Vì sao Hạ viện Mỹ quyết không 'nương tay' với vợ chồng ông Clinton trong hồ sơ Epstein?

Cựu Tổng thống Mỹ Bill Clinton và vợ là cựu Ngoại trưởng Hillary Clinton. Ảnh: New York Times

Theo tờ New York Times, một cuộc đối đầu âm thầm kéo dài nhiều tháng giữa nghị sĩ James R. Comer, Chủ tịch Ủy ban Giám sát Hạ viện do Đảng Cộng hòa kiểm soát, và vợ chồng cựu Tổng thống Bill Clinton xung quanh cuộc điều tra Jeffrey Epstein có thể sẽ lên đến cao trào ngay trong tuần này. Ông Comer đã đe dọa khởi động thủ tục khinh thường Quốc hội nếu hai cựu lãnh đạo không trực tiếp xuất hiện để lấy lời khai.

Động thái này là ví dụ rõ ràng nhất cho đến nay về nỗ lực của phe Cộng hòa tại Hạ viện nhằm chuyển hướng trọng tâm vụ Epstein ra khỏi chính quyền Tổng thống Trump, sang các nhân vật Dân chủ nổi tiếng từng có mối liên hệ với kẻ phạm tội tình dục này và cộng sự lâu năm của ông ta, Ghislaine Maxwell.

Sau khi các nghị sĩ Dân chủ trong ủy ban buộc ông Comer phải ban trát đòi Bộ Tư pháp cung cấp hồ sơ, nghị sĩ này cũng đã ký trát đòi vào tháng 8 đối với vợ chồng ông Clinton cùng 8 cựu quan chức thực thi pháp luật cấp cao. Nhưng kể từ đó, Chủ tịch Ủy ban đã rút trát đòi đối với 5 cựu bộ trưởng tư pháp. Ủy ban cũng cho phép hai cựu giám đốc FBI là James B. Comey và Robert S. Mueller III không phải ra điều trần trực tiếp. Cho đến nay, chỉ có một người xuất hiện trước ủy ban: cựu Bộ trưởng Tư pháp William P. Barr.

Tuy nhiên, ông Comer từ chối áp dụng cách xử lý tương tự đối với nhà Clinton, dù họ nhiều lần đề nghị cung cấp bản khai có tuyên thệ – giống như những người khác đã được chấp nhận.

Thay vào đó, ông Comer đã cáo buộc rằng vợ chồng ông Clinton phớt lờ trát đòi, đồng thời tiếp tục yêu cầu hai cựu lãnh đạo phải ra điều trần trực tiếp, nếu không sẽ đối mặt với nguy cơ bị khinh thường Quốc hội – đây thường là bước đầu để chuyển hồ sơ sang Bộ Tư pháp xem xét truy tố.

Trong nhiều tháng qua, vợ chồng cựu Tổng thống Clinton đã làm việc với ông Comer nhiều hơn những gì trước đây được biết đến, nhằm đáp ứng các yêu cầu và tránh phải xuất hiện tại Điện Capitol. Luật sư lâu năm của họ, ông David Kendall, đã gửi ba lá thư trình bày chi tiết lập luận rằng thân chủ của mình chỉ nên phải cung cấp bản khai có tuyên thệ.

Đáp lại, nghị sĩ Comer tiếp tục gia tăng các lời đe dọa trừng phạt nếu hai vợ chồng Clinton không xuất hiện.

“Cựu tổng thống và cựu ngoại trưởng đã trì hoãn, cản trở và về cơ bản phớt lờ các nỗ lực của nhân viên ủy ban trong việc sắp xếp điều trần”, ông Comer tuyên bố tối 12/12. Ông tiếp tục đe dọa sẽ khởi động thủ tục khinh thường Quốc hội nếu họ không ra điều trần vào các ngày 17 và 18/12, hoặc không lên lịch vào đầu tháng 1.

Trong một lá thư gửi tuần trước, luật sư Kendall cáo buộc ông Comer đang tiến hành “các cuộc điều tra lập pháp bị vũ khí hóa và những cuộc truy bức hình sự có chọn lọc”, cho rằng việc buộc vợ chồng Clinton phải tuân theo tiêu chuẩn khác với những người đã được miễn trừ là không phù hợp và không thể chấp nhận.

“Tổng thống Trump đã liên tục tìm cách đánh lạc hướng dư luận khỏi mối quan hệ của chính ông với Epstein, và thật đáng tiếc khi ủy ban dường như đang tiếp tay cho điều đó”, ông Kendall viết. Vị luật sư này nói lý do duy nhất khiến ông Comer nhắm vào nhà Clinton là để “kích hoạt một màn trình diễn chính trị vì mục đích đảng phái”.

