Hàng thẳng, lối thông, đồng lòng cùng tiến

Từ thông điệp của Tổng Bí thư Tô Lâm, tỉnh Đồng Nai, với tinh thần “trên dưới một lòng, dọc ngang thông suốt”, chỉ sau gần 1 tháng thực hiện mô hình chính quyền địa phương 2 cấp, bộ máy chính quyền tại Đồng Nai đã vận hành ổn định, thông suốt.

Tại một số địa bàn vùng sâu, vùng xa, khu vực biên giới, dù bước đầu có những khó khăn nhất định, nhưng chính quyền địa phương cũng đã chủ động tháo gỡ vướng mắc phát sinh, từng bước hoạt động ổn định. Người dân và doanh nghiệp đến giải quyết thủ tục hành chính hài lòng với những thay đổi từ mô hình chính quyền mới.

Chính quyền gần dân, sâu sát với dân

Sau một tháng đưa vào vận hành mô hình “Trung tâm Phục vụ hành chính công lưu động”, ngoài 100 hồ sơ, thủ tục hành chính đã được giải quyết, điều mà người dân xã Bù Đăng đánh giá cao hơn cả là thái độ phục vụ của đội ngũ cán bộ, công chức luôn vui vẻ, thân thiện. Mọi thắc mắc được hướng dẫn tận tình, tỉ mỉ. Dù việc lớn hay việc nhỏ, thậm chí cả việc khó như cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất lần đầu cũng được giải quyết nhanh, gọn.

Người dân hài lòng với mô hình Trung tâm Phục vụ hành chính công lưu động, tại xã Bù Đăng. Ảnh: Xuân Túc

Có mặt từ sáng sớm tại Nhà văn hóa Thôn 2 để thay đổi thông tin trong giấy khai sinh cho con, chị Thị Gai, đồng bào dân tộc S’tiêng cho biết, trước đây khi chưa vận hành bộ máy chính quyền mới, chị đã nhiều lần lên huyện để sửa lại giấy khai sinh cho con nhưng chưa giải quyết được. Hôm nay, chính quyền xã mới về tận thôn để giải quyết thủ tục hành chính cho dân, chị và bà con ở đây 'vui niềm vui chung' khi hồ sơ, giấy tờ thông suốt.

“Thôn 2 chúng tôi chủ yếu là người S’tiêng, M’nông, đời sống còn khó khăn, trình độ dân trí còn hạn chế, nhiều khi các thủ tục hành chính đơn giản nhưng cũng phải chạy lên chạy xuống mất thời gian. Hôm nay, đến đây thấy cán bộ xã giải quyết công việc khá nhanh, điều gì chưa hiểu được giải thích cặn kẽ, hồ sơ chưa đầy đủ được hướng dẫn cụ thể, chi tiết. Tôi thấy rất vui và tin tưởng vào bộ máy chính quyền xã mới”, chị Thị Gai chia sẻ thêm.

Từ ngày 1-7, việc cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất lần đầu sẽ được giao về cho các xã, phường, nơi được xem là gần dân, sát dân nhất. Trước nhu cầu giải quyết hồ sơ, thủ tục đất đai tăng cao, cán bộ phường Bình Phước đã chủ động xuống cơ sở hỗ trợ người dân thông qua mô hình tổ lưu động, hỗ trợ người dân trong cấp mới Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất lần đầu. Đây được coi là bước cải cách mạnh mẽ, thể hiện rõ nỗ lực của địa phương với mục tiêu "lấy nhân dân là trung tâm phục vụ”.

Người dân đến giải quyết thủ tục hành chính luôn được cán bộ, công chức, đoàn viên thanh niên hướng dẫn nhiệt tình, chu đáo ngay từ khâu bấm số thứ tự. Ảnh: Xuân Túc

Ông Trịnh Văn Minh, khu phố Tân Đồng 1, phường Bình Phước, tỉnh Đồng Nai cho biết, gia đình ông có gần 1.000 m2 đất, đã chia làm 5 thửa cho các con ra ở riêng. Do nhiều lý do khác nhau nên lâu nay chưa làm được Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. Khi khu phố thông báo có cán bộ phường về Nhà văn hóa để hỗ trợ người dân cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất lần đầu nên ông đến nhờ tư vấn thêm.

