Hà Nội: đổi mới tư duy, tháo gỡ những điểm nghẽn trong cải cách hành chính
Hôm nay, 29/8, UBND TP Hà Nội tổ chức Hội nghị đánh giá kết quả các Chỉ số: cải cách hành chính (PAR INDEX), sự hài lòng của người dân đối với sự phục vụ của cơ quan hành chính (SIPAS), năng lực cạnh tranh cấp tỉnh (PCI), Xanh cấp tỉnh (PGI) và giải pháp nâng cao các chỉ số.
Dự hội nghị có: Ủy viên T.Ư Đảng, Phó Bí thư Thành ủy, Chủ tịch UBND TP Trần Sỹ Thanh - Trưởng Ban Chỉ đạo cải cách hành chính (CCHC) của TP Hà Nội; Thứ trưởng Bộ Nội vụ, Phó Trưởng Ban Chỉ đạo CCHC của Chính phủ Trương Hải Long; Phó Tổng Thư ký, Trưởng ban Pháp chế, Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) Đậu Anh Tuấn; Phó Chủ tịch UBND TP Hà Nội Hà Minh Hải; Vụ trưởng Vụ CCHC - Bộ Nội vụ Phạm Minh Hùng. Cùng dự có lãnh đạo, đại diện các bộ, ngành T.Ư; lãnh đạo UBND TP, các sở, ngành, quận, huyện của TP Hà Nội.
Hội nghị được tổ chức theo hình thức trực tiếp và trực tuyến tới điểm cầu 30 UBND quận, huyện, thị xã; 574 xã, phường, thị trấn và các sở, ngành.
Hiệu quả cải cách hành chính được người dân ủng hộ, ghi nhận
Phát biểu khai mạc, Phó Chủ tịch UBND TP Hà Nội Hà Minh Hải nhấn mạnh, thời gian qua, với nỗ lực của cả hệ thống chính trị, sự ủng hộ của người dân và DN, công tác CCHC, chuyển đổi số, Đề án 06 "về phát triển ứng dụng dữ liệu về dân cư, định danh và xác thực điện tử phục vụ chuyển đổi số quốc gia giai đoạn 2022 - 2025, tầm nhìn đến năm 2030" tại TP có chuyển biến tích cực, thực chất, hiệu quả được T.Ư và người dân, DN ủng hộ và ghi nhận. Chỉ số CCHC - PAR INdex năm 2021, 2022, 2023 đứng trong top 10, đặc biệt năm 2022 và 2023 xếp thứ 3/63 tỉnh, TP trực thuộc T.Ư, tăng 7 bậc so với năm 2021. Chỉ số SIPAS (Chỉ số hài lòng của người dân đối với sự phục vụ của cơ quan hành chính) của TP cũng tiếp tục duy trì năm thứ 5 liên tiếp đạt trên 80%, năm 2023 tăng 9 bậc so với 2022, xếp vào nhóm các TP trực thuộc T.Ư có Chỉ số hài lòng cao. Cùng đó, kết quả Chỉ số PCI (Chỉ số năng lực cạnh tranh cấp tỉnh) của Hà Nội năm 2023 đạt 67,15 điểm, xếp thứ 28/63 tỉnh, TP - tăng 0,41 điểm.
Tuy nhiên, nhiều nội dung, tiêu chí thành phần trong các chỉ số PAR INdex, SIPAS, PCI, PGI (Chỉ số Xanh cấp tỉnh) chưa đạt hiệu quả, chưa đáp ứng được yêu cầu và kỳ vọng của người dân, DN. Nhất là những nội dung liên quan chính sách phát triển kinh tế, quản trị môi trường, tiếp cận đất đai, việc tiếp nhận, xử lý phản ánh, kiến nghị có chỉ số thấp.
Chỉ số PCI, PGI có 5/10 chỉ số thành phần giảm bậc, trong đó có các chỉ số thành phần xếp thứ hạng rất thấp (“Thiết chế pháp lý và An ninh trật tự” xếp thứ 62/63; “Tiếp cận đất đai” giảm 2 bậc, xếp thứ 61/63). Chỉ số PGI có cải thiện nhưng vẫn xếp ở vị trí 30/63 tỉnh, TP.
Đáng chú ý, theo Phó Chủ tịch UBND TP, vẫn còn những cán bộ, công chức, viên chức có thái độ giao tiếp, ứng xử chưa đúng mực, gây bức xúc đối với công dân, đặc biệt một số lĩnh vực như đầu tư, cấp phép xây dựng, quản lý trật tự xây dựng, cấp GCN quyền sử dụng đất...
