Gói hỗ trợ 120.000 tỉ về nhà ở xã hội, nhà ở công nhân liệu có khả thi

Hôm nay 31-5, Quốc hội (QH) dành cả ngày để thảo luận ở hội trường về đánh giá bổ sung kết quả thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội và ngân sách nhà nước năm 2022, tình hình thực hiện những tháng đầu năm 2023.

Nhiều gói hỗ trợ trùng lặp, hiệu quả thấp

Tại phiên thảo luận, đại biểu (ĐB) Trần Thị Vân, Phó trưởng Đoàn ĐBQH chuyên trách tỉnh Bắc Ninh, cho rằng hiện nay có nhiều gói hỗ trợ về nhà ở xã hội (NƠXH), nhà ở cho công nhân đang triển khai trùng lắp nhau, gói trước chưa giải ngân xong, tỉ lệ giải ngân thấp, đã tiếp tục triển khai gói sau.

Cụ thể, năm 2015, Chính phủ ban hành Nghị định 100 về phát triển NƠXH, năm 2022 có Nghị quyết 43 của QH và Nghị quyết 11 của Chính phủ với các gói hỗ trợ giảm lãi suất 2% cho doanh nghiệp vay xây nhà ở cho công nhân và gói 15.000 tỉ cho công nhân vay mua NƠXH qua Ngân hàng chính sách.

ĐB Trần Thị Vân, Phó trưởng Đoàn ĐBQH chuyên trách tỉnh Bắc Ninh. Ảnh: QH

"Gần đây nhất lại thêm gói hỗ trợ 120.000 tỉ cho vấn đề này. Như vậy chỉ trong vòng hơn một năm mà có tới ba gói hỗ trợ hướng đến đối tượng thụ hưởng là công nhân và người lao động" - ĐB Vân nêu.

Theo ĐB Vân, điều này thể hiện sự quan tâm, trách nhiệm của QH, Chính phủ với công nhân, người lao động trong cả nước. Tuy nhiên, thực tế cho thấy các gói hỗ trợ trên có tỉ lệ giải ngân rất thấp. Trong đó, gói giảm lãi suất 2% mới giải ngân được gần 1% và gói 15.000 tỉ giải ngân được được trên 34%.

Vừa qua, Chính phủ lại ra tiếp gói hỗ trợ 120.000 tỉ đồng, trong khi đó đối tượng và thời gian kết thúc của cả ba gói này lại trùng lắp nhau, đều kết thúc vào cuối 2023.

“Vấn đề đặt ra là hai gói tín dụng trước, chúng ta còn chưa hấp thụ hết thì liệu gói 120.000 tỉ đồng liệu có khả thi hay không trong khi Luật Đất đai, Luật Nhà ở, Luật Kinh doanh bất động sản thì đang sửa, còn quy hoạch thì chưa được phê duyệt xong” - ĐB Vân nói và đề nghị gộp ba gói hỗ trợ thành một gói, thời gian triển khai kéo dài đến năm 2025 để hỗ trợ cho chương trình xây dựng 1 triệu căn NƠXH vừa được Chính phủ phê duyệt.

Đề nghị có chính sách hỗ trợ hộ xây nhà trọ cho công nhân

ĐB Vân cho hay theo báo cáo của Bộ Xây dựng thì hiện 70% công nhân là ở nhà thuê của các hộ tư nhân với các điều kiện sinh hoạt không đảm bảo.

Bà cũng dẫn chứng kết quả khảo sát với 200 chủ nhà trọ và gần 300 công nhân ở phường Vân Dương, TP Bắc Ninh, tỉnh Bắc Ninh mà Đoàn ĐBQH tỉnh Bắc Ninh và Liên đoàn Lao động tỉnh Bắc Ninh triển khai hồi tháng 5-2023 mới đây.

“Qua khảo sát chỉ có 10% công nhân có nhu cầu mua nhà, hầu hết đã có gia đình và làm việc ở Bắc Ninh từ 5-10 năm. Còn lại 6,5% công nhân có nhu cầu ở ký túc xã, hơn 80% công nhân chỉ có nhu cầu thuê trọ. Phần lớn công nhân muốn thuê trọ là người chưa lập gia đình, tuổi đời 18-25, chỉ xác định đến Bắc Ninh làm việc một thời gian sau đó về quê” - ĐB Vân cho hay.

Theo bà Vân, công nhân thích thuê nhà trọ do giá thuê rẻ, thời gian, sinh hoạt tự do hơn, gần các dịch vụ thiết yếu chợ búa, phòng khám, gửi con…

“Tôi thiết nghĩ người làm chính sách cần phân định rõ việc định cư và chỗ ở làm việc là hoàn toàn khác nhau. Chúng ta phải tách bạch nhu cầu mua nhà và nhu cầu chỗ ở của công nhân. Không phải ai làm việc ở khu công nghiệp cũng có nhu cầu định cư và mua nhà tại địa phương mà họ làm việc” - ĐB Vân nói.

Theo đó, bà Vân đề nghị QH, Chính phủ bổ sung đối tượng quy định tại điểm c, khoản 1, Điều 15 Nghị định 100/2015, đó là các hộ, cá nhân xây mới, cải tạo, sửa chữa nhà cho công nhân thuê thì được hưởng các gói hỗ trợ giảm lãi suất nêu trên.

“Điều này vừa giúp hỗ trợ người dân nhường đất cho phát triển công nghiệp, có sinh kế bền vững, vừa hạ giá thành thuê nhà cho công nhân. Góp phần nâng cao điều kiện về đời sống cho công nhân và người lao động” - ĐB Vân nhấn mạnh.

NHÓM PV