Hà Nội 'thúc' giải ngân vốn đầu tư công đi vào thực chất

Số liệu thống kê từ Sở Kế hoạch và Đầu tư Hà Nội cho thấy tính đến giữa tháng 7/2024, kết quả giải ngân của toàn TP đạt 20.889 tỷ đồng, tương đương 25,8% kế hoạch. Kết quả thấp hơn tỷ lệ trung bình của cả nước tuy nhiên đây là sự nỗ lực rất lớn của toàn Thành phố. Giá trị giải ngân tuyệt đối cao hơn 22,7% so với cùng kỳ năm 2023 và đứng thứ 2 cả nước.

“Đọc vị” những khó khăn

Các con số đã đạt được, dù vẫn cao hơn so với cùng kỳ năm 2023, song theo đánh giá của UBND TP Hà Nội là chưa thực sự như kỳ vọng. Nguyên nhân được chỉ ra là bởi một số khó khăn, vướng mắc cả về chủ quan và khách quan.

Một trong số vướng mắc lớn nhất hiện tại là công tác giải phóng mặt bằng, trọng tâm là việc xác định nguồn gốc đất, xác định giá, người dân còn chưa đồng thuận với phương án bồi thường tái định cư. Vướng mắc về giải phóng mặt bằng cũng là “bài toán” nan giải đã kéo dài nhiều năm qua.

Hà Nội đặt mục tiêu giải ngân vốn đầu tư công đạt trên 95% trong năm 2024.

Bên cạnh vướng mắc về giải phóng mặt bằng, tiến độ giải ngân vốn đầu tư công chưa như kỳ vọng bởi một số dự án trọng điểm còn khó khăn trong công tác quy hoạch, chỉ giới đường đỏ, đánh giá tác động môi trường...

Điển hình, một số dự án gặp khó khăn liên quan đến nguồn cung nguyên vật liệu xây dựng, nhất là đối với các dự án lớn, liên kết vùng như: Đường Vành đai 4; Cải tạo, nâng cấp Quốc lộ 6 đoạn Ba La - Xuân Mai; Đầu tư xây dựng tuyến đường cao tốc Đại lộ Thăng Long, đoạn nối từ Quốc lộ 21 đến cao tốc Hà Nội - Hòa Bình…

Các dự án sử dụng vốn ODA cũng cũng còn không ít tồn tại, điển hình như dự án tuyến đường sắt Nhổn - Ga Hà Nội; dự án tuyến đường sắt đô thị số 2 (đoạn Nam Thăng Long - Trần Hưng Đạo) đang thực hiện các thủ tục điều chỉnh chủ trương đầu tư, điều chỉnh dự án; dự án "Chuẩn bị dự án đầu tư tuyến đường sắt đô thị số 3, đoạn ga Hà Nội đến Hoàng Mai và hỗ trợ nghiên cứu xây dựng hệ thống giao thông đô thị tích hợp cho dự án đường sắt đô thị" do EU và ADB viện trợ không hoàn lại hiện đang thực hiện các thủ tục để ký hiệp định với các nhà tài trợ…

Mục tiêu giải ngân trên 95%

Trước đó, trong họp báo thông tin tình hình kinh tế - xã hội quý II/2024 của UBND TP Hà Nội, Chánh Văn phòng UBND TP Hà Nội Trương Việt Dũng cho biết năm 2023, tổng vốn TP giao và giải ngân, số tròn là 51.064 tỷ đồng (đạt 108% kế hoạch trung ương giao và 95,5% vốn HĐND thành phố giao).

Năm 2024, Trung ương giao chỉ tiêu cao hơn, theo đó Hà Nội được giao 81.000 tỷ đồng (tăng khoảng 30.000 tỷ đồng), song số giải ngân trong 6 tháng đầu năm là 21,2% cao hơn so với cùng kỳ, đồng nghĩa ngoài việc cao hơn lũy kế cơ học thì phải chịu phần tăng 30.000 tỷ đồng.