Chấn chỉnh tình trạng đùn đẩy, thiếu trách nhiệm
Tại hội nghị, phân tích kết quả Chỉ số PAR INdex, SIPAS của TP Hà Nội, Vụ trưởng Vụ CCHC - Bộ Nội vụ Phạm Minh Hùng cho biết, về Chỉ số SIPAS, năm 2017 Hà Nội đã đạt 76,53%, xếp hạng ở mức 45/63; năm 2023 đạt 83,57% xếp hạng 21/63. Nhìn chung, kết quả xếp hạng ở mức trung bình so với cả nước.
Khảo sát cho thấy, trên 60% người dân mong muốn nâng cao chất lượng dịch vụ công trực tuyến (DVCTT); nâng cao tinh thần, thái độ phục vụ của công chức trong giải quyết công việc cho Nhân dân cũng như mong muốn tăng cường ứng dụng CNTT, chuyển đổi số trong việc giải quyết công việc cho người dân.
Bên cạnh đó, Chỉ số PAR INdex năm 2023 của Hà Nội đạt 91,43%, xếp vị trí thứ 3/63 tỉnh, TP. Ba năm TP xếp hạng tốt nhất là 2017, 2018, 2019, đều xếp thứ 2/63 tỉnh, TP trực thuộc T.Ư; năm 2021 xếp thứ 10/63; năm tăng bậc nhiều nhất là 2022, tăng 7 bậc, xếp thứ 3/63.
Thực tế cho thấy có một số tồn tại của Hà Nội dẫn đến mất điểm ở một số tiêu chí, đó là: công khai, cập nhật thủ tục hành chính (TTHC) chậm ở một số lĩnh vực; một số nhiệm vụ Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ giao nhưng hoàn thành chậm; tình trạng trễ hẹn TTHC còn ở cả 3 cấp; giải ngân đầu tư công chưa hoàn thành...
Từ đó, ông Phạm Minh Hùng đưa ra 9 khuyến nghị về giải pháp nâng cao các chỉ số PAR INDEX, SIPAS cho Hà Nội. Trong đó, tiếp tục chấn chỉnh tình trạng đùn đẩy, thiếu trách nhiệm; triển khai CCHC đồng bộ, quyết liệt, bám sát chỉ đạo của T.Ư, ưu tiên các nhiệm vụ trọng tâm, cấp bách; nâng cao tính công khai, minh bạch trong hoạt động quản lý nhà nước; nâng cao kỷ luật, kỷ cương; nâng cao hiệu quả xây dựng, thực thi các chính sách mà người dân quan tâm nhiều… Đặc biệt, tiếp tục đổi mới sáng tạo, trong đó Hà Nội tiên phong thí điểm những mô hình, cách làm mới, hiệu quả.
Cũng tại hội nghị, phân tích, đánh giá về kết quả các Chỉ số PCI, PGI năm 2023 của TP Hà Nội, Phó Tổng Thư ký, Trưởng Ban Pháp chế Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) Đậu Anh Tuấn cho rằng, Hà Nội nên tiếp tục tập trung nỗ lực cải cách ở một số lĩnh vực là thuế, đất đai, phòng cháy; đồng thời, chi phí không chính thức có dấu hiệu giảm, song vẫn ở mức cao.
“Để có một môi trường kinh doanh thuận lợi, Hà Nội cần tiếp tục nỗ lực xây dựng chính quyền địa phương thân thiện với người dân và DN; xây dựng các chương trình cải cách TTHC, đơn giản hóa quy trình, giảm bớt giấy tờ và tăng cường công khai minh bạch, giúp nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước và chất lượng dịch vụ công”- ông Đậu Anh Tuấn đề xuất.
Đánh giá căn cứ hiệu quả thực chất, kết quả cuối cùng
Phát biểu tại hội nghị, Thứ trưởng Bộ Nội vụ Trương Hải Long đánh giá cao TP Hà Nội đã đạt được những kết quả rất tích cực trong công tác CCHC, từ đó đề nghị thời gian tới TP tiếp tục nghiên cứu đổi mới và nâng cao hiệu quả chỉ đạo, điều hành - yếu tố đóng vai trò then chốt và quyết định rất lớn đến thành công của vấn đề này.
