Góc nhìn pháp lý vụ bác sĩ nha khoa đánh khách ở TP.HCM

Hình ảnh ghi lại cảnh bác sĩ hành hung bệnh nhân ngay tại phòng khám.

Ngày 3/9, chị N.T.T.T. (31 tuổi) quay lại cơ sở Nha khoa Tuyết Chinh (phường Hạnh Thông, TP.HCM) để phản ánh biến chứng sau khi tháo niềng răng. Thay vì được giải quyết thắc mắc, chị bất ngờ bị bác sĩ Nguyễn Thị Tuyết Chinh, dùng gậy sắt tấn công, chửi bới và đập điện thoại.

Toàn bộ sự việc được quay lại và nhanh chóng lan truyền trên mạng xã hội, gây phẫn nộ dư luận, đồng thời đặt ra câu hỏi về trách nhiệm pháp lý đối với người hành nghề y trong vụ việc này.

Nữ bác sĩ dùng gậy đánh khách nói gì?

Trong buổi làm việc với Sở Y tế TP.HCM ngày 8/9, bác sĩ Tuyết Chinh cho biết chị N.T.T.T. bắt đầu điều trị chỉnh nha tại đây từ năm 2021. Sau khi tháo niềng, bệnh nhân phản ánh không hài lòng với kết quả, đăng tải lên mạng xã hội và quay lại yêu cầu hoàn trả chi phí.

Sở Y tế đã kiểm tra đột xuất và phát hiện nhiều sai phạm: Không bảo đảm một trong các điều kiện về cơ sở vật chất sau khi đã được cấp giấy phép hoạt động khám, chữa bệnh; Cung cấp dịch vụ khám, chữa bệnh vượt quá phạm vi chuyên môn được ghi trong giấy phép hoạt động khám bệnh, chữa bệnh; Quảng cáo dịch vụ khám, chữa bệnh chưa đúng phạm vi hoạt động chuyên môn ghi trong giấy phép hoạt động khám bệnh, chữa bệnh. Bên cạnh đó, tại thời điểm kiểm tra, đoàn ghi nhận 3 nhân viên tại phòng khám chưa cung cấp được giấy phép hành nghề khám, chữa bệnh.

Hình ảnh nữ nha sĩ hành hung bệnh nhân được ghi lại bằng điện thoại.

Phòng khám đã bị tạm đình chỉ hoạt động, hồ sơ chuyển công an điều tra. Đại diện Sở Y tế cũng trực tiếp thăm hỏi bệnh nhân, khẳng định sẽ xử lý nghiêm mọi hành vi bạo lực trong môi trường khám chữa bệnh. Cục Quản lý Khám, chữa bệnh (Bộ Y tế) yêu cầu TP.HCM báo cáo toàn diện vụ việc trước ngày 15/9.

Trao đổi với Tri Thức - Znews, chị N.T.T.T. cho biết sau 4 ngày nhập viện, sức khỏe đã dần ổn định nhưng vẫn còn đau đầu, căng cứng cổ vai và ê ẩm toàn thân, cần nghỉ ngơi ít nhất một tháng.

Chị khẳng định đã gửi đơn tố cáo lên công an, yêu cầu xử lý hình sự, bồi thường thiệt hại sức khỏe, tài sản và tinh thần; đồng thời cho biết bạn đi cùng cũng bị hành hung, phải nhập viện hai ngày.

Vụ việc được đánh giá là hy hữu trong ngành y, bởi thay vì nhân viên y tế thành nạn nhân của bạo lực như nhiều trường hợp từng xảy ra, lần này chính bác sĩ lại bị tố trực tiếp hành hung bệnh nhân.

Tháng 3/2018, một đoạn clip ghi lại cảnh bác sĩ tại Bệnh viện Đa khoa tỉnh Kiên Giang có lời lẽ xúc phạm bệnh nhân và người nhà lan truyền trên mạng xã hội. Người trong clip bị đình chỉ công tác, yêu cầu viết bản tường trình và sau đó xin nghỉ việc.

