Hà Nội tạo điều kiện để doanh nghiệp tiếp cận nguồn vốn hỗ trợ

Đầu năm 2025, Tổng Công ty Vận tải Hà Nội (Transerco) đã đưa vào hoạt động 3 tuyến xe buýt điện mới.

Đề án phát triển hệ thống giao thông vận tải công cộng bằng xe buýt sử dụng điện, năng lượng xanh trên địa bàn thành phố Hà Nội (đề án) đã xác định mục tiêu hoàn thành công tác chuyển đổi phương tiện xe buýt sử dụng điện, năng lượng xanh trên toàn địa bàn thành phố chậm nhất vào năm 2030.

Để thực hiện Chỉ thị số 20/CT-TTG của Thủ tướng Chính phủ về một số nhiệm vụ cấp bách, quyết liệt ngăn chặn, giải quyết tình trạng ô nhiễm môi trường cũng như các mục tiêu đã đề ra của đề án, Ủy ban nhân dân thành phố Hà Nội đã trình Hội đồng nhân dân thành phố xem xét, ban hành Nghị quyết về sửa đổi, bổ điểm c khoản 4 Điều 2 Nghị quyết số 07/2019/NQ-HĐND ngày 10/7/2019, tạo điều kiện thuận lợi để các doanh nghiệp chuyển đổi phương tiện xe buýt từ sử dụng nhiên liệu hóa thạch sang năng lượng sạch.

Tại điểm c, khoản 4 Điều 2 Nghị quyết số 07 quy định ‘‘Ngân sách thành phố hỗ trợ 50% tiền lãi vay ngân hàng trong 5 năm đầu để đầu tư xây dựng hạ tầng vận tải hành khách công cộng khối lượng lớn và mua sắm xe buýt sử dụng năng lượng sạch, cụ thể theo từng dự án được Ủy ban nhân dân thành phố phê duyệt”.

Mặc dù nhu cầu về vốn rất lớn, song kể từ khi Nghị quyết số 07 được ban hành, mới chỉ có duy nhất một đơn vị là Công ty trách nhiệm hữu hạn Du lịch dịch vụ xây dựng Bảo Yến lập hồ sơ đề nghị hỗ trợ lãi vay cho đoàn phương tiện 139 xe buýt sử dụng khí CNG. Tuy nhiên, đến thời điểm này, doanh nghiệp vẫn chưa tiếp cận được chính sách hỗ trợ về vốn.

Về vấn đề này, thành phố cũng đã thẳng thắn nhìn nhận, nguyên nhân là do còn có những vướng mắc như: chưa có quy định cụ thể về hạn mức lãi vay được hỗ trợ lãi suất; quy định điều kiện vay phải theo dự án được ủy ban nhân dân thành phố duyệt là chưa phù hợp thực tế. Bên cạnh đó, mức hỗ trợ 50% chi phí lãi vay trong 5 năm đầu vẫn chưa thực sự hấp dẫn các đơn vị tham gia.

Theo đề án, từ nay đến năm 2030 cần phải đầu tư trên 2.500 phương tiện xe buýt sử dụng điện, năng lượng xanh. Với số lượng xe buýt nêu trên, hạ tầng trạm sạc phục vụ cũng sẽ rất lớn, tác động không nhỏ đến các doanh nghiệp đang và sẽ cung cấp dịch vụ xe buýt.

Theo đánh giá của thành phố, nếu không có các cơ chế chính sách phù hợp để hỗ trợ, tạo điều kiện cho doanh nghiệp thì việc triển khai thực hiện đề án theo mục tiêu đặt ra là khó có thể thực hiện được.

Trước nhu cầu cấp bách thực hiện xanh hóa đoàn phương tiện xe buýt, Phó chủ tịch Ủy ban nhân dân thành phố Nguyễn Mạnh Quyền cho biết, việc khẩn trương triển khai nghiên cứu xây dựng, ban hành Nghị quyết của Hội đồng nhân dân thành phố sửa đổi, bổ sung điểm c khoản 4 Điều 2 Nghị quyết số 07 là rất cần thiết và cấp bách nhằm tháo gỡ kịp thời các khó khăn, vướng mắc hiện nay.

Theo dự thảo nghị quyết sẽ được trình tại kỳ họp chuyên đề của Hội đồng nhân dân thành phố tổ chức vào tháng 9/2025, đối tượng áp dụng chính sách hỗ trợ sẽ bao gồm: Các doanh nghiệp đầu tư hạ tầng vận tải hành khách công cộng khối lượng lớn; Các doanh nghiệp tham gia cung cấp dịch vụ vận tải hành khách công cộng bằng xe buýt trên địa bàn thành phố mua sắm xe buýt điện, năng lượng xanh và hệ thống hạ tầng (trạm biến áp, trạm sạc, trạm nạp khí) phục vụ xe buýt điện, năng lượng xanh.

Ủy ban nhân dân thành phố đề xuất, ngân sách thành phố sẽ hỗ trợ 70% tiền lãi vay ngân hàng hoặc lãi vay từ Quỹ đầu tư phát triển thành phố với hạn mức hỗ trợ là 100% giá trị hợp đồng vay trong toàn bộ thời gian vay vốn theo dự án.

Lý giải việc tăng mức hỗ trợ lãi suất vay vốn là 70%, thay vì 50% như quy định tại Nghị quyết 07, Ủy ban nhân dân thành phố cho biết, do tổng mức đầu tư xe buýt điện gấp 2 đến 3 lần so với đầu tư xe buýt Diezel, chi phí lãi vay tăng khoảng 67 đến 70% tương đương với tỷ lệ tăng tổng mức đầu tư. Ngoài ra, việc tăng mức hỗ trợ lãi vay lên 70% nhằm bảo đảm phù hợp mặt bằng chung hỗ trợ so với các tỉnh, địa phương đang áp dụng (thành phố Hải Phòng, tỉnh Vĩnh Phúc (trước đây) áp dụng mức hỗ trợ lãi vay là 80%).

Một điểm mới được đề xuất đó là hạn mức hỗ trợ là 100% giá trị hợp đồng vay. Đây là nội dung còn thiếu tại Nghị quyết số 07, gây khó khăn trong việc triển khai chính sách. Thời gian hỗ trợ cũng được điều chỉnh theo thời gian hợp đồng vay và không quá 10 năm (Nghị quyết số 07 quy định thời gian hỗ trợ là 5 năm đầu). Việc điều chỉnh chính sách nhằm hỗ trợ tối đa cho doanh nghiệp đầu tư, phù hợp thời gian khấu hao đầu tư phương tiện xe buýt hiện nay trên địa bàn thành phố.

Về điều kiện vay, sẽ không ràng buộc “theo dự án được thành phố phê duyệt”. Theo đó, điều kiện vay là có dự án do doanh nghiệp tự phê duyệt, có hợp đồng vay vốn với ngân hàng hoặc quỹ đầu tư phát triển thành phố để đầu tư mua sắm xe buýt điện, năng lượng xanh và hệ thống hạ tầng phục vụ xe buýt điện, năng lượng xanh.

Theo tờ trình của Ủy ban nhân dân thành phố, khi nghị quyết được thông qua, trong trường hợp, tất cả các đơn vị vận tải đều thực hiện vay tại Quỹ đầu tư phát triển thành phố để mua sắm phương tiện xe buýt điện, năng lượng xanh thì tổng kinh phí hỗ trợ lãi suất vay vốn của thành phố dự kiến trong giai đoạn từ 2025-2030 ước tính là 1.761 tỷ đồng (bình quân 293,5 tỷ đồng/năm).

MINH THU