấy vẫn còn đó những khó khăn và thách thức cần được tháo gỡ để TP Cần Thơ phát triển đúng theo định hướng và kỳ vọng mà các nghị quyết của trung ương đã đặt ra.

Theo Phó Bí thư thường trực Thành ủy, Chủ tịch HĐND TP Cần Thơ Phạm Văn Hiểu, TP Cần Thơ còn đó những khó khăn và thách thức cần được tháo gỡ để phát triển đúng theo định hướng và kỳ vọng. Ảnh: NHẪN NAM

Sức vươn của đô thị trung tâm đồng bằng

. Phóng viên: Với hàng loạt nghị quyết, chủ trương, đặc biệt là các Nghị quyết 45/2005 và Nghị quyết số 59/2020 của Bộ Chính trị, TP Cần Thơ đã quán triệt và cụ thể hóa ra sao để triển khai trong thực tiễn, thưa ông?

+ Ông Phạm Văn Hiểu: Thời gian qua, sau khi Bộ Chính trị, Quốc hội, Chính phủ ban hành các nghị quyết, Thành ủy, Ban Thường vụ Thành ủy đã kịp thời lãnh đạo, chỉ đạo quán triệt, triển khai thực hiện các Nghị quyết đến các cấp ủy đảng, các ngành, các địa phương; nhất là, cập nhật quan điểm, mục tiêu và các giải pháp của Nghị quyết số 59 của Bộ Chính trị và Nghị quyết Đại hội đại biểu Đảng bộ thành phố lần thứ XIV, nhiệm kỳ 2020 - 2025, để triển khai thực hiện trong toàn Đảng bộ.

Bên cạnh đó, Ban Thường vụ Thành ủy cụ thể hóa các nhiệm vụ được giao trong các Nghị quyết bằng các chương trình, kế hoạch, sát hợp với tình hình thực tiễn; kịp thời ban hành nhiều văn bản lãnh đạo, chỉ đạo trong quá trình thực hiện. UBND thành phố cũng đã ban hành các kế hoạch, chương trình công tác để cụ thể hóa, tổ chức triển khai thực hiện theo yêu cầu nhiệm vụ. Đặc biệt, Thành ủy đã thành lập, củng cố, kiện toàn Ban Chỉ đạo triển khai thực hiện Nghị quyết số 59-NQ/TW của Bộ Chính trị, Nghị quyết số 45/2022/QH15 của Quốc hội, Nghị quyết số 98/NQ-CP của Chính phủ và các dự án trọng điểm trên địa bàn thành phố. Cạnh đó, các cơ quan, đơn vị được giao nhiệm vụ luôn thể hiện quyết tâm, nỗ lực, cố gắng, tích cực, chủ động phối hợp với các Bộ, ngành Trung ương để triển khai thực hiện, qua đó đạt nhiều kết quả quan trọng, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội thành phố.

. Như ông nói, nhiều nhiệm vụ được giao trong các Nghị quyết được triển khai thực hiện tích cực, đạt nhiều kết quả quan trọng, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội của TP Cần Thơ. Ông có thể điểm qua những kết quả nổi bật mà thành phố đã đạt được ?

+ Đầu tiên là kinh tế tăng trưởng khá, cơ cấu kinh tế chuyển dịch đúng hướng; nhiều chỉ tiêu đạt và vượt tiến độ đề ra. Huy động các nguồn lực xã hội cho đầu tư xây dựng kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội ngày càng tăng. Kết cấu hạ tầng kỹ thuật đô thị được quan tâm đầu tư theo hướng đô thị trung tâm, văn minh, hiện đại. Thương mại, dịch vụ phát triển đa dạng, giữ vai trò đầu mối và chi phối, tác động tích cực đến phát triển các lĩnh vực khác. Hoạt động du lịch có bước phát triển rất nhanh. Sản xuất nông nghiệp từng bước phát triển theo hướng công nghiệp hóa, nông nghiệp công nghệ cao.

Cạnh đó, thành phố đã tranh thủ nguồn lực hỗ trợ đầu tư của Trung ương và tích cực huy động các nguồn lực trong ngân sách cũng như nguồn vốn ODA để đẩy mạnh đầu tư xây dựng kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội, nhất là kết cấu hạ tầng giao thông, nhiều dự án giao thông trọng điểm được khởi công xây dựng như: Dự án đường bộ cao tốc Bắc - Nam phía Đông, Dự án đầu tư xây dựng công trình đường bộ cao tốc Châu Đốc - Cần Thơ - Sóc Trăng, dự án cải tạo, mở rộng các đường tỉnh 917, đường tỉnh 918, đường tỉnh 921, đường tỉnh 923, cầu Trần Hoàng Na, Cờ Đỏ, Tây Đô…, góp phần tăng tính liên kết, rút ngắn khoảng cách giữa các địa phương trong vùng, mở ra không gian phát triển mới, tạo sức hấp dẫn thu hút các nhà đầu tư chiến lược vào thành phố, đây là tiền đề vững chắc, là điều kiện thuận lợi để thành phố tăng tốc bứt phá, phát triển mạnh mẽ hơn trong thời gian tới.

