Hà Nội còn nhiều khó khăn trong phát triển nhà ở xã hội

Nguồn cung nhà ở xã hội còn hạn chế

Sở Xây dựng Hà Nội vừa có báo cáo tổng kết kết quả thực hiện Chuyên đề "Giải pháp đẩy mạnh công tác quản lý, sử dụng nhà ở xã hội trên địa bàn TP Hà Nội giai đoạn 2021-2025".

Năm 2025, Hà Nội đặt quyết tâm hoàn thành 8 dự án nhà ở xã hội (với khoảng 4.670 căn hộ).

Theo nội dung báo cáo, thời gian qua Sở Xây dựng cùng chính quyền địa phương nơi có dự án nhà ở xã hội đã phối hợp chặt chẽ với chủ đầu tư dự án nhà ở xã hội công khai tổ chức bốc thăm lựa chọn khách hàng được mua, thuê nhà ở xã hội theo đúng quy định của pháp luật về nhà ở.

Đồng thời, Sở Xây dựng đã phối hợp chủ đầu tư, các cơ quan, đơn vị có liên quan hướng dẫn giải quyết các vướng mắc về thủ tục mua, bán, cho thuê mua của người dân, doanh nghiệp; phối hợp các sở, ngành, địa phương kiểm tra nhằm loại trừ các trường hợp đã được hưởng chính sách nhà ở xã hội. Công tác giám sát, kiểm tra đối tượng mua, thuê, thuê mua nhà ở xã hội đã được các địa phương quan tâm thực hiện hơn.

Qua kiểm tra của Sở Tài nguyên và Môi trường, UBND cấp quận (huyện) đã phát hiện nhiều trường hợp không đúng đối tượng được mua, thuê, thuê mua nhà ở xã hội. Các trường hợp này đều được Sở Xây dựng thông báo đến chủ đầu tư dự án nhà ở xã hội để kiểm tra, rà soát loại bỏ khỏi danh sách khách hàng được mua, thuê, thuê mua nhà ở xã hội tại dự án.

Công an Thành phố và các địa phương đã phối hợp giám sát cư trú, phát hiện và thống kê các trường hợp sử dụng nhà ở xã hội sai mục đích như cho thuê lại, ở nhờ, không sử dụng, bán lại trái phép; Sở Xây dựng đã có văn bản gửi các quận, huyện kiểm tra, xử lý theo quy định. Một số địa phương đã thành lập tổ giám sát chuyên trách, ban hành quy chế phối hợp.

Một số dự án đã thành lập Ban Quản trị, nhận bàn giao vận hành và quỹ bảo trì đúng quy định. Các địa phương tăng cường kiểm tra chất lượng xây dựng, đảm bảo công trình đủ điều kiện bàn giao. Một số trường hợp vi phạm đã bị xử phạt hành chính. Về cơ bản, các Chủ đầu tư, Ban quản trị nhà chung cư, các chủ sở hữu, người sử dụng nhà chung cư đã chấp hành quy định của pháp luật về quản lý sử dụng nhà chung cư, nhà ở xã hội.

Giai đoạn 2021-2025, trên địa bàn thành phố có 1.413 căn hộ (1.126 căn bán và 287 căn cho thuê) tại 4 dự án nhà ở xã hội, chủ đầu tư thông báo tổ chức tiếp nhận, xét duyệt hồ sơ mua, thuê, thuê mua nhà ở xã hội. Bên cạnh đó, có một số dự án chủ đầu tư đề xuất giải quyết bán nhà ở xã hội cho người đang thuê sau thời gian 5 năm cho thuê.

Tuy nhiên so với nhu cầu về chỗ ở của người dân, quỹ nhà ở xã hội hiện nay còn hạn chế, nguyên nhân là do: Tại các dự án nhà ở phải bố trí 20% quỹ đất để phát triển nhà ở xã hội, nhà đầu tư chậm hoàn thành công tác giải phóng mặt bằng, dự án quá tiến độ thực hiện, phải thực hiện điều chỉnh chủ trương đầu tư; một số chủ đầu tư có năng lực yếu kém, không hoàn thành nghĩa vụ tài chính đối với Nhà nước, dự án ngừng triển khai nhiều năm.

