Hamas cáo buộc Israel đe dọa thỏa thuận ngừng bắn khi sát hại chỉ huy cấp cao

Ảnh: REUTERS/Dawoud Abu Alkas.

Lãnh đạo đoàn thương lượng của tổ chức dân quân Palestine Hamas trong ngày Chủ Nhật đã nhận định, việc quân đội Israel ám sát một chỉ huy cấp cao của Hamas là hành vi đe dọa phá vỡ thỏa thuận ngừng bắn tại Gaza, kêu gọi Tổng thống Mỹ Donald Trump yêu cầu Israel tuân thủ điều khoản của thỏa thuận.

Hàng ngàn người ủng hộ tổ chức Hamas đã tập trung tại trung tâm thành phố Gaza để tham gia tang lễ của chỉ huy cấp cao Raed Saed và 3 cộng sự bị sát hại trong ngày Chủ Nhật.

Những người đưa tang đã đưa thi thể những người thiệt mạng trong quan tài phủ cờ xanh của Hamas. Đây là sự kiện công khai lớn nhất của tổ chức này kể từ khi thỏa thuận do chính phủ Mỹ hậu thuẫn đi vào hiệu lực vào tháng 10/2025 tới nay.

Trong một phát biểu trên truyền hình, lãnh đạo đoàn thương lượng của Hamas Khalil al-Hayya, một người lưu vong ngoài Gaza, đã xác nhận vụ sát hại ông Saed. Đây là vụ ám sát nhằm vào thành viên cấp cao nhất của Hamas kể từ khi thỏa thuận đi vào hiệu lực tới nay.

"Việc chính quyền Israel liên tục vi phạm điều khoản thỏa thuận… và vụ ám sát gần đây nhất nhằm vào Saed và những người khác là những hành vi đe dọa phá vỡ thỏa thuận ngừng bắn".

"Chúng tôi kêu gọi các nhà trung gian, nhất là phía bảo trợ chính, chính phủ Mỹ và chính quyền tổng thống Donald Trump, nỗ lực đảm bảo phía Israel tôn trọng và thực thi thỏa thuận ngừng bắn".

Cánh vũ trang của Hamas trong cuối ngày Chủ Nhật cho biết, đã đề bạt người thay thế Saed, một sĩ quan mà tổ chức này cho biết chịu trách nhiệm về "sản xuất quân sự". Tổ chức này cũng khẳng định việc ông bị ám sát sẽ không ngăn cản tổ chức này theo đuổi "con đường tử vì đạo".

Lực lượng Israel kiểm soát một nửa Gaza

Các nguồn tin Hamas đã mô tả ông Saed là phó lãnh đạo của cánh vũ trang của tổ chức, chỉ đứng sau Izzeldeen Al-Hadad. Chính phủ Israel cho biết Saed là một trong những người lên kế hoạch chính đằng sau vụ tấn công ngày 7/10/2023 tại miền Nam Israel châm ngòi cho cuộc chiến tại Gaza.

Hamas chưa hề đề bạt lãnh đạo chung mới kể từ khi quân đội Israel tiêu diệt cố lãnh đạo Yehya Al-Sinwar trong năm 2024. Thay vào đó, tổ chức này đã được lãnh đạo bởi một hội đồng 5 thành viên, một hội đồng từng có ông Hayya là thành viên.

Kể từ khi thỏa thuận ngừng bắn đi vào hiệu lực, lực lượng Israel tiếp tục kiểm soát một nửa lãnh thổ không có người của Gaza tại miền Đông. Trong khi đó, tổ chức Hamas đã giành lại quyền kiểm soát nửa miền Tây, nơi gần như toàn bộ hơn 2 triệu người Gaza đang phải sống trong các khu phế tích.

Các phe tham chiến vẫn chưa nhất trí về bước tiếp theo. Chính phủ Israel yêu cầu Hamas giải giáp và không được phép tham gia điều hành Gaza trong tương lai. Hamas từ chối giải giáp và yêu cầu Israel rút quân hoàn toàn.

Thỏa thuận kêu gọi đề ra một Lực lượng Bình ổn Quốc tế do LHQ phê chuẩn để giúp giữ vững nền hòa bình trong khu vực. Hayya, nhà thương lượng của Hamas, nhận định lực lượng này chỉ nên được phép đóng quân trên biên giới Gaza ở phía ngoài lãnh thổ.

Các quan chức Mỹ cho biết, Bộ Tư lệnh Trung ương Mỹ, cơ quan giám sát lực lượng quân sự Mỹ tại Trung Đông, sẽ tổ chức hội thảo tại Doha vào ngày 16/12 với các nước đối tác để lên kế hoạch thành lập Lực lượng Bình ổn Quốc tế cho Gaza.

Tại miền Trung Dải Gaza, một số tay súng đã nổ súng sát hại Ahmed Zamzam, một quan chức cấp cao của một cơ quan an ninh nội bộ Hamas với vai trò điều tra hành vi hợp tác với chính quyền Israel. Bộ Nội vụ Gaza đã mô tả những tay súng này là "những tay sai thực hiện mệnh lệnh của Israel" và cho biết một nghi phạm đã bị bắt giữ.

Ghassan Duhine, lãnh đạo tổ chức chống Hamas Lực lượng Dân tộc hoạt động tại khu vực mà Israel kiểm soát tại Gaza đã cho biết tổ chức của ông đã tiêu diệt Zamzam nhằm "trả thù chính đáng".

Tổ chức Hamas cáo buộc tổ chức của ông Duhine và những tổ chức khác hoạt động tại khu vực mà Israel đóng quân là tay sai. Những tổ chức trên phủ nhận cáo buộc này và cho rằng Hamas chịu trách nhiệm cho việc Gaza bị tàn phá.

Quân đội Israel chưa đưa ra bình luận về vụ việc.

Nguyễn Quang Minh (Theo Reuters)