Góp phần phát hiện sớm và điều trị bệnh lao cho người bệnh HIV
Do hệ miễn dịch suy giảm, bệnh nhân HIV/AIDS là nhóm đối tượng dễ mắc cùng lúc nhiều bệnh nhiễm trùng cơ hội khác, trong đó có bệnh lao. Đây là một trong những căn bệnh nguy hiểm khiến cho tình trạng người bệnh HIV/AIDS trở nên nghiêm trọng. Việc đồng nhiễm lao và HIV/AIDS có thể dẫn đến nguy cơ tử vong nhanh ở người bệnh nếu không được phát hiện sớm và chữa trị kịp thời.
Để góp phần giảm thiểu nguy cơ ảnh hưởng đến sức khỏe và tính mạng của bệnh lao ở những bệnh nhân nhiễm HIV/AIDS, thời gian qua, Trung tâm Kiểm soát bệnh tật (KSBT) tỉnh Quảng Trị phối hợp chặt chẽ với Bệnh viện Chuyên khoa Lao và Bệnh phổi Quảng Trị triển khai hiệu quả các hoạt động sàng lọc, phát hiện sớm, dự phòng và điều trị hiệu quả bệnh lao cho những bệnh nhân HIV.
Ghi nhận trong đợt triển khai khám sàng lọc, phát hiện bệnh lao cho người nhiễm HIV được Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh quản lý điều trị cuối tháng 6/2023 cho thấy, có 139 bệnh nhân HIV được sàng lọc bệnh lao thông qua việc chụp phim X - quang và xét nghiệm Xpert.
Kết quả đã ghi nhận 3 trường hợp có tổn thương nghi lao trên phim X - quang. Theo đó, Bệnh viện Chuyên khoa lao và Bệnh phổi đã có công văn đề nghị Trung tâm KSBT tỉnh giới thiệu, hướng dẫn 3 trường hợp bệnh nhân nói trên đến bệnh viện để được hội chẩn điều trị.
Trao đổi với chúng tôi, chị H. ở thị trấn Hồ Xá, huyện Vĩnh Linh, cho biết: “Tôi nhiễm HIV nhiều năm nay và hiện đang tham gia điều trị bằng thuốc ARV tại Khoa Phòng, chống HIV/ AIDS của Trung tâm KSBT tỉnh. Ở đây, các cán bộ ngoài việc thường xuyên nhắc nhở tôi tuân thủ tốt quy trình điều trị còn tích cực tuyên truyền về việc phòng tránh nguy cơ mắc các bệnh nhiễm trùng cơ hội, trong đó đặc biệt lưu ý đến bệnh lao.
Nghe các y, bác sĩ ở đây nói thì nguy cơ mắc bệnh lao ở người nhiễm HIV như chúng tôi cao hơn người bình thường do hệ miễn dịch bị suy giảm. Do đó, hằng năm, mỗi khi được thông báo có chương trình sàng lọc bệnh lao cho người bệnh HIV, tôi đều đăng ký để được tầm soát bệnh. Rất may là bản thân tôi đến nay chưa mắc bệnh. Nhưng qua chương trình này, tôi biết thêm nhiều thông tin để chủ động phòng nguy cơ lây nhiễm bệnh, bảo vệ tốt hơn cho sức khỏe của mình”.
Bác sĩ CKI. Nguyễn Tiến Nam, Phụ trách Khoa Phòng, chống HIV/AIDS - Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh Quảng Trị, cho biết: “Trong quy trình tiếp nhận điều trị bệnh nhân HIV/AIDS, đối với những bệnh nhân mới đăng ký, chúng tôi đều tiến hành xét nghiệm sàng lọc bệnh lao. Nếu tại thời điểm đó không phát hiện bệnh, bệnh nhân sẽ được cho uống thuốc dự phòng lao trong 6 tháng. Đối với những bệnh nhân đang điều trị ARV, nếu có các dấu hiệu nghi ngờ mắc lao sẽ được hướng dẫn thực hiện xét nghiệm, chụp phim để khẳng định kết quả nhằm có biện pháp xử trí kịp thời.
Tất cả những bệnh nhân đang điều trị HIV thuộc quản lý của Trung tâm KSBT tỉnh Quảng Trị tối thiểu mỗi năm được khám sàng lọc lao một lần nhằm phát hiện sớm và điều trị dứt điểm nếu người bệnh dương tính với bệnh lao.
Với đặc thù của bệnh nhân HIV là suy giảm hệ miễn dịch, nếu người bệnh đồng nhiễm lao mà không được phát hiện sớm và điều trị, tình trạng bệnh sẽ tiến triển theo chiều hướng xấu rất nhanh và dễ dẫn đến tử vong.
Do đó, việc phối hợp hoạt động trong chương trình phòng, chống lao, HIV giữa Trung tâm KSBT tỉnh với Bệnh viện Chuyên khoa lao và Bệnh phổi luôn được chúng tôi chú trọng nhằm góp phần phát hiện sớm bệnh nhân đồng nhiễm lao, HIV. Qua đó giúp người bệnh được điều trị hiệu quả, giảm thiểu lây lan, giảm tử vong và góp phần nâng cao chất lượng cuộc sống cho người bệnh HIV”.
Theo khuyến cáo của ngành y tế, các dấu hiệu phát hiện bệnh lao phổi ở người nhiễm HIV cũng giống như ở người bình thường. Cụ thể là tình trạng ho khạc kéo dài trên 2 tuần; sốt về chiều hoặc sốt kéo dài; ra mồ hôi ban đêm; gầy, sút cân; đau tức ngực.
Nếu người nhiễm HIV có một trong các dấu hiệu trên cần nghĩ ngay đến khả năng mắc bệnh lao và đến các cơ sở y tế có chuyên khoa lao để được hướng dẫn khám, điều trị dự phòng bệnh lao. Bên cạnh đó, người bệnh tiếp tục tuân thủ phác đồ điều trị HIV/AIDS bằng thuốc ARV để đảm bảo hiệu quả quy trình điều trị.