Bên cạnh đó, cơ chế chính sách hiện nay chưa đủ thu hút nhà đầu tư xây dựng nhà ở xã hội: Luật Nhà ở năm 2023 quy định chủ đầu tư hưởng tối đa 10% lợi nhuận tổng chi phí đầu tư xây dựng đối với phần diện tích xây dựng nhà ở xã hội, trong khi dự án nhà ở xã hội trung bình mất vài năm để hoàn thành; Thành phố chưa có cơ chế hỗ trợ cụ thể đối với nhà đầu tư về hệ thống hạ tầng kỹ thuật của dự án theo quy định của Luật Nhà ở…

Đẩy mạnh phát triển quỹ nhà ở xã hội

Cả nước đang triển khai 692 dự án nhà ở xã hội, hơn 633.000 căn hộ

Mở rộng đối tượng thụ hưởng nhà ở xã hội với công chức thu nhập trung bình

Người trẻ thêm cơ hội mua nhà ở xã hội với lãi suất 5,9%/năm

Trong bối cảnh dân số đô thị gia tăng nhanh, đặc biệt là lực lượng lao động trẻ, nhu cầu về nhà ở xã hội là một nhu cầu thực và cấp thiết.

Sở Xây dựng Hà Nội đề xuất một số phương hướng, nhiệm vụ giai đoạn 2026-2030. Trong đó, trọng tâm là việc đẩy mạnh phát triển quỹ nhà ở xã hội, với những giải pháp cụ thể như:

Ưu tiên bố trí đất sạch, gần trung tâm hoặc giao thông thuận lợi cho các dự án nhà ở xã hội. Tăng cường kiểm tra, giám sát việc thực hiện quy định dành 20% quỹ đất trong các khu đô thị mới cho nhà ở xã hội.

Tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp tham gia đầu tư nhà ở xã hội bằng các cơ chế ưu đãi về đất đai, thủ tục, tín dụng (gói hỗ trợ, vốn vay ưu đãi…). Giao các xã, phường chủ động đề xuất vị trí, tổ chức đầu tư và giám sát các dự án nhà ở xã hội. Đầu tư hạ tầng đồng bộ, đảm bảo chất lượng sống để thu hút người dân đến ở tại các khu nhà ở xã hội.

Bên cạnh đó, UBND các xã, phường (nơi có dự án nhà ở xã hội) cần kế thừa nhiệm vụ trong việc quản lý, sử dụng nhà ở xã hội: Xây dựng Kế hoạch theo dõi, giám sát đối tượng được hưởng chính sách hỗ trợ về nhà ở xã hội hàng năm trên địa bàn.

Trong đó tập trung kiểm tra, xử lý triệt để các dự án nhà ở xã hội trên địa bàn có dấu hiệu vi phạm, lợi dụng chính sách để trục lợi theo kết quả rà soát của Công an Thành phố đảm bảo đúng đối tượng được hưởng chính sách hỗ trợ về nhà ở xã hội theo quy định.

Trong khi giá nhà ở thương mại tăng cao thì nhà ở xã hội là cứu cánh giúp giấc mơ an cư của người thu nhập thấp trở thành hiện thực.

Tổ chức xác nhận thực trạng về nhà ở, điều kiện thu nhập cho người có nhu cầu mua, thuê, thuê mua nhà ở xã hội theo mẫu do Bộ Xây dựng ban hành theo Thông tư số 05/2024/TT-BXD ngày 31/7/2024.

Thường xuyên theo dõi, giám sát việc bán, thuê, thuê mua nhà ở xã hội kể từ ngày xét duyệt đối tượng đến khi chủ đầu tư ký hợp đồng mua bán, cho thuê, cho thuê mua nhà ở xã hội với khách hàng.

Đôn đốc, giám sát chủ đầu tư dự án nhà ở xã hội sau khi ký Hợp đồng bán, cho thuê, cho thuê mua nhà ở xã hội; ban hành Quy chế phối hợp giữa chủ đầu tư và chính quyền địa phương, đơn vị quản lý vận hành, cảnh sát khu vực, các hộ dân sinh sống trong chung cư...

Khánh Hòa