Hadid-110, MQ-4C Triton và AKINCI: điểm mới UAV

Ba diễn biến về UAV được ghi nhận ngày 15.12 gồm: Iran bắt đầu triển khai UAV cảm tử phản lực Hadid-110; Bộ Quốc phòng Mỹ kích hoạt phi đội tuần tra không người lái số 11 (VUP-11) với MQ-4C Triton; và Baykar Technologies công bố thử nghiệm bắn đạn thật của Bayraktar AKINCI với hai loại đạn dẫn đường BOZOK, KAYI-30.

Iran triển khai Hadid-110: nhấn mạnh tốc độ, trần bay và tầm đánh

Lực lượng Lục quân thuộc Vệ binh Cách mạng Hồi giáo Iran (IRGC) đang bắt đầu triển khai một UAV cảm tử mới sử dụng động cơ phản lực, mang tên Hadid-110. Theo thông tin công bố, hệ thống này lần đầu ra mắt đầu năm 2025, sau đó được sử dụng trong các cuộc diễn tập mùa hè.

Điểm nổi bật của Hadid-110 là động cơ phản lực, với tốc độ được nêu lên tới 510km/h. Nguồn tin cũng mô tả thiết kế khí động học tối ưu nhằm giảm diện tích phản xạ radar, qua đó có thể làm tăng mức độ khó bị phát hiện và rút ngắn thời gian phản ứng của các hệ thống phòng không đối phương.

Về phương thức phóng, Hadid-110 được phóng bằng tên lửa đẩy nhiên liệu rắn để nhanh chóng đạt độ cao và tốc độ cần thiết trước khi động cơ phản lực chính kích hoạt. Cách phóng này được mô tả nhằm duy trì kích thước gọn nhẹ và tối ưu hiệu suất bay hành trình.

UAV cảm tử Hadid-110 mới - Ảnh: Bộ Quốc phòng và Hậu cần Lực lượng Vũ trang Iran

Theo Iran, dù kích thước tương đối nhỏ, Hadid-110 mang đầu đạn khoảng 30kg, tầm tấn công công bố lên tới 350km và có thể hoạt động ở độ cao trên 9.000m. Nếu các thông số này đúng như công bố, trần bay lớn sẽ vượt xa tầm với của hỏa lực phòng không tầm thấp, pháo phòng không và phần lớn các hệ thống đánh chặn UAV hiện nay.

Nội dung nguồn nhấn mạnh thách thức đánh chặn ở độ cao như vậy: phần lớn UAV đánh chặn hoặc tổ đội hỏa lực cơ động thường hiệu quả dưới 5.000m; ngay cả UAV FPV đánh chặn cũng hiếm khi đạt 9.000m, chưa kể truy đuổi mục tiêu bay tốc độ phản lực. Hệ quả tác chiến được nêu là đối phương nhiều khả năng phải dựa vào tiêm kích, tên lửa phòng không tầm xa hoặc các hệ thống đánh chặn có chi phí cao hơn.

So sánh trong phạm vi dữ liệu được nêu

Nguồn tin xếp Hadid-110 vào nhóm UAV tấn công tầm trung và cho biết Nga quan tâm do phân khúc này “vẫn còn thiếu hụt năng lực”. Nguồn cũng đề cập Nga gần đây tiếp nhận UAV Shahed-107 của Iran nhằm bù đắp khoảng trống, đồng thời đánh giá Hadid-110 có ưu thế rõ rệt.

Về triển vọng phát triển năng lực, nguồn dẫn nhận định của “giới phân tích” rằng nếu được tích hợp thêm hệ thống liên lạc trung gian hoặc mạng lưới điều khiển thời gian thực, UAV cùng lớp với Hadid-110 có thể làm thay đổi bài toán phòng không và làm tăng độ phức tạp của chiến tranh UAV tầm xa.

Hải quân Mỹ lập VUP-11 với MQ-4C Triton: mở rộng ISR trên biển

Bộ Quốc phòng Mỹ thông báo Hải quân Mỹ đã chính thức thành lập Phi đội tuần tra không người lái số 11 (VUP-11), trang bị UAV trinh sát MQ-4C Triton. Theo mô tả, đây là phi đội Triton tác chiến thứ hai của Hải quân Mỹ, nhằm mở rộng năng lực trinh sát - giám sát trên biển.

MQ-4C Triton là nền tảng UAV tầm cao, thời gian bay dài (HALE) của Hải quân Mỹ do Northrop Grumman sản xuất, phát triển từ RQ-4 Global Hawk và được tối ưu cho môi trường hàng hải. Nguồn nêu máy bay được gia cố khung thân, tích hợp hệ thống chống băng và các cấu trúc chịu tải cao để hoạt động bền bỉ trên đại dương trong điều kiện thời tiết khắc nghiệt.

triển cho Hải quân Mỹ, được thiết kế để giám sát biển liên tục và cung cấp tình báo thời gian thực trên các vùng biển rộng lớn - Ảnh: Bộ Quốc phòng Mỹ

Về thông số hoạt động, MQ-4C được nêu có thể bay ở độ cao trên 15.000m trong hơn 24 giờ liên tục, thực hiện nhiệm vụ ISR trên phạm vi rất rộng. Trọng tâm nhiệm vụ là nâng cao nhận thức tình huống trên biển (MDA), gồm theo dõi tàu mặt nước, giám sát vùng đặc quyền kinh tế, hỗ trợ tác chiến chống ngầm và thu thập tình báo chiến lược.

