Hàng năm, cứ vào dịp tháng 4, 5 âm lịch, khi mà người dân xã Xuân Viên thu hoạch xong mùa màng thì chính quyền xã nơi đây lại tổ chức lễ hội đánh cá.
Đây là ngày hội truyền thống gần 300 năm nay. Lễ hội mang đậm màu sắc dân gian độc đáo, được tổ chức hàng năm, mang tư tưởng khuyến nông, khuyến ngư, phát triển nông nghiệp nông thôn.
7 giờ sáng, sau khi tiếng trống khai hội vang lên, hàng ngàn người dân chia thành các tổ rải đều theo hai bên bờ đầm và dưới nước để đánh bắt cá, bất chấp cái nắng nóng gay gắt.
Đầm vực Đồng Hoa là nơi được chọn tổ chức lễ hội có chiều dài gần 1km với diện tích 30 ha, bắt nguồn từ dãy núi Hồng. Nguồn nước ở đầm không chỉ là nơi cung cấp nước tưới cho hoa màu mà còn là nơi có nhiều loại cá nước ngọt sinh sống.
Anh Trần Văn Nam (ở xã Xuân Viên) cho biết: "Khu vực Đầm vực Đồng Hoa này thường ngày chính quyền cấm không cho đánh bắt cá, mỗi năm chỉ được đánh một ngày duy nhất. Vì vậy người dân chúng tôi ai cũng hăng hái chuẩn bị công cụ từ nhiều ngày trước. Ngày hội này có từ lâu lắm rồi và nó trở thành truyền thống của dân làng chúng tôi".
Theo quan niệm của người dân nơi đây, ai bắt được nhiều cá hoặc bắt được con cá to thì sẽ gặp nhiều may mắn, mùa màng bội thu, gia đình no ấm trong suốt năm ấy.
Mỗi lần ai bắt được cá to lại hô to để mọi người cùng hò reo theo tán thưởng hào hứng, tạo nên một không khí vui tươi, nhộn nhịp khắp cả đầm.
Một người dân phấn khởi khi bắt được cá to.
Em bé theo mẹ đi xem đánh bắt cá.
Anh Nguyễn Bá Sơn (ở Xuân Phổ, Nghi Xuân) khoe "thành tích" của mình.
Một người dân nở vụ cười rạng rỡ khi thu được nhiều "chiến lợi phẩm".
Đây là dịp để người nông dân trút bỏ mọi mệt nhọc, phiền muộn cuộc sống. Đồng thời người dân có một sân chơi bổ ích, tận hưởng niềm vui, thỏa mãn sở nguyện được giao hòa với đất trời, thiên nhiên.
Hàng ngàn người "đội nắng" tham gia ngày hội đánh cá tại Hà Tĩnh.
Nguyễn Sơn