Nếu xét trên những diễn biến thực tế, tốc độ giải ngân vốn đầu tư công trên địa bàn TP nửa đầu năm là tương đối tích cực. Trên nền tảng đó, TP đặt kế hoạch phấn đấu giải ngân tối thiểu bằng năm 2023 (đạt trên 95%).

Giải ngân vốn đầu tư công là nhiệm vụ trọng điểm, góp phần xây dựng TP giàu đẹp, hiện đại.

"Nói con số 21,2% nhưng mẫu số tăng cao (thêm 30.000 tỷ đồng), đặc biệt trong 6 tháng đầu năm để đạt tỷ lệ này thật sự đáng khích lệ. Ban Thường vụ Thành ủy Hà Nội đã hình thành 5 chuyên đề để tập trung giải ngân vốn đầu tư công và năm 2024 xác định là năm rất quan trọng để hoàn thành vốn đầu tư công này", ông Trương Việt Dũng nói.

Để đạt được mục tiêu giải ngân tối thiểu 95%, theo Sở Kế hoạch và Đầu tư Hà Nội cần có sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị, sự chỉ đạo quyết liệt, sát sao của lãnh đạo Thành ủy, HĐND, UBND Thành phố, cùng sự nỗ lực, cố gắng, quyết tâm của các cấp, các ngành, các chủ đầu tư, xác định đây là nhiệm vụ chính trị quan trọng.

Trong đó, quan trọng nhất là phải sâu sát để nhận diện rõ khó khăn, vướng mắc ở từng khâu, trách nhiệm giải quyết của từng đơn vị và tập trung tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc.

Kỳ vọng các quy định mới

Thực tế, thời gian qua, TP Hà Nội đã chỉ đạo các đơn vị phải tập trung, khẩn trương, nỗ lực ngay từ những ngày đầu, tháng đầu năm; đồng thời tổ chức hội nghị giao ban của Thường trực Thành ủy - HĐND - UBND Thành phố về đầu tư công; ban hành 02 Kế hoạch với 05 chuyên đề để thúc đẩy triển khai Kế hoạch đầu tư công trung hạn 5 năm 2021-2025, kế hoạch, tiến độ thực hiện giải ngân năm 2024 và các công trình trọng điểm...

Đáng chú ý, trong thời gian tới, khi Luật Đất đai sửa đổi có hiệu lực từ 1/8, UBND TP Hà Nội sẽ nghiên cứu và đưa ra các cơ chế liên quan đến giải phóng mặt bằng làm sao để dung hòa giữa lợi ích của Nhà nước khi đầu tư các công trình đầu tư công cũng như bảo đảm lợi ích của người dân khi bị tác động bởi việc giải phóng mặt bằng và quan trọng nhất là câu chuyện nơi ở mới của người dân phải bằng hoặc tốt hơn nơi cũ.

Có thể nói, đầu tư công là động lực quan trọng thúc đẩy tăng trưởng, nâng cao năng lực sản xuất và sức cạnh tranh của nền kinh tế. 6 tháng đầu năm 2024, Chính phủ và Thủ tướng Chính phủ đã kiên quyết chỉ đạo và đôn đốc thực hiện giải ngân vốn đầu tư công, đặc biệt tại các dự án trọng điểm quốc gia nhằm phát huy vai trò kích hoạt, tạo không gian phát triển mới, dẫn dắt các nguồn lực xã hội.

Tại Hà Nội, vào thượng tuần tháng 7, Chủ tịch UBND TP Trần Sỹ Thanh cũng đã ban hành văn bản về việc triển khai một số yêu cầu, nhiệm vụ, giải pháp tăng cường hiệu quả công tác quản lý đầu tư công.

Với những nỗ lực của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ và các địa phương, đặc biệt là tại hai đầu tàu kinh tế là Hà Nội và TP HCM, được kỳ vọng sẽ kiến tạo lực đẩy và phát huy tối đa khả năng giải ngân vốn đầu tư công. Đây là điểm sáng nổi bật giúp nâng cao năng lực, tạo nền tảng cho phát triển nhanh và bền vững của nền kinh tế trong 6 tháng cuối năm.

Đông Phong