Hàng nghìn người Trung Quốc sập bẫy đầu tư vàng

Tại Trung Quốc, giấc mơ đầu tư an toàn bằng vàng đang biến thành cơn ác mộng. Ảnh minh họa: Lai Li.

Vàng từ lâu được xem là tài sản trú ẩn an toàn trong thời kỳ bất ổn kinh tế và địa chính trị. Tại Trung Quốc, người dân tìm đến kênh đầu tư này khi thị trường bất động sản lao dốc và chứng khoán trì trệ.

Theo Ross Norman (Anh), Giám đốc điều hành Metals Daily, người tiêu dùng Trung Quốc là những “nhà đầu tư đầy quyết tâm”, góp phần thay đổi cục diện thị trường vàng toàn cầu.

Niềm tin vào vàng đã thúc đẩy dòng tiền đổ vào các quỹ vàng, cùng với sự bùng nổ của ngành kinh doanh vàng miếng, tiền xu và hạt vàng nhỏ. Nhưng cũng chính trong làn sóng đầu tư mạnh mẽ này khiến nhiều nhà đầu tư thiếu kinh nghiệm vướng vào loạt bẫy tài chính tinh vi, theo The New York Times.

Bẫy đầu tư từ cơn sốt vàng

Yongkun Gold Jewelry, được thành lập năm 2014 bởi chuyên gia phân tích tài chính Wang Guohai (Trung Quốc), nhanh chóng trở thành cái tên nổi bật trong thị trường đầu tư. Công ty này không chỉ bán trang sức vàng mà còn mở rộng sang lĩnh vực đầu tư trực tuyến, liên kết với các tổ chức tài chính nhà nước, đồng thời nhận được loạt danh hiệu từ các đơn vị được nhà nước hậu thuẫn.

Chính những yếu tố ấy đã khiến nhiều nhà đầu tư cảm thấy an tâm. Nhưng tất cả đã sụp đổ chỉ trong vài tháng.

Nhà đầu tư tên Li đến từ tỉnh Tứ Xuyên (Trung Quốc) là một trong số hàng nghìn người đặt niềm tin vào chuỗi cửa hàng trang sức bán lẻ này. Hấp dẫn bởi giá vàng tăng đều và lãi suất tiết kiệm ngân hàng thấp, bà đầu tư vào công ty với kỳ vọng sinh lời an toàn.

Yongkun cam kết cung cấp vàng miếng qua đặt hàng trực tuyến, cho phép nhà đầu tư nhận vàng sau vài tuần hoặc bán lại cho công ty. Nếu giá vàng tăng, họ hưởng lợi, ngược lại, nếu giá giảm, Yongkun hứa mua lại với giá gốc. Những khách hàng chi hơn 400.000 USD còn được đảm bảo lợi nhuận 9% mỗi năm.

Một cửa hàng Yongkun tại Trung Quốc. Ảnh: Yongkun Gold Jewelry.

Với lời hứa “vàng được lưu trữ an toàn tại Ngân hàng Trung Quốc” cùng cam kết mua lại theo giá gốc nếu thị trường giảm, Yongkun thu hút nghìn nhà đầu tư nhỏ lẻ, đặc biệt là người cao tuổi, công nhân và các gia đình ở vùng nông thôn.

“Cứ như thể không có rủi ro. Tôi nghĩ ít ra mình cũng sẽ được hoàn lại vốn", Li nói. Bà bắt đầu rót tiền vào Yongkun khi ngân hàng không còn mang lại lợi nhuận hấp dẫn.

Nhưng sau khi cố gắng liên hệ để rút tiền và không nhận được phản hồi, nhiều người như bà mới bàng hoàng phát hiện giấy chứng nhận lưu trữ vàng chỉ là tờ giấy vô nghĩa. Bên cạnh đó, đại diện ngân hàng Trung Quốc xác nhận với báo giới rằng Yongkun và các công ty liên quan “không hề gửi vàng ở đây”.

Bài học cho niềm tin mù quáng

Tại tỉnh Sơn Đông, vùng khai thác vàng lớn nhất Trung Quốc, hơn 700 cư dân địa phương đã đổ tiền vào Yongkun ngay sau khi công ty mở cửa hàng tại thị trấn. Trong đó có gia đình sinh viên Fu Yindi, khi cha cô, công nhân xây dựng, đã dốc toàn bộ số tiền tiết kiệm hơn 200.000 USD vào đây, sau khi nhân viên bán hàng đến tận nhà thuyết phục.

Một cựu nhân viên Yongkun, giấu tên, cho biết ngay cả người trong công ty cũng bỏ tiền đầu tư. Họ được khuyến khích “góp vốn” với mức thưởng hấp dẫn nếu mời thêm người tham gia.

Khi sự việc vỡ lở, nhiều người đổ xô đến Hàng Châu (Trung Quốc) để trình báo với cảnh sát, biểu tình, hoặc giăng biểu ngữ đòi công lý.

Một số khác sử dụng mạng xã hội để lên tiếng, chia sẻ câu chuyện của mình với hashtag #yongkungold. Trên Douyin (TikTok tại Trung Quốc), thẻ này đã thu hút hơn 30 triệu lượt xem.

Niềm tin mù quáng vào các công ty bán vàng khiến hàng nghìn người rơi vào cảnh trắng tay. Ảnh minh họa: Wu Jiaming.

Tuy nhiên, các cuộc biểu tình sau đó bị lực lượng chức năng giải tán, một số người tham gia bị tạm giữ. Những người lên tiếng đòi quyền lợi cho biết họ nhận được cảnh báo từ cảnh sát, thậm chí có người bị theo dõi.

Theo Hội đồng Vàng Thế giới, các vụ lừa đảo tài chính như Yongkun đang đặt ra thách thức không nhỏ với chính quyền Trung Quốc, khi nạn nhân có xu hướng chuyển sang hình thức phản đối công khai. Hiện cảnh sát địa phương đã khởi động điều tra hình sự đối với Yongkun, nhưng ông Wang Guohai, nhà sáng lập công ty, vẫn chưa thể liên lạc được.

Như Phương