Gỡ nút thắt khai thác cát biển phục vụ san lấp các dự án giao thông trọng điểm
Ngày 13/6, Chủ tịch UBND tỉnh Sóc Trăng Trần Văn Lâu cho biết đã nhận được văn bản của Bộ TN&MT, do Thứ trưởng Trần Quý Kiên ký ngày 12/6, về việc quản lý, cấp phép khai thác cát biển phục vụ các dự án được áp dụng cơ chế đặc thù theo Nghị quyết của Quốc hội. Trước đó ít ngày, Văn phòng Chính phủ cũng có công văn gửi Bộ TN&MT, Bộ GTVT và UBND tỉnh Sóc Trăng về việc kiến nghị các nội dung liên quan đến công tác quản lý việc khai thác cát biển tỉnh Sóc Trăng.
Theo Bộ TN&MT, sau khi nhận được các Công văn của UBND tỉnh Sóc Trăng về khó khăn, vướng mắc liên quan đến việc quản lý, cấp phép khai thác cát biển phục vụ các dự án được áp dụng cơ chế đặc thù theo Nghị quyết của Quốc hội, thực hiện chỉ đạo của Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà tại các Văn bản số 3908 VPCP-CN ngày 5/6/2024, Văn bản số 3950/VPCP-CN ngày 7/6/2024 của Văn phòng Chính phủ về kiến nghị các nội dung liên quan đến công tác quản lý việc khai thác cát biển trên địa bàn tỉnh Sóc Trăng.
Vấn đề cấp phép khai thác và giao khu vực biển, về thẩm quyền cấp phép, cát biển phục vụ cho mục đích san lấp mặt bằng hiện đang được xem là khoáng sản vật liệu xây dựng thông thường thuộc thẩm quyền cấp phép thăm dò, khai thác của UBND cấp tỉnh theo quy định tại Điều 82 Luật Khoáng sản, không phụ thuộc phạm vi trong hay ngoài 6 hải lý.
Về giao khu vực biển để khai thác, sử dụng tài nguyên biển, Cục Biển và Hải đảo Việt Nam Bộ TN&MT đã có công văn ngày 17/5/2024 gửi UBND tỉnh Sóc Trăng về việc giao khu vực biển cho nhà thầu xin phép khai thác cát biển cung cấp cho Dự án đường cao tốc Bắc - Nam phía Đông giai đoạn 2021 - 2025. Theo đó đã làm rõ về thành phần hồ sơ đề nghị giao khu vực biển và các nội dung liên quan. Bộ TN&MT đề nghị UBND tỉnh Sóc Trăng xem xét, chỉ đạo các cơ quan chuyên môn và đơn vị liên quan nghiên cứu, sớm triển khai thực hiện, đáp ứng tiến độ cung cấp vật liệu cho các Dự án.
Theo ông Trần Văn Lâu, lãnh đạo Tỉnh ủy, HĐND, UBND tỉnh Sóc Trăng và các sở, ngành đã làm việc rất trách nhiệm, cùng nhau làm hết sức mình để sớm đưa cát trong vùng biển của tỉnh phục vụ dự án trọng điểm quốc gia. Từ đó, UBND tỉnh đã trình HĐND tỉnh Sóc Trăng thông qua nghị quyết về giao mỏ cát biển khu B1 cho nhà thầu thi công dự án đường cao tốc. UBND tỉnh cũng đã gửi văn bản đến 27 tỉnh, thành về việc đăng ký nhu cầu sử dụng cát biển tỉnh phục vụ các dự án được áp dụng cơ chế đặc thù theo Nghị quyết của Quốc hội.
Hai ngày trước, Chủ tịch UBND tỉnh Sóc Trăng Trần Văn Lâu đã có buổi làm việc với Ban Quản lý dự án (QLDA) Mỹ Thuận. Ông Trần Văn Thi, Giám đốc Ban QLDA Mỹ Thuận kiến nghị UBND tỉnh Sóc Trăng xem xét cấp “Bản xác nhận” cho nhà thầu tổ chức khai thác cát biển phục vụ dự án cao tốc Hậu Giang – Cà Mau. Khối lượng cát biển được đề xuất khai thác là 6 triệu m3, phạm vi sử dụng cát biển qua các tỉnh: Bạc Liêu, Kiên Giang và Cà Mau.
Ban QLDA Mỹ Thuận cho rằng, thời điểm hiện tại thời tiết rất thuận lợi cho việc khai thác mỏ cát biển để đáp ứng nhu cầu cấp bách nguồn cát cho dự án. Nếu kéo dài đến tháng 10, tháng 11, vùng biển sẽ xuất hiện gió chướng mạnh không thể triển khai phương tiện khai thác. Việc chậm trễ khai thác sẽ ảnh hưởng rất lớn đến tiến độ dự án và có nguy cơ không hoàn thành tiến độ theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ.
Tuy nhiên, theo ông Ngô Thái Chân, Giám đốc Sở TN&MT tỉnh Sóc Trăng, thẩm quyền cấp phép khai thác cát biển đang còn gặp một số khó khăn, vướng mắc chưa được thống nhất tháo gỡ. Cụ thể, tại khoản 2 Điều 82, Luật Khoáng sản năm 2010 quy định “UBND cấp tỉnh cấp Giấy phép khai thác khoáng sản làm vật liệu xây dựng thông thường”.
Nghị định số 11/2021/NĐ-CP (ngày 10/2/2021) của Chính phủ lại quy định “UBND cấp tỉnh quản lý, giao khu vực biển nằm trong phạm vi vùng biển 6 hải lý, tính từ đường mép thấp nhất trung bình trong nhiều năm của đất liền”. Như vậy, UBND tỉnh Sóc Trăng chỉ được giao khu vực biển nằm trong phạm vi vùng biển 6 hải lý, trong khi khu vực mỏ cát biển B1 lại nằm cách đất liền hơn 20 km (tương đương khoảng 11 hải lý), nằm ngoài thẩm quyền của tỉnh.
Sau một ngày các bên họp bàn về những băn khoăn nêu trên tại Sóc Trăng, chiều 12/6, Bộ TN&MT ban hành công văn 3766/BTNMT-KSVN đã giúp UBND tỉnh Sóc Trăng tháo gỡ được việc cấp quyền khai thác cát biển cho các nhà thầu ở phạm vi ngoài 6 hải lý.