Gỡ 'điểm nghẽn' trong giải phóng mặt bằng, tái định cư
Hiện nay, một số dự án trên địa bàn tỉnh chậm tiến độ do vướng mắc trong công tác bồi thường, giải phóng mặt bằng, tái định cư. Trước thực tế này, tỉnh đang nỗ lực triển khai nhiều giải pháp nhằm tháo gỡ những khó khăn, 'điểm nghẽn', từ đó đẩy nhanh tiến độ thực hiện các công trình, dự án.

Công tác giải phóng mặt bằng thực hiện Dự án đầu tư xây dựng và kinh doanh kết cấu hạ tầng Khu công nghiệp Sông Công II - giai đoạn 2 đang được đẩy nhanh tiến độ. Ảnh: P.T
Tái định cư cần đi trước
Trên địa bàn xã Điềm Thụy (Phú Bình) đang triển khai nhiều dự án khu công nghiệp (KCN), cụm công nghiệp (CCN), đường giao thông, khu sinh thái, khu dân cư… phải thu hồi đất. Riêng Dự án tuyến đường nối đường tỉnh (ĐT) 261 - ĐT.266 có 83 hộ dân bị ảnh hưởng đến nhà ở và tài sản, trong đó 28 hộ phải di dời chỗ ở. Dự án KCN Yên Bình 3 dự kiến thu hồi khoảng 28ha đất, với gần 100 hộ bị ảnh hưởng. Dự án CCN Điềm Thụy được UBND tỉnh phê duyệt thành lập năm 2023, đến thời điểm này mới bồi thường, giải phóng mặt bằng (GPMB) được khoảng 17/44ha, diện tích còn lại vướng nhiều công trình, nhà ở, đất của các hộ dân.
Để bảo đảm tiến độ thực hiện các dự án, cấp ủy, chính quyền xã Điềm Thụy đã chú trọng công tác tuyên truyền, tạo sự đồng thuận của nhân dân trong bàn giao mặt bằng cho chủ đầu tư. Ông Dương Ngọc Thơm, Chủ tịch UBND xã Điềm Thụy, cho biết: Sau khi được xã tuyên truyền, phần lớn các hộ dân đều rất ủng hộ các dự án, chủ động phối hợp với cán bộ Trung tâm Phát triển quỹ đất huyện thực hiện việc kê khai, kiểm đếm tài sản, nhận tiền đền bù. Tuy nhiên, do các dự án trên địa bàn xã chưa quy hoạch được khu TĐC hoàn chỉnh nên đã ảnh hưởng rất lớn đến công tác bồi thường GPMB.
Mặc dù đến thời điểm này, tuyến đường nối ĐT.261 - ĐT.266 đã được thi công 95,6% khối lượng nền đường, thông xe kỹ thuật trong quý I/2025, nhưng 2 khu TĐC phục vụ Dự án vẫn còn dang dở. Cụ thể, khu TĐC xóm Trạng, xã Điềm Thụy, mới chi trả bồi thường cho 9/24 hộ với tổng kinh phí 936 triệu đồng, diện tích GPMB được 0,275/3,72ha; khu TĐC tổ dân phố Hanh, phường Hồng Tiến, TP. Phổ Yên, mới chi trả bồi thường cho 11/17 hộ với tổng kinh phí 4,1 tỷ đồng, diện tích GPMB là 0,98/1,52ha. Đối với khu TĐC của CCN Điềm Thụy, mặc dù đã thực hiện xong công tác GPMB nhưng chưa có hạ tầng để người dân làm nhà...
Ông Dương Ngọc Thơm, Chủ tịch UBND xã Điềm Thụy, thông tin thêm: Theo Luật Đất đai năm 2024 thì phải bố trí TĐC xong mới được ra quyết định thu hồi đất, nhưng hiện nay hầu như vừa GPMB để thực hiện dự án vừa GPMB xây dựng khu TĐC (thậm chí khu TĐC làm sau) khiến cho việc thu hồi đất thực hiện các dự án gặp nhiều khó khăn, không bảo đảm tiến độ theo yêu cầu đề ra…
Ông Nguyễn Ngọc Chung, phụ trách Dự án CCN Điềm Thụy (Công ty CP Đầu tư và Phát triển quốc tế Việt Á), nói: Chúng tôi đề nghị chính quyền địa phương và Trung tâm Phát triển quỹ đất chung tay phối hợp, kiểm đếm diện tích còn lại, đặc biệt là các hộ dân trong diện phải thu hồi đất để bàn giao cho chủ đầu tư triển khai xây dựng các hạng mục của CCN đúng tiến độ.