Đến tháng 9/2018, trên fanpage Bệnh viện Đa khoa tỉnh Quảng Ninh xuất hiện clip tố cáo bác sĩ khoa Cấp cứu có hành vi tấn công người nhà bệnh nhân. Qua xác minh, bác sĩ chỉ gạt điện thoại để tránh bị quay phim, không có hành vi hành hung, song lãnh đạo bệnh viện vẫn quyết định cảnh cáo và hạ một bậc thưởng.

Hành vi có thể bị khởi tố hình sự

Trao đổi với Tri Thức - Znews, luật sư Lê Trung Phát, thành viên Đoàn Luật sư TP.HCM, cho hay hành vi bác sĩ nha khoa dùng gậy sắt tấn công bệnh nhân được xác định là cố ý gây thương tích, trong đó gậy sắt được coi là hung khí nguy hiểm.

Khi tiếp nhận vụ việc, cơ quan công an sẽ căn cứ vào tỷ lệ tổn thương cơ thể của nạn nhân để xem xét khởi tố. Theo Điều 155 Bộ luật Tố tụng hình sự, đây là trường hợp chỉ được khởi tố khi có đơn yêu cầu của bị hại. Sau khi tiếp nhận đơn, công an sẽ trưng cầu giám định thương tích để xác định có đủ yếu tố xử lý hình sự theo Điều 134 Bộ luật Hình sự hay không.

Bệnh nhân đang điều trị tại bệnh viện sau khi bị hành hung. Ảnh: NVCC.

Cụ thể, người hành hung có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự theo điểm a hoặc điểm i, khoản 1, Điều 134 Bộ luật Hình sự 2015 (sửa đổi, bổ sung 2017). Trong đó, điểm a quy định hành vi dùng vũ khí, vật liệu nổ, hung khí nguy hiểm hoặc thủ đoạn có khả năng gây nguy hại cho nhiều người. Điểm i quy định hành vi có tính chất côn đồ.

"Điều này đồng nghĩa rằng ngay cả khi tỷ lệ tổn thương cơ thể của bệnh nhân không cao, việc dùng hung khí vẫn có thể bị khởi tố hình sự", luật sư Phát nói.

Trong trường hợp vụ án bị truy tố và xét xử, người gây thương tích ngoài trách nhiệm hình sự còn phải bồi thường thiệt hại dân sự, gồm toàn bộ chi phí khám chữa bệnh, chi phí chăm sóc trong thời gian điều trị và khoản bồi thường tổn thất tinh thần theo quy định. Dù mức bồi thường tinh thần có thể không lớn nếu tỷ lệ thương tích thấp, đây vẫn là quyền hợp pháp của bị hại.

Về trách nhiệm liên đới, luật sư nhấn mạnh nguyên tắc “ai làm người đó chịu”, bác sĩ là người trưởng thành, có đầy đủ năng lực hành vi nên phải tự chịu trách nhiệm trước pháp luật. Cơ sở nha khoa không chịu trách nhiệm hình sự đối với hành vi bộc phát này.

Tuy nhiên, nếu thanh tra phát hiện cơ sở hoạt động không đáp ứng điều kiện pháp luật hoặc vi phạm quy định y tế, thì phòng khám có thể bị xử phạt hành chính, phạt tiền hoặc tạm ngừng hoạt động.

Trong quản lý y tế tư nhân, đây là ngành nghề kinh doanh có điều kiện, do Sở Y tế cấp phép và giám sát. Nếu cơ sở có giấy phép đầy đủ, hành vi bạo lực chỉ được coi là hành vi cá nhân. Ngược lại, nếu cơ sở chưa đủ điều kiện mà vẫn hoạt động, trách nhiệm thuộc về cơ quan thanh tra y tế.

Thực tế, trong vụ việc lần này, Nha khoa Tuyết Chinh đã bị đình chỉ hoạt động, cho thấy cơ quan quản lý ghi nhận những vi phạm liên quan đến điều kiện hành nghề, hồ sơ bệnh án và quảng cáo.

Hành vi của bác sĩ nha khoa gây bàng hoàng, khi bạo lực lại xảy ra trong môi trường vốn để chăm sóc và bảo vệ sức khỏe.

Nguyễn Thuận