Hà Nội ứng dụng trí tuệ nhân tạo để điều hành giao thông:Góp phần hình thành nếp sống văn minh

Người tham gia giao thông nghiêm túc dừng chờ đèn đỏ tại nút giao Ô Chợ Dừa.

Tạo “làn sóng xanh” trên các trục chính

Từ ngày 13-12, Công an thành phố Hà Nội chính thức đưa vào vận hành Trung tâm Điều khiển giao thông Hà Nội sau nâng cấp, với hệ thống trang thiết bị hiện đại, phục vụ quản lý, xử lý vi phạm trật tự an toàn giao thông đường bộ, điều khiển tín hiệu giao thông thông minh thích ứng theo thời gian thực và bảo đảm an ninh trật tự.

Đáng chú ý, Bộ điều khiển đèn tín hiệu thông minh (Smart Traffic Light Controller) cho phép hình thành “làn sóng xanh” trên các trục đường chính, giúp phương tiện di chuyển với tốc độ ổn định, lưu thông liên tục qua các nút giao cắt giao thông, tối ưu hóa lưu lượng trên toàn tuyến. Sau gần hai tuần vận hành, Công an thành phố Hà Nội đã tổ chức đánh giá hiệu quả triển khai “làn sóng xanh” tại nhiều nút giao trên các trục đường trọng điểm như Trần Phú, Trần Hưng Đạo, Hai Bà Trưng, Nguyễn Thái Học, Giải Phóng - Trường Chinh… Kết quả so sánh trong cùng khung giờ trước và sau khi triển khai cho thấy, 100% nút giao áp dụng điều khiển đèn tín hiệu bằng AI đều ghi nhận lưu lượng phương tiện tăng.

Trung tá Trương Song Thành, Đội trưởng Đội Chỉ huy giao thông và điều khiển đèn tín hiệu giao thông (Phòng Cảnh sát giao thông, Công an thành phố Hà Nội) cho biết, mức cải thiện lưu lượng phương tiện dao động từ khoảng 4% đến trên 18%, tùy thuộc vào đặc điểm hình học của nút giao và cơ cấu dòng xe. Đáng chú ý, tại các nút giao có tính chất phức tạp, mật độ phương tiện, cao như Nguyễn Thái Học - Tôn Đức Thắng, Giải Phóng - Trường Chinh, hệ thống vẫn duy trì mức cải thiện ổn định từ 6% đến 11%, cho thấy hiệu quả và độ tin cậy trong điều kiện giao thông.

Hệ thống camera AI có khả năng hỗ trợ tự động nhận diện và xử phạt tới 23 hành vi vi phạm, đồng thời nhận dạng biển số phương tiện, ghi nhận đầy đủ, chính xác các lỗi vi phạm giao thông. Theo Đội Chỉ huy giao thông và điều khiển đèn tín hiệu giao thông, sau 10 ngày vận hành (từ ngày 13-12 đến 23-12), hệ thống đã phát hiện 1.453 trường hợp vi phạm; trong đó chủ yếu là hành vi không chấp hành hiệu lệnh đèn tín hiệu giao thông (965 trường hợp), không đội mũ bảo hiểm (477 trường hợp), cùng một số hành vi dừng, đỗ, đón, trả hành khách sai quy định. Đáng chú ý, phương tiện xe máy chiếm phần lớn trong số vi phạm, với 1.099 trường hợp. Việc xử lý vi phạm được thực hiện khách quan, minh bạch trên môi trường điện tử, qua đó góp phần nâng cao tính răn đe và hiệu quả phòng ngừa vi phạm.

