Gỡ khó để ứng dụng AI trong khám, chữa bệnh
Bộ trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan vừa ký ban hành quyết định về việc đẩy mạnh chuyển đổi số và triển khai Đề án 06 về phát triển ứng dụng dữ liệu về dân cư, định danh và xác thực điện tử phục vụ chuyển đổi số quốc gia giai đoạn 2022-2025, tầm nhìn đến năm 2030 tại các cơ quan, đơn vị trong ngành y tế.

Bác sĩ Bệnh viện Đa khoa khu vực Long Khánh đọc phim X-quang ngực của bệnh nhân. Ảnh: H.Dung
Nội dung quyết định nhấn mạnh, các cơ sở y tế cần tăng cường ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) và dữ liệu lớn (big data) trong chẩn đoán, điều trị bệnh và phân tích xu hướng dịch bệnh.
Trợ lý của bác sĩ chẩn đoán hình ảnh
Giám đốc Sở Y tế Lê Quang Trung cho biết, Bệnh viện Đa khoa khu vực Long Khánh là đơn vị được Sở Y tế chọn thí điểm ứng dụng AI trong chẩn đoán hình ảnh, bởi nơi đây có hệ thống công nghệ thông tin khá hoàn chỉnh. Đây cũng là bệnh viện đầu tiên và duy nhất của tỉnh đến thời điểm này đã triển khai bệnh án điện tử.
Bệnh viện Đa khoa khu vực Long Khánh đang sử dụng phần mềm quản lý bệnh viện (HIS), phần mềm bệnh án điện tử (EMR), phần mềm quản lý xét nghiệm (LIS), phần mềm quản lý hình ảnh y khoa (RIS/PACS). Bệnh viện có hệ thống quản lý bảo mật với các quy chế, quy trình, phương án liên quan tới bảo mật an toàn thông tin theo quy định của Bộ Y tế.
Sau Bệnh viện Đa khoa khu vực Long Khánh, các Bệnh viện: Đa khoa Đồng Nai, Đa khoa Thống Nhất, Nhi đồng Đồng Nai và Trung tâm Y tế huyện Cẩm Mỹ được lựa chọn để tiếp tục triển khai bệnh án điện tử. Tuy nhiên. khó khăn nhất hiện nay là kinh phí đầu tư.
Trưởng phòng Công nghệ thông tin Bệnh viện Đa khoa khu vực Long Khánh Nguyễn Hữu Phi cho biết, từ tháng 4-2024, bệnh viện đã ứng dụng AI vào hệ thống chẩn đoán hình ảnh RIS/PACS ở 2 phân hệ là chụp X-quang ngực thẳng và xương khớp. Sau một thời gian thí điểm, bệnh viện nhận thấy AI đem lại một số lợi ích: giúp phân loại các kết quả, giảm thời gian đọc kết quả phim chụp, hỗ trợ bác sĩ tránh bỏ sót những bất thường trên phim chụp, tăng độ chính xác trong chẩn đoán hình ảnh. Việc ứng dụng AI còn giúp bệnh viện tiết kiệm chi phí in phim cứng, hỗ trợ quản lý dữ liệu tập trung, hỗ trợ thống kê dữ liệu dự đoán bệnh lý.
Bác sĩ Phan Kim Ngân, Khoa Chẩn đoán hình ảnh, Bệnh viện Đa khoa khu vực Long Khánh, chia sẻ khi chưa ứng dụng AI thì sau khi phim chụp xong, bác sĩ sẽ đọc phim rồi đưa ra chẩn đoán. Nay ứng dụng AI (chủ yếu là chụp X-quang ngực), trên màn hình máy tính sẽ hiển thị song song 2 kết quả, một là kết quả chụp X-quang thông thường, còn lại là kết quả chẩn đoán của AI. 2 kết quả này hiện song song, giúp bác sĩ có thể đọc, so sánh, xác định chính xác thương tổn (nếu có) trên phim chụp của bệnh nhân. Nhờ đó mà tránh bỏ sót tổn thương, nhất là tổn thương trên xương, những tổn thương bị mờ.
