Hà Nội di dời bãi xe dưới gầm cầu, tìm giải pháp tổng thể cho giao thông tĩnh

Cảnh báo nguy cơ từ bãi đỗ xe tạm thời

Theo Sở Xây dựng Hà Nội, việc sử dụng gầm cầu làm bãi đỗ xe trước đây chỉ là giải pháp tình thế, nhằm đáp ứng nhu cầu trông giữ phương tiện được Thủ tướng Chính phủ cho phép tại Nghị quyết số 12/NQ-CP ngày 19/2/2019.

Diện tích đất dành cho giao thông tĩnh tại Hà Nội mới dưới 1%, các bãi đỗ xe công cộng chỉ đáp ứng khoảng 8-10% nhu cầu.

Nghị quyết nêu rõ: "Rà soát, tổ chức hợp lý các khu vực gầm cầu, gầm đường trên cao để sử dụng tạm thời làm bãi đỗ xe". Bộ Giao thông vận tải (nay là Bộ Xây dựng) cũng lưu ý Hà Nội phải bảo đảm an toàn và tổ chức giao thông hợp lý. Trên cơ sở này, UBND thành phố đã chấp thuận một số khu vực gầm cầu được sử dụng tạm thời để trông giữ phương tiện.

Từ tháng 6/2020 đến nay, Sở Xây dựng đã cấp phép cho gầm cầu Ngã Tư Vọng, Chương Dương phục vụ trông giữ xe cho người dân đến khám chữa bệnh tại Bệnh viện Bạch Mai và tuyến phố đi bộ hồ Hoàn Kiếm.

Khu vực gầm cầu Vĩnh Tuy được giao cho Công ty TNHH MTV Khai thác điểm đỗ xe Hà Nội quản lý theo Quyết định số 4769/QĐ-UBND ngày 29/9/2010, với yêu cầu tuyệt đối đảm bảo an toàn.

Tuy nhiên, vụ cháy tại bãi trông giữ phương tiện dưới gầm cầu Vĩnh Tuy ngày 30/8/2025 đã đặt ra những thách thức mới.

Ngay sau sự cố, Sở Xây dựng Hà Nội yêu cầu kiểm tra điều kiện phòng cháy chữa cháy tại các bãi trông giữ xe và di dời các bãi xe ra khỏi phạm vi bảo vệ kết cấu hạ tầng đường bộ trước ngày 30/10/2025.

Đến nay, bãi trông giữ dưới gầm cầu vượt Ngã Tư Vọng đã được di dời, các đơn vị liên quan cũng đang xúc tiến di dời các bãi khác theo đúng chỉ đạo.

Di dời bãi xe gầm cầu, phát triển bãi đỗ xe ngầm là giải pháp cấp bách

Thống kê cho thấy, Hà Nội hiện có khoảng 8,165 triệu phương tiện lưu thông, gồm 1,19 triệu ô tô và 6,8 triệu xe máy, chưa kể hơn 1,2 triệu phương tiện từ các tỉnh khác.

Tuy nhiên, diện tích đất dành cho giao thông tĩnh mới dưới 1%, các bãi đỗ xe công cộng chỉ đáp ứng khoảng 8-10% nhu cầu.

Tốc độ phát triển hạ tầng giao thông không theo kịp tốc độ gia tăng phương tiện, gây áp lực lớn lên hệ thống giao thông đô thị, đặc biệt là mạng lưới giao thông tĩnh.

Ông Trần Hữu Bảo, Phó giám đốc Sở Xây dựng cho biết: Tốc độ tăng trưởng phương tiện giai đoạn 2019-2022 đạt trên 10% đối với ô tô và trên 3% với xe máy.

Trong khi đó, diện tích đất dành cho giao thông trên tổng diện tích đất xây dựng đô thị mới chỉ đạt 10,35% (tăng khoảng 0,26-0,3%/năm), còn diện tích đất dành cho giao thông tĩnh mới dưới 1%. Tốc độ phát triển hạ tầng không theo kịp đã gây áp lực rất lớn lên hệ thống giao thông đô thị.

Để tháo gỡ khó khăn, Sở Xây dựng phối hợp với các sở, ngành, địa phương đề xuất đầu tư một số bãi đỗ xe bằng nguồn vốn công và đưa vào danh mục các dự án xã hội hóa hằng năm. Đồng thời, tham mưu cơ chế, chính sách nhằm thu hút tối đa các nguồn lực đầu tư, đảm bảo dự án đúng quy hoạch, tiến độ và đáp ứng nhu cầu người dân.

Phó chủ tịch Hội Quy hoạch phát triển đô thị Việt Nam Đào Ngọc Nghiêm cho rằng, Hà Nội đã có quy hoạch bến, bãi đỗ xe và định hướng phát triển bãi đỗ xe ngầm nhưng chưa triển khai được do nhiều lý do.

Thực tế, diện tích bãi đỗ xe cần chiếm khoảng 3% diện tích đất tự nhiên, nhưng hiện mới đạt gần 0,5%. Chính vì vậy, thành phố đã tạm thời bố trí bãi đỗ xe tại các không gian trống như gầm cầu.

Để giải quyết vấn đề này, thành phố cần huy động nguồn lực, đặc biệt khai thác không gian ngầm. Luật Đất đai 2024 đã công nhận quyền sử dụng, cho thuê, chuyển nhượng và thế chấp không gian ngầm.

HĐND Hà Nội vừa thông qua Nghị quyết về danh mục công trình ngầm được khuyến khích đầu tư, trong đó có bãi đỗ xe ngầm. Tuy nhiên, đây mới chỉ là nguyên tắc định hướng, cần sớm cụ thể hóa chính sách ưu tiên và thúc đẩy thực hiện để đáp ứng nhu cầu giao thông tĩnh ngày càng tăng.

Lê Tươi