Nghị sĩ James R. Comer (bên phải), Chủ tịch Ủy ban Giám sát Hạ viện do Đảng Cộng hòa kiểm soát, đang theo đuổi biện pháp cứng rắn với ông bà Clinton. Ảnh: New York Times

Ông Bill Clinton từng quen biết Epstein - điều ông thừa nhận trong hồi ký - nhưng chưa bao giờ đến hòn đảo riêng của Epstein và đã cắt đứt liên hệ với ông ta từ hai thập kỷ trước. Theo nhật ký bay, ông Clinton đã đi bốn chuyến quốc tế trên máy bay riêng của Epstein trong các năm 2002 và 2003. Một bức ảnh không ghi ngày tháng chụp ông Clinton cùng Epstein, có chữ ký của cựu tổng thống, cũng nằm trong loạt hình ảnh do các nghị sĩ Dân chủ công bố tuần trước nhằm làm nổi bật mối liên hệ của Epstein với những người quyền lực.

“Xét những gì được phơi bày sau này", luật sư Kendall viết, “ông ấy [Bill Clinton] đã bày tỏ sự hối tiếc ngay cả với mối liên hệ hạn chế đó.”

Người phát ngôn của ông Clinton, Angel Urena, nói: “Trong nhiều tháng qua, chúng tôi đã đề nghị đúng y những gì ông Comer chấp nhận từ những người khác, nhưng ông ấy từ chối và không giải thích lý do".

Người phát ngôn của bà Hillary Clinton, Nick Merrill, thì cho biết: “Ngay từ đầu, chúng tôi đã hỏi rằng Hillary Clinton liên quan gì đến việc này, và ông Comer không thể đưa ra câu trả lời.”

Tội khinh thường Quốc hội có thể bị phạt tối đa một năm tù và 100.000 USD tiền phạt. Tuy nhiên, không phải mọi trường hợp không tuân thủ trát đòi đều bị chuyển sang truy tố. Ví dụ, nghị sĩ Jim Jordan, Chủ tịch Ủy ban Tư pháp Hạ viện, từng không hợp tác với ủy ban điều tra vụ tấn công Điện Capitol ngày 6/1/2021, nhưng không bị truy cứu trách nhiệm.

Việc ông Bill Clinton phải ra điều trần trước Quốc hội trong vụ Epstein sẽ là điều gần như chưa từng có tiền lệ. Kể từ năm 1983, khi cựu Tổng thống Gerald Ford điều trần về lễ kỷ niệm Hiến pháp, chưa có cựu tổng thống nào xuất hiện trước Quốc hội. Năm 2022, khi ông Trump bị ủy ban điều tra vụ 6/1 trát đòi, ông đã khởi kiện để ngăn chặn và trát đòi sau đó bị rút lại.

Trong thư ngày 6/10, ông Kendall lập luận rằng nhà Clinton nên được đối xử giống với 5 vị cựu bộ trưởng tư pháp, vì họ cũng “không có kiến thức liên quan” đến cuộc điều tra.

Đối với bà Hillary Clinton, yêu cầu điều trần còn gây khó hiểu hơn. Theo ông Kendall, bà “không có hiểu biết cá nhân về các hoạt động phạm tội của Epstein hay Maxwell, chưa từng bay trên máy bay của Epstein, chưa từng đến đảo của ông ta và không nhớ đã từng nói chuyện với Epstein”.

Mối liên hệ duy nhất giữa bà Clinton và Maxwell là “tiếp xúc hạn chế” trong giai đoạn Maxwell có quan hệ với một người bạn chung.

Trát đòi của ông Comer viện dẫn một người cháu của Maxwell từng làm việc cho bà Clinton trong chiến dịch tranh cử năm 2008 và sau đó tại Bộ Ngoại giao. Nhưng ông Kendall khẳng định bà Clinton không hề biết người này có quan hệ họ hàng với Maxwell.

Trong thư ngày 3/11, ông Kendall gọi việc trát đòi bà Clinton là “vô nghĩa và mang tính quấy rối”.

Theo ông Kendall, việc tập trung vào nhà Clinton như “nhân chứng thực tế” trong khi những người khác được miễn trừ đã làm dấy lên nghi vấn về tính trung lập của một ủy ban được cho là phi đảng phái.

Thu Hằng/Báo Tin tức và Dân tộc