Gỡ vướng xuất xứ hàng hóa cho doanh nghiệp xuất khẩu
Không ít doanh nghiệp hiện vẫn đang gặp vướng mắc khi đáp ứng quy tắc xuất xứ, khiến hàng hóa bị mất lợi thế cạnh tranh, thậm chí chịu thuế cao gấp đôi.
Trong hoạt động xuất khẩu, C/O – chứng nhận xuất xứ hàng hóa – được ví như “tấm vé thông hành” để hàng Việt được hưởng ưu đãi thuế quan tại các thị trường lớn như Mỹ và EU. Tuy nhiên, nhiều doanh nghiệp vẫn gặp vướng mắc trong việc đáp ứng quy tắc xuất xứ, khiến hàng hóa mất lợi thế cạnh tranh, thậm chí chịu thuế cao gấp đôi.
Theo quy định, hàng hóa muốn hưởng ưu đãi thuế quan trong các hiệp định thương mại tự do (FTA) phải đạt tỷ lệ giá trị gia tăng nội địa nhất định hoặc được chế biến cơ bản tại Việt Nam. Thực tế, 60% nguyên liệu đầu vào của ngành dệt may vẫn phải nhập khẩu, khiến doanh nghiệp khó chứng minh xuất xứ. Đơn hàng xuất khẩu dệt may tháng 9/2025 giảm 20% so với tháng trước.
Ông Nguyễn Văn Đồng, Chủ tịch Hội Dệt may TP Hà Nội, cho biết: “Nguồn nguyên liệu trong nước khan hiếm, hầu hết sợi và vải đều nhập từ Trung Quốc, Đài Loan, Hàn Quốc, Ấn Độ. Điều này khiến doanh nghiệp gặp khó khi thực hiện các FTA, đặc biệt với Mỹ và EU. Thuế đối ứng 20% gây bất lợi so với các nước như Thái Lan, nơi được hưởng mức thuế thấp hơn, làm giảm năng lực cạnh tranh của hàng Việt.”
Hai bên Việt Nam – Hoa Kỳ đã thống nhất duy trì mức thuế 20%, thay vì 40% như trước, song thách thức vẫn còn lớn, đòi hỏi doanh nghiệp phải chủ động chiến lược dài hạn để thích ứng.
Trong bối cảnh thương mại toàn cầu biến động, tuân thủ quy tắc xuất xứ là yếu tố sống còn để hàng Việt giữ vị thế trong chuỗi cung ứng và tận dụng ưu đãi thuế quan.
Bà Trịnh Thị Thu Hiền, Phó Cục trưởng Cục Xuất nhập khẩu (Bộ Công Thương), chia sẻ: “Thực hiện chỉ đạo của Bộ, Cục đang đẩy mạnh phân quyền, phân cấp trong lĩnh vực xuất xứ hàng hóa. Doanh nghiệp cần nâng cao hiểu biết, cập nhật quy định và chủ động hoàn thiện chứng từ để hàng hóa đủ điều kiện hưởng ưu đãi thuế.”
Từ tháng 10/2025, Sở Công Thương Hà Nội đã được phân cấp cấp C/O tại địa phương, giúp doanh nghiệp rút ngắn thời gian xử lý hồ sơ, giảm chi phí đi lại và chờ đợi. Việc này căn cứ Nghị định 146 của Chính phủ và Quyết định 4683 của UBND Thành phố, cho phép Sở trực tiếp giải quyết 37 thủ tục hành chính trong lĩnh vực xuất nhập khẩu, trong đó 36 thủ tục liên quan đến cấp C/O. Đây là bước đi quan trọng gỡ “nút thắt” về xuất xứ hàng hóa, tạo thuận lợi cho doanh nghiệp và thúc đẩy xuất khẩu bền vững.