Lĩnh vực văn hóa - xã hội không ngừng phát triển cả chiều rộng lẫn chiều sâu. Giáo dục, y tế, khoa học và công nghệ, thông tin truyền thông có nhiều tiến bộ. Công tác an sinh xã hội, giảm nghèo bền vững được quan tâm thực hiện tốt. Tỷ lệ hộ nghèo giảm mạnh, còn 0,09%. Đời sống vật chất và tinh thần của nhân dân không ngừng cải thiện và nâng lên.

Công tác xây dựng Đảng, xây dựng hệ thống chính trị, công tác phòng, chống tham nhũng, tiêu cực tiếp tục được quan tâm thực hiện tốt, đạt nhiều kết quả quan trọng. Quốc phòng - an ninh được tăng cường, trật tự an toàn xã hội được bảo đảm, giữ vững.

Kết cấu hạ tầng kỹ thuật đô thị của Cần Thơ được quan tâm đầu tư theo hướng đô thị trung tâm, văn minh, hiện đại.

Thẳng thắn nhìn lại để hoạch định cho tương lai

. Những thành tựu mà TP Cần Thơ đạt được là không bàn cãi, nhưng thẳng thắn nhìn nhận Cần Thơ chưa phát triển như kỳ vọng dù dư địa còn rất lớn?

+ TP Cần Thơ có nhiều cơ hội, lợi thế và điều kiện thuận lợi, như vị trí địa lý là trung tâm của vùng, có sân bay, hạ tầng kỹ thuật, hệ thống giáo dục, y tế phát triển mạnh, được Trung ương quan tâm ban hành nhiều cơ chế, chính sách đặc thù, nhưng thời gian qua, thành phố cũng chưa tận dụng, phát huy hiệu quả, đúng mức các tiềm năng, lợi thế như mong muốn.

Cạnh đó, thành phố đã thấy công tác phối hợp giữa các cấp, các ngành trong tham mưu, giải quyết công việc, triển khai thực hiện các nghị quyết có lúc, có việc chưa chặt chẽ, kịp thời, chưa đáp ứng yêu cầu; vẫn còn một số chính sách thuộc thẩm quyền của địa phương chưa được thể chế hóa, chưa phát huy được hiệu quả. Một số cơ quan, đơn vị của thành phố thực hiện chức năng, nhiệm vụ được giao chưa kịp thời; chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức ở một số ngành, lĩnh vực chưa đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ, tinh thần trách nhiệm, sự quyết tâm, nỗ lực còn hạn chế, chưa đáp ứng yêu cầu.

Thành phố cũng đã nhìn ra những hạn chế, nhận diện được điểm nghẽn cản trở sự phát triển.

. Vậy đâu là những điểm nghẽn khiến Cần Thơ chưa bứt phá, thưa ông ?

+ Có thể kể đến một số điểm nghẽn, khó khăn như hệ thống giao thông đường bộ, đường thủy chưa đồng bộ, chưa đáp ứng được nhu cầu phát triển của thành phố. Giao thông đường bộ kết nối giữa Cần Thơ đi các tỉnh trong vùng đồng bằng sông Cửu Long và các tỉnh miền Đông Nam Bộ còn hạn chế, chủ yếu là đi theo đường Quốc lộ 1A và Quốc lộ 91. Hệ thống giao thông thủy, bến cảng chưa đáp ứng được tàu có trọng tải lớn ra vào và bốc dỡ hàng hóa, thiếu hệ thống kho bãi, logistics có quy mô lớn.

Nguồn lực của thành phố còn hạn chế, sau đại dịch COVID-19, tình hình kinh tế gặp nhiều khó khăn, việc phục hồi kinh tế giữa các ngành, lĩnh vực còn chậm, không đồng đều. Chính phủ ban hành nhiều chính sách miễn, giảm thuế để giúp các doanh nghiệp phục hồi sản xuất, kinh doanh… phần nào cũng ảnh hưởng đến nguồn thu ngân sách của thành phố. Thời gian qua, mỗi năm thu ngân sách của thành phố chỉ đạt khoảng 11.000 tỷ đồng, riêng năm 2024, lần đầu tiên TP Cần Thơ đạt trên 12.000 tỷ đồng, trong khi nhu cầu về vốn để đầu tư phát triển cần khoảng 37.000 tỷ đồng.

Cạnh đó, thành phố còn thiếu quỹ đất sạch thực hiện các dự án, nhất là các dự án đòi hỏi có diện tích sử dụng đất lớn, như các khu công nghiệp, khu đô thị… do đó, chưa kêu gọi, thu hút được các dự án đầu tư có quy mô lớn.

Một vấn đề nữa mà là cũng cần thẳng thắn nhìn nhận, vẫn còn tình trạng một số cơ quan, đơn vị, một bộ phận cán bộ, công chức, viên chức chưa phát huy hết vai trò, trách nhiệm trong thực hiện chức trách, nhiệm vụ được giao, “sợ trách nhiệm”, không dám làm, đùn đẩy, né tránh; công tác lãnh đạo, chỉ đạo điều hành ở một số cơ quan, đơn vị còn lúng túng khi phát sinh khó khăn, vướng mắc, tổ chức thực hiện thiếu quyết liệt, chưa thường xuyên quan tâm kiểm tra, giám sát, đôn đốc việc tổ chức thực hiện.