“TP tiếp tục tập trung đổi mới tư duy, đổi mới công nghệ và đổi mới cách làm, mạnh dạn thí điểm những mô hình, cách làm mới, tạo đột phá về kết quả, hiệu quả trong từng nội dung, lĩnh vực CCHC. Đặc biệt, tập trung đẩy mạnh rà soát, tháo gỡ cơ bản những điểm nghẽn về thể chế, cơ chế, chính sách, nhất là thể chế liên quan trực tiếp đến hoạt động sản xuất kinh doanh, phát triển DN; tiếp tục duy trì và sử dụng có hiệu quả các kết quả Chỉ số CCHC và Chỉ số hài lòng, làm cơ sở cho việc ban hành, chỉ đạo triển khai các giải pháp nâng cao hiệu quả CCHC”- Thứ trưởng Bộ Nội vụ Trương Hải Long nêu rõ.
5 nội dung trọng tâm tiếp tục thúc đẩy cải cách hành chính
Kết luận hội nghị, Phó Chủ tịch UBND TP Hà Nội Hà Minh Hải đề nghị các địa phương, đơn vị triển khai đồng bộ các giải pháp để nâng cao hiệu quả CCHC trên quan điểm phải được đánh giá được “hiệu quả thực chất và kết quả cuối cùng”. Phó Chủ tịch UBND TP Hà Minh Hải lưu ý, thời gian tới, toàn TP tập trung vào 5 nội dung trọng tâm để thực hiện công tác CCHC.
Trong đó, thống nhất nhận thức từ tập thể lãnh đạo đến đội ngũ cán bộ công chức về vị trí, vai trò của CCHC, chuyển đổi xanh, chuyển đổi số, Đề án 06 - xác định là khâu đột phá quan trọng nhất, hướng tới xây dựng nền hành chính phục vụ với phương châm “Văn minh - Hiện đại - Chuyên nghiệp - Minh bạch - Tinh gọn - Hiệu lực, Hiệu quả”. Mục tiêu là người dân, DN vừa là trung tâm phục vụ, trung tâm của sự phát triển vừa là chủ thể sáng tạo xây dựng phát triển Thủ đô; hiệu quả CCHC được đo lường bằng sự hài lòng của người dân.
“TP chỉ có thể đi tắt đón đầu, phát triển nhanh và bền vững thông qua khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, CCHC và chuyển đổi số - điều này đã được chứng minh trong thực tiễn”- Phó Chủ tịch UBND TP Hà Minh Hải nhấn mạnh.
Về thể chế chính sách, Phó Chủ tịch UBND TP đề nghị các cơ quan, đơn vị nắm vững chủ trương chính sách của Đảng và Nhà nước cùng với cập nhật thường xuyên xu thế phát triển chung, như chuyển đổi xanh, chuyển đổi số, kinh tế tuần hoàn, kinh tế chia sẻ như là một tất yếu. Đồng thời, nắm chắc tình hình, vận dụng sáng tạo vào từng địa phương, đơn vị, đặc biệt tăng cường học tập kinh nghiệm; sáng tạo và tiên phong trong thực hiện các mô hình thí điểm; chủ động xây dựng hành lang pháp lý toàn diện, đồng bộ, thống nhất, khả thi, ổn định, công khai minh bạch; tập trung tháo gỡ các điểm nghẽn; rà soát chức năng nhiệm vụ, phân công, phân cấp và ủy quyền mạnh mẽ, triệt để theo phương châm “Năm rõ - Một xuyên suốt”.
“TP đã triển khai đề án phân cấp ủy quyền, nhưng vẫn còn một số nội dung đã phân cấp ủy quyền mà chưa triệt để. Vì vậy, cần tiếp tục phân cấp với tinh thần mạnh mẽ nhưng phải triệt để, thì mới thông suốt và hiệu quả”- Phó Chủ tịch UNND TP Hà Minh Hải nêu rõ.
Từ đó, Phó Chủ tịch UBND TP đề nghị ngay trong năm 2024, tập trung phân công, triển khai các nội dung của Luật Thủ đô và các quy hoạch; rà soát xây dựng hệ thống quy trình, quy chế, quy chuẩn, tiêu chuẩn và định mức của các ngành, lĩnh vực (ngay trong tháng 9/2024 UBND TP sẽ trình HĐND TP mô hình thí điểm Trung tâm phục vụ hành chính công TP); thường xuyên đổi mới phương thức lãnh đạo chỉ đạo, khắc phục hiệu quả khâu phối hợp và tình trạng đùn đẩy, né tránh.
“Hiện tại TP còn rất yếu khâu phối hợp, nhất là phối hợp liên thông. Nếu chúng ta không quyết tâm khắc phục, không phân định rõ chức năng nhiệm vụ, thì người dân, DN còn tiếp tục gặp khó khăn”- Phó Chủ tịch UBND TP Hà Minh Hải nói.
