Hà Đông (Hà Nội): Độc đáo Lễ hội đền Bắc Lãm xuân Ất Tỵ năm 2025

Lễ hội đền Bắc Lãm được tổ chức từ ngày mùng 5 đến mùng 6 tháng Giêng hàng năm.

Trong lịch sử dựng nước, giữ nước Việt Nam, Hưng đạo Đại vương Trần Quốc Tuấn là một trong những vị tướng soái kiệt xuất bậc nhất, một bậc đại nhân, đại trí, đại dũng. Hưng đạo Đại vương mất ngày 20 tháng 8 năm Canh Tý (tức năm 1300). Ông để lại hai tác phẩm lớn: Binh thư yếu lược và Vạn Kiếp Tông Bí Truyền thư; ông được người dân tôn sùng như bậc Thánh, nên còn có tên gọi Đức Thánh Trần.

Phạm Ngũ Lão xuất thân từ nông dân nhưng với tài năng văn võ song toàn, ông đã được Hưng Đạo Vương chiêu mộ, rèn cặp và mau chóng trở thành một trong những vị tướng xuất sắc nhất trong hai lần đánh tan giặc xâm lược Nguyên - Mông (lần hai và lần ba); được Hưng đạo Đại vương tin cẩn gả con gái. Sau này khi phò tá ba đời vua Trần, ông đã lập chiến công, nhiều lần đánh dẹp quân Ai Lao và quân Chiêm Thành cũng như các tù trưởng phản loạn nơi biên giới.

Cả hai danh tướng của nhà Trần: Hưng đạo Đại vương và Phạm Ngũ Lão đều được người dân Bắc Lãm thờ phụng tại Đền Vẽ với tất cả tấm lòng thành kính. Ngôi đền này có kết cấu kiến trúc chữ Nhị, gồm các hạng mục công trình chính: Nghi môn, bình phong, đại bái, hậu cung. Vẻ linh thiêng, uy nghi, trầm mặc của ngôi đền toát lên từ cách bài trí đồ tế tự, sự phối hợp màu sắc của các bức hoành phi, câu đối sơn son thếp vàng.

Trải qua nhiều năm tháng, ngôi đền còn lưu giữ được nhiều di vật quý với nhiều chất liệu khác nhau như: Gỗ, giấy, sứ, đồng; đặc biệt còn lưu giữ được 5 đạo sắc phong và 2 cuốn ngọc phả. Năm 2008, đền Bắc Lãm được UBND tỉnh Hà Tây (cũ) xếp hạng di tích lịch sử - văn hóa cấp tỉnh.

Lễ hội đền Bắc Lãm được tổ chức với mong muốn Đức thánh ban cho nhân dân trong làng nhân khang vật thịnh, có cuộc sống ấm no hạnh phúc.

Hội làng Bắc Lãm được tổ chức từ ngày mùng 5 đến mùng 6 tháng Giêng hàng năm; tiến hành các hoạt động tế lễ ở đình, quán, đền để tưởng nhớ công đức của nhị vị thành hoàng. Bên cạnh lễ hội chính, nhân dân còn tổ chức lễ tế vào ngày 20 tháng 8 âm lịch - ngày hóa của Đức Thánh Trần. Những ngày diễn ra lễ hội, ngày sóc vọng, ngày khánh hạ, lễ thượng điền, hạ điền, Tết Nguyên đán…. nhân dân đều dâng lễ vật lên Đức thánh với tấm lòng thành kính, cầu mong Đức thánh ban cho nhân dân trong làng nhân khang vật thịnh, có cuộc sống ấm no hạnh phúc.

Cảnh rước kiệu tại lễ hội.

Để lưu truyền những giá trị lịch sử mà cha ông đã xây dựng và bảo tồn, ngày nay người dân Bắc Lãm 8, 9 cứ theo lượt xỉ, mỗi năm cử 8 cụ từ con trưởng của dân (là những cụ đã được ghi sổ làng trước đây) để trông di tích tại đình Bắc Lãm và Đền Vẽ. Bắc Lãm 9 quan anh 4 cụ. Bắc Lãm 8 quan em 4 cụ.

Nét văn hóa này đã được lưu truyền và thế hệ trẻ ngày nay càng phải hiểu biết để bảo tồn và lưu truyền cho thế hệ mai sau.

Thảo Phương