Hà Nội chuẩn bị xây dựng đường sắt đô thị tuyến số 5

Mới đây, UBND TP. Hà Nội đã ban hành Quyết định số 1301/QĐ-UBND, giao Ban Quản lý đường sắt đô thị Hà Nội thực hiện công tác chuẩn bị đầu tư dự án đường sắt đô thị (metro) tuyến số 5, đoạn Văn Cao - Ngọc Khánh - Láng - Hòa Lạc.

Đây là dự án hạ tầng giao thông trọng điểm của Thủ đô giúp giảm tải áp lực giao thông, kết nối trung tâm với khu vực đô thị vệ tinh, thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội và định hướng mở rộng không gian đô thị Hà Nội trong tương lai.

Theo quy hoạch, tuyến metro số 5 có tổng chiều dài gần 39 km, gồm 21 nhà ga, trong đó 6,5 km đi ngầm, 2 km trên cao và gần 30 km đi trên mặt đất.

Phối cảnh Dự án Đường sắt đô thị tuyến số 5, Văn Cao - Ngọc Khánh - Láng - Hòa Lạc tại Hà Nội.

Tuyến đường sắt đô thị này bao gồm 6 ga ngầm (Quần Ngựa, Kim Mã, Vành đai 1, Vành đai 2, Hoàng Đạo Thúy, Vành đai 3), một ga trên cao Tây Mỗ và 14 ga mặt đất (Lê Đức Thọ, Mễ Trì, An Khánh 1, An Khánh 2, Song Phương, Sài Sơn, Quốc Oai, Ngọc Mỹ, Đồng Bụt, Đồng Trúc, Đồng Bãi, Tiến Xuân, Trại Mới, Thạch Bình).

Hệ thống ga được bố trí dọc theo các tuyến đường huyết mạch và khu vực có tốc độ phát triển nhanh về dân cư, thương mại và công nghiệp.

Tuyến metro số 5 sẽ đi qua các quận trung tâm như Ba Đình, Đống Đa, Cầu Giấy, Nam Từ Liêm, trước khi mở rộng đến các huyện Hoài Đức, Quốc Oai, Thạch Thất. Đặc biệt, tuyến kết nối trực tiếp với đô thị vệ tinh Hòa Lạc - khu vực được quy hoạch trở thành trung tâm công nghệ cao và giáo dục hàng đầu miền Bắc.

Dự án có hai depot để tập kết, bảo dưỡng, sửa chữa tàu và các tác nghiệp kỹ thuật khác. Depot số 1 ở xã Sơn Đồng, huyện Hoài Đức rộng khoảng 18ha. Depot số 2 nằm tại xã Yên Bình, huyện Thạch Thất, rộng khoảng 6,9ha.

Số lượng phương tiện cần thiết cho từng thời kỳ theo tính toán là 26 đoàn tàu vào năm 2025, tăng lên 37 đoàn tàu vào năm 2035 và 38 đoàn vào năm 2050.

UBND Thành phố cho biết việc đầu tư hạ tầng giao thông công cộng hiện đại sẽ góp phần đẩy nhanh tốc độ phát triển của khu vực này, tạo động lực thu hút dân cư và doanh nghiệp.

Theo chỉ đạo của UBND TP. Hà Nội, việc triển khai metro số 5 tập trung vào xây dựng hạ tầng giao thông, gắn liền với phát triển đô thị dọc tuyến. Sở Quy hoạch - Kiến trúc được giao chủ trì, phối hợp với Viện Quy hoạch xây dựng, Sở Xây dựng và Ban Quản lý đường sắt đô thị để lập quy hoạch chi tiết tỷ lệ 1/500.

Ngoài quy hoạch tuyến metro, Thành phố cũng sẽ quy hoạch khu vực phát triển đô thị theo mô hình TOD (Transit-Oriented Development) - phát triển đô thị gắn với các ga đường sắt đô thị. Mô hình này đã được nhiều quốc gia trên thế giới áp dụng thành công, giúp giảm lệ thuộc vào phương tiện cá nhân, tăng tỷ lệ sử dụng giao thông công cộng, từ đó giảm ùn tắc và ô nhiễm môi trường.

Để đảm bảo tiến độ dự án, Ban Quản lý đường sắt đô thị Hà Nội được giao nhiệm vụ tận dụng tối đa kết quả nghiên cứu trước đó, đồng thời tiếp thu các ý kiến của Bộ Kế hoạch và Đầu tư trả lại tại Văn bản số 680/BKHĐT-GSTĐĐT ngày 23/1/2025. Việc lập dự án đầu tư sẽ phải hoàn thành trong năm 2025 để trình UBND Thành phố phê duyệt và sớm triển khai các bước tiếp theo.

Theo kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021 - 2025, Thành phố sẽ tập trung nguồn lực tài chính và nhân sự để đẩy nhanh tiến độ giải phóng mặt bằng, thi công, đảm bảo dự án hoàn thành theo đúng lộ trình. Đặc biệt, công tác thu hồi đất, tái định cư cũng sẽ được đẩy mạnh nhằm giảm thiểu ảnh hưởng đến người dân và tạo điều kiện thuận lợi cho việc triển khai dự án.

Linh Nguyễn