Phó Chủ tịch UBND TP cũng lưu ý TP tiếp tục rà soát, đẩy mạnh phân công, phân cấp ủy quyền trong xử lý công việc, gắn với cá thể hóa trách nhiệm, đặc biệt trách nhiệm của người đứng đầu theo tinh thần Nghị quyết 04/CP, với phương châm “5 rõ, 1 xuyên suốt”; tăng cường đổi mới phương thức kiểm tra, giám sát thông qua ứng dụng CNTT, dữ liệu tập trung, dữ liệu lớn, hướng tới theo thời gian thực và công khai minh bạch để người dân giám sát.
Nhiệm vụ tiếp theo đặc biệt quan trọng được Phó Chủ tịch UBND TP nhấn mạnh là tập trung tiếp tục cải cách thủ tục hành chính (TTHC); tập trung vào cung ứng dịch vụ công chất lượng điều hành và nhất là tương tác giữa chính quyền - người dân - DN.
Trong đó, tiếp tục hoàn thiện hệ thống dịch vụ công trực tuyến (DVCTT) hướng tới DVCTT toàn trình - là mục tiêu khát vọng, đòi hỏi quyết tâm cao; tại các đơn vị, quận huyện triển khai rà soát cắt giảm các quy trình không cần thiết và tái cấu trúc các quy trình; xây dựng cơ sở dữ liệu của các ngành, lĩnh vực để chia sẻ và kết nối, nhằm giảm thời gian công sức cho người dân. Đồng thời, triển khai quy trình giải quyết công việc theo phương châm “Bốn không” trong đó đẩy mạnh thanh toán không dùng tiền mặt; nâng cao hiệu quả ứng dụng “Công dân Thủ đô số - iHaNoi” để mọi kiến nghị, phản ánh của người dân, DN được lắng nghe và xử lý kịp thời.
Cùng đó, tăng cường sử dụng trợ lý ảo trong xử lý công việc hàng ngày; phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao, xác định vai trò người đứng đầu là nhân tố quyết định; đề cao trách nhiệm cá nhân, tính nêu gương, tính chủ động đổi mới sáng tạo; bảo đảm môi trường điều kiện làm việc khuyến khích đổi mới sáng tạo, bảo vệ người dám nghĩ dám làm.
Bên cạnh đó, Phó Chủ tịch UBND TP Hà Minh Hải đề nghị các đơn vị triển khai xây dựng cơ chế thu nhập tăng thêm theo Luật Thủ đô; thực hiện nghiêm Chỉ thị 24-CT/2023/TU của Thành ủy, xử lý các trường hợp không đủ năng lực, không có tinh thần phục vụ Nhân dân và DN.
Về kiểm tra giám sát, Phó Chủ tịch UBND TP đề nghị, tăng cường chuyển đổi số, công khai minh bạch, trách nhiệm giải trình và sự tham gia của người dân; đẩy mạnh ứng dụng CNTT, chuyển đổi số, Đề án 06 trong mọi khâu mọi mặt của công tác chỉ đạo điều hành. TP xác định đẩy nhanh quá trình xây dựng chính quyền số, công khai minh bạch, sự tham gia giám sát của người dân là giải pháp thông minh, hiệu quả nhất; tiếp tục đổi mới khâu đánh giá cán bộ, trách nhiệm giải trình thông qua dữ liệu và trí tuệ nhân tạo.
Nhiệm vụ quan trọng nữa là đẩy mạnh tuyên truyền, huy động sức mạnh tổng hợp, tạo đồng thuận của cả hệ thống chính trị, đặc biệt sự ủng hộ của người dân và DN với quan điểm “5 lan tỏa”.
“Trên cơ sở kết quả đánh giá các chỉ số, các đơn vị, địa phương chủ động rà soát, phân tích, đánh giá kỹ từng tiêu chí thành phần, xác định rõ những nội dung đã đạt được, nội dung nào chưa đạt, nguyên nhân gốc rễ là gì, trách nhiệm thuộc đơn vị hay cá nhân nào, từ đó đưa ra giải pháp cụ thể để khắc phục. Các sở chức năng chủ trì xây dựng kế hoạch tổng thể của TP để khắc phục các tồn tại hạn chế đã được nhận diện, nhất là khuyến nghị gợi mở của các đồng chí lãnh đạo T.Ư, hướng tới xây dựng đánh giá theo thời gian thực, càng nhiều người dân tham gia càng tốt”- Phó Chủ tịch UBND TP Hà Minh Hải nêu rõ.