Tìm hiểu thực tế tại các địa phương trong tỉnh, chúng tôi nhận thấy vướng mắc lớn nhất trong GPMB thực hiện các dự án chính là tiến độ bồi thường, hỗ trợ, TĐC còn chậm. Điều đó không chỉ ảnh hưởng đến tiến độ bàn giao mặt bằng của dự án chính mà còn ảnh hưởng đến việc ổn định đời sống của nhân dân thuộc diện phải di chuyển chỗ ở. Tại một số khu TĐC, mặc dù người dân đã làm nhà ở nhưng hạ tầng chưa được hoàn thiện (như điện chiếu sáng, cây xanh…).

Dự án Cụm công nghiệp Điềm Thụy (Phú Bình) hiện còn nhiều vướng mắc về mặt bằng.
Quyết liệt gỡ khó, tạo bước đột phá
Để phấn đấu đạt mục tiêu tăng trưởng năm 2025 từ 10,5% trở lên, một trong những giải pháp được tỉnh Thái Nguyên xác định là đẩy nhanh tiến độ bồi thường, hỗ trợ, TĐC để sớm bàn giao mặt bằng sạch cho chủ đầu tư thực hiện các công trình, dự án; đẩy mạnh thu hút đầu tư, tạo sức bật cho tăng trưởng kinh tế.
Mới đây, Chủ tịch UBND tỉnh ban hành Chỉ thị số 08/CT-UBND về nâng cao hiệu lực, hiệu quả công tác bồi thường, hỗ trợ, TĐC khi Nhà nước thu hồi đất trên địa bàn tỉnh và Quyết định số 93/QĐ-UBND về tổ chức thực hiện công tác này năm 2025. Theo đó, Chủ tịch UBND tỉnh yêu cầu quyết liệt hơn nữa, huy động toàn bộ hệ thống chính trị vào cuộc trong công tác bồi thường, hỗ trợ, TĐC để đẩy nhanh tiến độ thực hiện các công trình, dự án.
Thực hiện phương châm “rõ người, rõ việc, rõ thời gian, rõ kết quả, rõ trách nhiệm” của từng sở, ngành, đơn vị, địa phương và của chủ đầu tư gắn với thời gian hoàn thành từng nhiệm vụ, Chủ tịch UBND tỉnh yêu cầu đối với các dự án KCN, CCN đã có chủ đầu tư hạ tầng, UBND các huyện, thành phố xây dựng kế hoạch thực hiện công tác bồi thường, hỗ trợ, TĐC trước ngày 20/4/2025.
Cụ thể, đối với KCN Sông Công II giai đoạn 2, chậm nhất đến ngày 30/6/2025, UBND TP. Sông Công giải phóng và bàn giao mặt bằng sạch với diện tích khoảng 120ha (khu số 2) cho Công ty CP Viglacera Thái Nguyên để thực hiện Dự án. KCN Yên Bình 3, chậm nhất đến đầu quý III/2025, UBND huyện Phú Bình giải phóng và bàn giao mặt bằng sạch với diện tích khoảng 40ha cho Công ty CP Tập đoàn BMK để đầu tư xây dựng hạ tầng kết nối.
Trước ngày 19/5/2025, UBND huyện Phú Bình giải phóng và bàn giao mặt bằng sạch với diện tích khoảng 20ha/CCN đối với CCN Lương Phú - Tân Đức và CCN Tân Đức để chủ đầu tư khởi công.
Đối với CCN Hà Châu 1 và CCN Hà Châu 2, trong quý III/2025, UBND huyện Phú Bình giải phóng và bàn giao mặt bằng sạch với diện tích khoảng 20ha/CCN cho Công ty CP Đầu tư và phát triển Thượng Đình Group và Công ty CP Đầu tư Minh Đức Group để triển khai xây dựng hạ tầng.
Đối với các CCN còn lại trên địa bàn tỉnh, UBND các huyện, thành phố cần khẩn trương xây dựng, triển khai kế hoạch bồi thường, hỗ trợ, TĐC để có mặt bằng sạch trong thời gian sớm nhất bàn giao cho các chủ đầu tư triển khai thực hiện dự án bảo đảm tiến độ.
Với sự chỉ đạo quyết liệt của UBND tỉnh, huy động cả hệ thống chính trị vào cuộc theo tinh thần “vừa chạy vừa xếp hàng”, Thái Nguyên sẽ tạo bước đột phá trong công tác bồi thường GPMB, hỗ trợ, TĐC. Từ đó góp phần quan trọng khơi thông nguồn lực đất đai, góp phần đạt mục tiêu tăng trưởng 2 con số.