GS.TS. Tạ Ngọc Tấn và hành trình truyền cảm hứng qua tiểu phẩm báo chí
Nhân dịp kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam, chúng ta không thể không nhắc đến những cây bút kỳ cựu đã góp phần định hình diện mạo và giá trị của nền báo chí nước nhà. Họ không chỉ là những nhà báo với bản lĩnh và tài năng nghề nghiệp, mà còn là những người thầy tận tâm, những người truyền cảm hứng sâu sắc cho các thế hệ làm báo hôm nay và mai sau.
Trong dòng chảy ấy, GS.TS. Tạ Ngọc Tấn - nguyên Giám đốc Học viện Báo chí và Tuyên truyền, nguyên Tổng Biên tập Tạp chí Cộng sản - là một trong những gương mặt tiêu biểu. Bắn chỉ thiên - tập tiểu phẩm báo chí mới nhất của ông - chính là một dấu ấn đặc biệt, đậm đà tính thời sự và giàu chất suy tư của một đời cầm bút đầy trách nhiệm.

Bìa cuốn sách "Bắn chỉ thiên"
Do Nhà xuất bản Chính trị quốc gia Sự thật phát hành, Bắn chỉ thiên tập hợp 94 tiểu phẩm báo chí được GS.TS. Tạ Ngọc Tấn viết và đăng tải trong giai đoạn 2019 - 2024 - một thời kỳ nhiều biến động và thử thách, nơi cái tốt và cái xấu luôn đan xen trong đời sống xã hội. Các tiểu phẩm trong sách phần lớn đã được công bố trên mặt báo, song khi được tập hợp lại dưới một chỉnh thể có chủ đích, chúng tạo nên một bức tranh đa sắc về xã hội đương đại, được soi chiếu dưới lăng kính hóm hỉnh, sắc sảo nhưng cũng đầy trách nhiệm và tình yêu thương của người viết.
Với bút pháp linh hoạt, ngôn ngữ gần gũi mà tinh tế, các tiểu phẩm khi thì nhẹ nhàng châm biếm, lúc lại sâu cay thâm thúy. Đặc biệt, thông qua hình thức đối thoại giữa hai nhân vật hư cấu mang tên Phó Nhòm và Cả Nháy, tác giả đã khéo léo phơi bày những nghịch lý trong đời sống hiện đại: từ thói hình thức, bệnh thành tích, sự lạm dụng truyền thông, cho tới những lệch chuẩn trong hành vi, đạo đức và nhận thức xã hội. Những cuộc trò chuyện giữa hai nhân vật tưởng như chỉ là chuyện “tếu táo” ngoài lề, nhưng lại ẩn chứa những vấn đề sâu xa, đụng chạm đến bản chất của thời cuộc.
Nhiều tiểu phẩm tiêu biểu trong tập sách đã thu hút sự quan tâm của bạn đọc, đặc biệt là những bài viết đề cập đến vấn đề chống tham nhũng, tiêu cực, bảo vệ lẽ phải, khơi dậy tinh thần công chính - một mảng đề tài mà GS.TS. Tạ Ngọc Tấn đã theo đuổi xuyên suốt hành trình làm báo của mình. Bằng sự nhạy bén chính trị và chiều sâu tư tưởng, tác giả không chỉ phản ánh hiện thực mà còn đề xuất những hướng đi, cách nghĩ, cách làm mang tính kiến tạo và gợi mở.
Không đơn thuần là ghi chép, phản ánh, các tiểu phẩm trong Bắn chỉ thiên còn là sự phản biện xã hội sâu sắc, là tấm gương phản chiếu trách nhiệm công dân của người cầm bút. Mỗi tiểu phẩm là một câu chuyện, một vấn đề, nhưng tựu trung đều quy về một điểm chung: khát vọng hướng thiện, mong muốn góp phần xây dựng một xã hội lành mạnh, nhân văn và tiến bộ.
Điều đặc biệt khiến Bắn chỉ thiên mang một sức nặng vượt khỏi phạm vi của một tập sách báo chí thông thường, chính là tư cách tác giả - một nhà báo dày dạn kinh nghiệm, đồng thời là một người thầy đã có nhiều đóng góp to lớn trong công tác đào tạo, định hướng tư tưởng và đạo đức nghề nghiệp cho biết bao thế hệ sinh viên, phóng viên, biên tập viên trong và ngoài nước. Qua những trang viết, người đọc không chỉ nhận thấy tinh thần nghề nghiệp mẫu mực, mà còn cảm nhận được chiều sâu nhân văn và tấm lòng yêu nước thấm đẫm trong từng con chữ.
Trong bối cảnh báo chí Việt Nam đang đối mặt với nhiều thách thức từ quá trình chuyển đổi số, cạnh tranh thông tin và áp lực thương mại hóa, Bắn chỉ thiên mang đến một thông điệp mạnh mẽ: báo chí vẫn có thể và cần phải giữ vai trò dẫn dắt, phản biện, xây dựng - với điều kiện người làm báo phải có bản lĩnh, đạo đức và trách nhiệm xã hội vững vàng. Qua từng tiểu phẩm, GS.TS. Tạ Ngọc Tấn không chỉ chia sẻ những lát cắt cuộc sống, mà còn gợi nhắc về những giá trị nền tảng của nghề báo: sự thật, công lý, lòng yêu thương con người và khát vọng phụng sự xã hội.
Có thể nói, Bắn chỉ thiên không chỉ là món quà dành cho bạn đọc, mà còn là lời tri ân sâu sắc của một người thầy - người làm báo - gửi tới nền báo chí nước nhà, nhân dịp tròn một thế kỷ hình thành và phát triển. Cuốn sách là minh chứng sinh động cho chân lý: ngòi bút trung thực, trí tuệ và nhân văn vẫn luôn là ngọn lửa soi đường cho báo chí cách mạng Việt Nam tiếp tục vươn xa trong kỷ nguyên mới.