Dĩ nhiên, theo bác sĩ Ngân, những chẩn đoán của AI chỉ mang giá trị tham khảo. Quan trọng nhất vẫn là trình độ chuyên môn, sự tập trung của bác sĩ để phát hiện, nhận ra rõ những gợi ý của AI có chính xác hay không.
Theo ông Nguyễn Hữu Phi, sắp tới, bệnh viện sẽ làm việc với đơn vị cung cấp dịch vụ để tiếp tục thí điểm ứng dụng AI trên các phân hệ khác; đồng thời, mong muốn Bộ Y tế trong thời gian tới sẽ có hướng dẫn rõ hơn về ứng dụng AI tại các cơ sở y tế, đặc biệt là các vấn đề liên quan đến chi phí đầu tư sẽ được quy định cụ thể hơn, vì hiện nay chi phí đầu tư cho việc ứng dụng AI cũng như bệnh án điện tử khá lớn.
Hoàn thành bệnh án điện tử trước ngày 30-9
Theo Quyết định số 1366 /BYT-K2ĐT ngày 12-3-2025 của Bộ Y tế về việc đẩy mạnh chuyển đổi số và triển khai Đề án 06 tại các cơ quan, đơn vị trong ngành y tế, lãnh đạo các đơn vị phải nêu gương đi đầu, tiên phong trong nhận thức, đổi mới tư duy, phương pháp luận về chuyển đổi số y tế; đồng thời, chỉ đạo quyết liệt, tháo gỡ những khó khăn, điểm nghẽn theo nguyên tắc “lãnh đạo từ trên xuống, nhưng tổ chức thực hiện, tháo gỡ vướng mắc phải từ dưới lên”, đảm bảo hoàn thành các nhiệm vụ được giao chất lượng, hiệu quả, đúng thời gian.
Bộ trưởng Đào Hồng Lan nhấn mạnh, các đơn vị cần tăng cường chuyển đổi số trong quản lý y tế, triển khai hồ sơ bệnh án điện tử, sổ sức khỏe điện tử tích hợp trên ứng dụng định danh và xác thực điện tử (VNeID), trao đổi dữ liệu y tế giữa các cơ sở y tế, giữa các tuyến.
Các đơn vị phải bảo đảm tỷ lệ kinh phí chi cho các sản phẩm, dịch vụ an toàn thông tin mạng đạt tối thiểu 10% trong tổng kinh phí triển khai kế hoạch ứng dụng công nghệ thông tin hàng năm, giai đoạn 5 năm và các dự án công nghệ thông tin theo Chỉ thị số 14/CT-TTg của Thủ tướng Chính phủ về tăng cường đảm bảo an toàn, an ninh mạng nhằm cải thiện chỉ số xếp hạng của Việt Nam. Đẩy mạnh thanh toán dịch vụ y tế không dùng tiền mặt theo nhiều hình thức khác nhau, đảm bảo thuận lợi cho người dân khi sử dụng các dịch vụ y tế.
Về triển khai bệnh án điện tử, các cơ sở khám, chữa bệnh cần ưu tiên nguồn lực, khẩn trương triển khai, đảm bảo hoàn thành trước ngày 30-9-2025. Tăng cường ứng dụng công nghệ để thực hiện phiếu chuyển cơ sở khám, chữa bệnh điện tử, phiếu hẹn khám lại điện tử, tái sử dụng kết quả xét nghiệm, giúp bệnh nhân không phải thực hiện xét nghiệm đi, xét nghiệm lại.
Vừa qua, Trung tâm Y tế huyện Vĩnh Cửu đã triển khai Hệ thống kiosk y tế thông minh nhằm giúp người bệnh thuận tiện hơn trong việc đăng ký khám bệnh, thanh toán viện phí, không phải chờ đợi lâu, giảm thủ tục phiền hà.
Bác sĩ Hồ Văn Hoài, Giám đốc Trung tâm Y tế huyện Vĩnh Cửu, cho hay đây là một trong những việc làm nhằm nỗ lực ứng dụng công nghệ vào hoạt động khám, chữa bệnh tại đơn vị. Ứng dụng này không chỉ giúp bệnh nhân, mà còn giúp đơn vị giảm bớt nhân lực, tăng độ chính xác, minh bạch, nhanh chóng trong vấn đề quản lý viện phí.