Hệ thống radar chủ lực AN/ZPY-3 MFAS cùng các cảm biến quang - hồng ngoại độ phân giải cao và hệ thống tác chiến điện tử được mô tả có khả năng phát hiện, phân loại và định vị tín hiệu phát xạ, phục vụ cả mục tiêu răn đe chiến lược lẫn hỗ trợ tác chiến trong khủng hoảng.

Trong học thuyết Tác chiến Hàng hải Phân tán (DMO) của Hải quân Mỹ, nguồn nêu Triton là thành phần then chốt khi phối hợp với P-8A Poseidon: P-8A đảm nhiệm chống ngầm và tấn công chính xác, còn MQ-4C duy trì giám sát dài ngày tại các tuyến hàng hải, điểm nghẽn chiến lược và khu vực nhạy cảm như Biển Đông hay Bắc Cực.

VUP-11 được kích hoạt tại căn cứ Whidbey Island, nhằm mở rộng vùng phủ ISR sang Thái Bình Dương và Bắc Cực, bổ sung cho phi đội VUP-19 từ bờ Đông. Lộ trình được nêu: VUP-11 dự kiến bay thử nghiệm vào năm 2026 và đạt năng lực tác chiến đầy đủ vào năm 2027. Nguồn cũng đề cập cấu hình Increment 2 của MQ-4C sẽ mở rộng sang các nhiệm vụ tình báo đa nguồn.

Bayraktar AKINCI thử bắn BOZOK và KAYI-30: nhấn mạnh tích hợp vũ khí cỡ nhỏ

Ngày 14.12, Baykar Technologies công bố video thử nghiệm bắn đạn thật thành công của UAV chiến đấu không người lái Bayraktar AKINCI, sử dụng hai loại đạn dẫn đường nội địa BOZOK và KAYI-30. Theo nội dung công bố, chiếc AKINCI PT-7 đã phóng hai đạn BOZOK và một đạn KAYI-30, tất cả đều đánh trúng trực tiếp mục tiêu được chỉ định.

Về ý nghĩa kỹ thuật, kết quả thử nghiệm được mô tả chứng minh khả năng tích hợp trơn tru nhiều loại vũ khí dẫn đường cỡ nhỏ trong một phi vụ, phản ánh mức độ trưởng thành của hệ sinh thái UAV tấn công do Thổ Nhĩ Kỳ tự phát triển.

Cuộc thử nghiệm bắn đạn thật cho thấy Bayraktar AKINCI PT-7 có khả năng triển khai chính xác nhiều loại đạn dẫn đường laser cỡ nhỏ trong một phi vụ, qua đó xác nhận mức độ tích hợp hiệu quả và độ trưởng thành tác chiến của các hệ thống BOZOK và KAYI-30 trong điều kiện thực tế - Ảnh: Army Recognition

BOZOK và KAYI-30 đều do TUBİTAK SAGE nghiên cứu, thuộc nhóm đạn dẫn đường laser cỡ nhỏ (LGMM), được thiết kế phù hợp với UAV, nơi yêu cầu về trọng lượng, độ chính xác và hiệu ứng tác chiến được đặt lên hàng đầu. Việc dùng hỗn hợp đạn trong cùng một phi vụ cho thấy AKINCI có thể linh hoạt tấn công nhiều loại mục tiêu mặt đất khác nhau.

BOZOK: nặng khoảng 16kg; dùng dẫn đường quán tính ở giai đoạn đầu, sau đó chuyển sang dẫn đường laser bán chủ động ở pha cuối; tầm bắn hơn 17km tùy điều kiện phóng; tùy chọn đầu đạn để tiêu diệt mục tiêu sinh lực hoặc mục tiêu có giáp nhẹ.
KAYI-30: khối lượng khoảng 24kg; đầu đạn đa dạng gồm nổ mạnh, xuyên giáp hoặc nhiệt áp; tầm bắn 15 đến 25km tùy độ cao và tốc độ thả; sai số vòng tròn xác suất dưới 3m.

Nguồn tin cho biết, về mặt tác chiến, tích hợp BOZOK và KAYI-30 giúp AKINCI đảm nhiệm yểm trợ hỏa lực gần, đánh chặn chính xác và tấn công mục tiêu nhạy cảm theo thời gian thực, qua đó giảm sự phụ thuộc vào máy bay có người lái. Việc sử dụng giá treo đa đạn thông minh cho dòng KAYI cũng được nêu là nâng cao hiệu suất mỗi phi vụ.

CTVX