Vũ khí sắp vào bảo tàng ở Ba Lan chuẩn bị sang Ukraine tham chiến?

Tiêm kích MiG-29 của Không quân Ba Lan tại căn cứ Không quân số 22 ở Malbork. Ảnh: Anadolu Agency

Kênh TVP World ngày 15/12 dẫn lời một quan chức cấp cao cho biết tối đa tám tiêm kích MiG-29 đã cũ của Ba Lan có thể được chuyển giao cho Ukraine trong khuôn khổ một thỏa thuận hoán đổi công nghệ quân sự tiềm năng, và động thái này sẽ không làm suy yếu Lực lượng Vũ trang Ba Lan.

Theo ông Cezary Tomczyk, Thứ trưởng Quốc phòng Ba Lan, nước này có “từ sáu đến tám” máy bay thời Liên Xô đang đi đến cuối vòng đời hoạt động trong quân đội và không thể gia hạn thêm thời gian phục vụ.

Tuần trước, các chỉ huy quân sự cho biết các cuộc thảo luận đã bắt đầu về một thỏa thuận khả dĩ, theo đó Ba Lan sẽ nhận các công nghệ thiết bị bay không người lái (UAV) do Ukraine phát triển để đổi lấy việc chuyển giao các máy bay chiến đấu MiG, vốn vẫn có thể được Kiev sử dụng trong cuộc xung đột với Liên bang Nga.

“Những cỗ máy này sẽ rời biên chế của quân đội Ba Lan vào cuối tháng 12, chúng có thể vào bảo tàng, có thể được bán hoặc tháo dỡ, hoặc có thể sang Ukraine và giúp tiêu diệt kẻ thù của chúng ta”, ông Tomczyk nói với kênh tin tức tư nhân TVN24 hôm 14/12, đồng thời nhấn mạnh rằng “theo tôi, câu trả lời là quá rõ ràng”.

Thứ trưởng Tomczyk cho biết hiện nay, Lực lượng Vũ trang Ba Lan có tổng cộng 14 chiếc máy bay MiG, và thỏa thuận tiềm năng chỉ liên quan đến những máy bay sẽ hết hạn sử dụng trong năm nay. Do đó, năng lực quân sự của Ba Lan sẽ không bị ảnh hưởng bởi việc mất số máy bay này, trong khi đổi lại, Vácsava (Warsaw) có thể thu được công nghệ mới.

“Chúng ta nên thực hiện thỏa thuận này. Nếu những chiếc chiến đấu cơ MiG sắp ngừng hoạt động, chúng ta vẫn nên tận dụng chúng một cách có ích”, Thứ trưởng Tomczyk nhấn mạnh.

Tuy nhiên, ông Tomczyk cho biết chưa có quyết định cuối cùng nào được đưa ra, đồng thời nói rằng vấn đề này nhiều khả năng sẽ được nêu ra trong chuyến thăm Vácsava của Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky vào thứ Sáu tới (19/12).

Tổng thống “bị gạt khỏi” các cuộc đàm phán về số phận những chiếc chiến đấu cơ MiG?

Tổng thống Zelensky dự kiến sẽ có chuyến thăm chính thức đầu tiên tới Ba Lan theo lời mời của Tổng thống Karol Nawrocki, người đắc cử hồi tháng Sáu.

Thông tin liên quan tới chuyến thăm được công bố vào ngày 14/12.

Chuyến thăm diễn ra trong bối cảnh tại Ba Lan, những khác biệt sâu sắc giữa ông Nawrocki theo đường lối bảo thủ và liên minh cầm quyền trung dung do Thủ tướng Donald Tusk lãnh đạo đã dẫn tới các va chạm, đặc biệt trong lĩnh vực đối ngoại kể từ khi ông Nawrocki nhậm chức tổng thống,

Ông Nawrocki ủng hộ nỗ lực của Ukraine trong xung đột với Liên bang Nga nhưng chỉ trích mạnh mẽ Kiev về các tranh chấp lịch sử bắt nguồn từ vụ thảm sát Volhynia thời Thế chiến II, gần đây cho rằng quan hệ Ba Lan - Ukraine “không còn là một mối quan hệ đối tác”.

Những va chạm này cũng lan sang thỏa thuận tiềm năng liên quan tới những chiếc chiến đâúcow MiG thời Liên Xô cũ.

Tuần trước, Cố vấn đối ngoại hàng đầu của ông Nawrocki cho rằng chính phủ của Thủ tướng Tusk đã cố tình “gạt” Tổng thống Nawrocki khỏi các cuộc đàm phán, cáo buộc rằng nguyên thủ quốc gia “không được thông tin thường xuyên về vấn đề quan trọng này”.

Chính phủ của Thủ tướng Tusk đã bác bỏ cáo buộc trên, với việc Bộ trưởng Quốc phòng Władysław Kosiniak-Kamysz nói rằng vấn đề liên quan đã được nêu tại các cuộc họp an ninh cấp cao, chỉ rõ người tiền nhiệm của ông Nawrocki, cựu Tổng thống bảo thủ Andrzej Duda, đã tham gia các cuộc thảo luận về việc chuyển giao chiến đấu cơ MiG cho Ukraine và hẳn sẽ “đề cập khi bàn giao nhiệm vụ”.

Thủ tướng Ba Lan Donald Tusk (phải) và Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky tại lễ ký thỏa thuận hợp tác an ninh ở Vácsava, Ba Lan, ngày 8/7/2024. Ảnh: PAP/TTXVN

Những cơ hội mới?

Cuộc gặp giữa ông Nawrocki và ông Zelensky vào ngày 19/12 được xem là một sự kiện nổi bật, diễn ra trong bối cảnh Tổng thống Mỹ Donald Trump – một đồng minh của ông Nawrocki – đang thúc đẩy mạnh mẽ việc đạt được một thỏa thuận nhằm chấm dứt xung đột Ukraine.

Trong khi đó, Tổng thống Zelensky đang chịu áp lực từ Washington phải chấp nhận các yêu cầu nhượng bộ lãnh thổ và những điều kiện khó khăn khác – một thách thức càng trầm trọng hơn bởi sự bất mãn trong nước, được khuấy động bởi một vụ bê bối tham nhũng liên quan tới một số thành viên trong vòng thân cận của ông và đã khiến một số quan chức cấp cao phải từ chức, bao gồm Chánh Văn phòng Tổng thống Andriy Yermak.

Dù là người chỉ trích Liên bang Nga, nhưng ông Nawrocki có xu hướng điều chỉnh quan điểm đối ngoại của mình theo Tổng thống Trump, thay vì cách tiếp cận châu Âu vốn được chính phủ của Thủ tướng Tusk ưa chuộng.

Trả lời trang tin WP hôm 15/12, ông Nawrocki nói rằng cuộc gặp vào ngày 19/12 có thể báo hiệu một khởi đầu mới cho quan hệ Ba Lan - Ukraine, “với sự tôn trọng các lợi ích chiến lược của Ba Lan và sự rõ ràng về những vấn đề quan trọng đối với người Ba Lan”.

Hai tổng thống đã chính thức mời nhau thăm nước mình, và cuối cùng nhà lãnh đạo Ukraine đã đồng ý tới Vácsava trước.

Thành Nam/Báo Tin tức và Dân tộc