Điều nổi bật là việc ứng dụng camera AI đã tạo chuyển biến rõ rệt trong ý thức chấp hành pháp luật của người tham gia giao thông. Ghi nhận trong 2 tuần qua cho thấy, người điều khiển ô tô, xe máy dừng chờ đúng vạch, không còn tình trạng chen lấn, cố tình vượt vạch dừng; các hành vi vi phạm giảm rõ rệt. Theo chị Nguyễn Phương Nhi (phường Văn Miếu - Quốc Tử Giám), hệ thống camera AI đã góp phần hình thành nếp sống văn minh đô thị, đồng thời mang lại hiệu quả tích cực trong việc giảm ùn tắc tại các nút giao thông.

Cần tháo gỡ về pháp lý

Bên cạnh những kết quả đạt được, trong quá trình triển khai Trung tâm Điều khiển giao thông Hà Nội, Công an thành phố Hà Nội vẫn gặp một số khó khăn, vướng mắc về pháp lý trong việc xử lý vi phạm trên môi trường điện tử. Thực tiễn này đặt ra yêu cầu cần nghiên cứu, sửa đổi, bổ sung các nghị định, thông tư về xử lý vi phạm hành chính trong lĩnh vực trật tự an toàn giao thông.

Đại tá Phạm Quang Huy, Phó Cục trưởng Cục Cảnh sát giao thông (Bộ Công an) cho biết, theo định hướng triển khai, các hành vi vi phạm trật tự an toàn giao thông được phát hiện qua hệ thống camera AI sẽ được kết nối với phần mềm phân tích, tích hợp vào hạ tầng dữ liệu và liên thông với các đơn vị nghiệp vụ liên quan, tạo cơ sở nghiên cứu, triển khai các phương thức xác nhận vi phạm, ban hành quyết định xử phạt điện tử và thực hiện nộp phạt theo quy định, góp phần giảm việc đi lại, tăng thuận tiện cho người dân. “Bộ Công an định hướng lấy mô hình triển khai của Công an thành phố Hà Nội làm cơ sở để nhân rộng trên phạm vi cả nước, đồng thời tiếp tục rà soát, hoàn thiện các quy định pháp lý phù hợp với quy trình xử lý vi phạm trên môi trường điện tử. Cục Cảnh sát giao thông sẽ tiếp tục quan tâm, đồng hành và hỗ trợ Công an thành phố Hà Nội về nghiệp vụ, pháp lý và kỹ thuật”, Đại tá Phạm Quang Huy nhấn mạnh.

Để giải quyết một trong những “điểm nghẽn” lớn của thành phố hiện nay là ùn tắc giao thông, hệ thống camera AI được xác định giữ vai trò quan trọng trong công tác bảo đảm trật tự, an toàn giao thông. Thiếu tướng Nguyễn Hồng Ky, Phó Giám đốc Công an thành phố Hà Nội cho biết, Ban Giám đốc Công an thành phố đã yêu cầu các đơn vị trực thuộc phối hợp chặt chẽ với các sở, ngành trong việc điều chỉnh tổ chức giao thông, hạn chế phương tiện vào giờ cao điểm tại một số tuyến, khu vực trọng điểm; đồng thời đẩy mạnh số hóa, ứng dụng công nghệ, khai thác cơ sở dữ liệu dùng chung nhằm nâng cao hiệu quả quản lý, chỉ huy, điều hành.

Ủy viên Ban Thường vụ Thành ủy, Trung tướng Nguyễn Thanh Tùng, Giám đốc Công an thành phố cho biết, Công an thành phố yêu cầu tiếp tục khai thác hiệu quả Trung tâm Điều khiển giao thông Hà Nội phục vụ giám sát, xử lý vi phạm, phân tích, điều tiết giao thông linh hoạt; nghiên cứu triển khai các giải pháp tổ chức giao thông theo thời gian, khu vực phù hợp với thực tiễn. Bên cạnh đó, lực lượng chức năng sẽ tăng cường kiểm tra, giám sát, kiên quyết xử lý vi phạm, gắn trách nhiệm với người đứng đầu; duy trì cơ chế báo cáo hằng tuần theo quy định, nhằm kịp thời tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc trong quá trình triển khai.

Mai Hữu