Nhân lực, nhất là lực lượng lao động chất lượng cao còn thiếu; một số ngành, lĩnh vực chưa đáp ứng đầy đủ yêu cầu của các doanh nghiệp, nhất là lao động có trình độ tay nghề, kỹ thuật cao…

TP Cần Thơ có Bến cảng Cái Cui khả năng khả năng tiếp nhận tàu 20.000DWT, nhưng do luồng cho tàu trọng tải lớn ra vào các cảng trên sông Hậu bị bồi lắng nên đa phần hàng hóa phải trung chuyển lên các cảng ở TP.HCM và Đông Nam bộ. Ảnh: CHÂU ANH

Tận dụng thời cơ để bứt tốc

. Sự quan tâm của Trung ương, các nguồn lực đã có, vậy TP Cần Thơ tận dụng như thế nào để vươn lên ?

+ Để xây dựng và phát triển thành phố theo hướng bền vững trên nền tảng tăng trưởng xanh và trên cả ba trụ cột: kinh tế - xã hội và môi trường, đồng thời trở thành trung tâm động lực phát triển, là đô thị hạt nhân của vùng ĐBSCL, TP Cần Thơ sẽ tập trung khai thác và phát huy tối đa các tiềm năng, lợi thế của thành phố, của vùng và các tiểu vùng ĐBSCL; khai thác hợp lý, hiệu quả các nguồn tài nguyên, nhất là tài nguyên đất, nước và con người, di sản văn hóa, lịch sử đặc sắc của vùng sông nước.

Về tư duy phát triển, thành phố sẽ chuyển từ phát triển theo số lượng sang chất lượng; có giải pháp ứng phó hiệu quả với thiên tai, các bất lợi do biến đổi khí hậu và phát triển thượng nguồn sông Mê Kông. Phát triển kinh tế gắn liền với phát triển văn hóa, xã hội, thực hiện tốt chính sách an sinh xã hội, giảm nghèo, tạo việc làm; tận dụng tối đa những thành tựu về kỹ thuật và công nghệ, văn hóa, xã hội và môi trường để phát triển nhanh, bền vững.

Ông Phạm Văn Hiểu cho biết TP Cần Thơ sẽ làm tốt hơn nữa công tác cán bộ, để lựa chọn, bố trí đúng những người thật sự có đức, có tài, “có tâm”, “có tầm”. Ảnh: NHẪN NAM

+ Cụ thể các nhiệm vụ trọng tâm mà thành phố tập trung triển khai thực hiện để đạt được mục tiêu là thành phố trung tâm, động lực và đóng vai trò dẫn dắt của vùng, thưa ông ?

. Cần Thơ tiếp tục bám sát các nghị quyết, chủ trương, định hướng của Đảng, Quốc hội và Chính phủ về xây dựng và phát triển thành phố, để tiếp tục tập trung lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện đồng bộ, hiệu quả, đề ra chủ trương, giải pháp phù hợp với tình hình thực tế, xác định những khâu đột phá, có trọng tâm, trọng điểm; nâng cao nhận thức, tinh thần trách nhiệm, tính năng động, sáng tạo, dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm của các cấp, các ngành, cả hệ thống chính trị và nhân dân thành phố trong việc triển khai, thực hiện.

Tiếp theo, thành phố nâng cao hiệu lực, hiệu quả công tác quản lý nhà nước, nhất là thực hiện tốt công tác quy hoạch, quản lý quy hoạch, quản lý đô thị, trên cơ sở khai thác và phát huy cao nhất các tiềm nǎng, lợi thế của thành phố và cả vùng đồng bằng sông Cửu Long. Trọng tâm là triển khai thực hiện tốt Quy hoạch thành phố Cần Thơ đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045.

Tập trung đẩy mạnh cải cách hành chính, cải thiện mạnh mẽ môi trường đầu tư kinh doanh. Huy động và sử dụng có hiệu quả các nguồn vốn đầu tư; đầu tư, phát triển hệ thống kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội, đặc biệt là hạ tầng giao thông đồng bộ, hiện đại, kết nối nội vùng và liên vùng.

Đẩy nhanh hoàn thành các khu công nghiệp; tập trung phát triển các ngành công nghiệp mũi nhọn, phát triển thương mại theo hướng văn minh, hiện đại và phát triển sản xuất nông nghiệp theo hướng ứng dụng công nghệ cao, thân thiện với môi trường và thích ứng biến đổi khí hậu.

Tăng cường liên kết, hợp tác với các tỉnh trong vùng ĐBSCL, Thành phố Hồ Chí Minh và các tỉnh, thành khác trong cả nước.

Cạnh đó, bảo đảm gắn kết hài hòa giữa phát triển kinh tế với phát triển văn hóa, thực hiện tiến bộ, công bằng xã hội; kết hợp chặt chẽ giữa phát triển kinh tế - xã hội với tăng cường tiềm lực quốc phòng - an ninh.

GIA TUỆ

NHẪN NAM