“Trước khi đến đây, tôi không đặt nhiều kỳ vọng, vì hồ sơ đất đai của tôi khá phức tạp, đã đi lại nhiều lần nhưng vẫn chưa giải quyết được. Không ngờ hôm nay lên đây được cán bộ phụ trách lĩnh vực đất đai nhiệt tình hướng dẫn các bước hồ sơ, thủ tục khá chi tiết, cụ thể. Trong số 5 hồ sơ của tôi, đã có 2 hồ sơ được giải quyết, vui không nói nên lời, bộ máy chính quyền 2 cấp đúng là ưu việt”, ông Minh phấn khởi cho biết.

Ông Đào Đình Chí, Phó Chủ tịch UBND phường Bình Phước cho biết: "Hiện nay, tỷ lệ cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất ở phường đã đạt trên 99%, số còn lại là hồ sơ khó và phức tạp, vướng mắc nếu xử lý theo Luật Đất đai năm 2013. Do đó, phường đã chỉ đạo Phòng Kinh tế hạ tầng và Đô thị thành lập tổ lưu động hỗ trợ người dân trong cấp mới giấy chứng nhận quyền sử dụng đất ngay tại khu dân cư nhằm tạo thuận lợi cho bà con khi thực hiện thủ tục hành chính".

“Sau khi cơ quan chuyên môn tiếp nhận, xử lý, đối với các hồ sơ đủ điều kiện, giấy tờ, thủ tục theo quy định, UBND phường Bình Phước sẽ phân loại cụ thể để giải quyết sớm nhất cho người dân. Dự kiến sau 20 ngày kể từ khi tiếp nhận hồ sơ, người dân sẽ nhận được giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. Trường hợp chưa đủ điều kiện sẽ rà soát và đăng ký theo đúng quy định. Phường phấn đấu đến tháng 6-2026 hoàn thành 100% số hồ sơ đã đăng ký và số đã đủ điều kiện cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho người dân”, Phó Chủ tịch UBND phường Bình Phước Đào Đình Chí thông tin.

Cán bộ, công chức, viên chức phường Bình Phước về tận khu phố để giải quyết hồ sơ, thủ tục đất đai cho người dân. Ảnh: Xuân Túc

Thuận lợi, thách thức đan xen

Trong những ngày đầu tiên vận hành chính quyền địa phương 2 cấp, không khí tại phường Trấn Biên – nơi được xem là “siêu phường” với dân số đông nhất tỉnh Đồng Nai, gần 200 ngàn người trở nên tất bật hẳn lên. Trung bình mỗi ngày tiếp nhận khoảng 200 hồ sơ, Phó Giám đốc Trung tâm Phục vụ hành chính công phường Trấn Biên Nguyễn Kim Oanh luôn nhắc nhở cán bộ, công chức luôn cẩn thận rà soát từng bước trong quy trình xử lý hồ sơ, đầu việc. Nhờ vậy những lo ngại về tình trạng quá tải, gây chậm trễ việc giải quyết thủ tục hành chính đã được giải quyết.

“Mặc dù đã được tập huấn, làm quen với việc giải quyết hành chính số, tuy nhiên, là phường mới dân số đông, công việc nhiều, trong khi trình độ, năng lực số của đội ngũ chưa thật đồng đều. Do đó, chúng tôi quán triệt cán bộ, công chức trong quá trình giải quyết công việc nếu có khó khăn, vướng mắc nào cần trao đổi ngay với đồng nghiệp hoặc cấp trên. Người nào biết sẽ hướng dẫn người chưa nắm hết để kịp thời hướng dẫn người dân một cách chu đáo, tận tình nhất có thể” - Phó Giám đốc Trung tâm Phục vụ hành chính công phường Trấn Biên Nguyễn Kim Oanh chia sẻ.

Đến giải quyết thủ tục hành chính tại Trung tâm Phục vụ hành chính công phường Trấn Biên, ông Cao Xuân Ngọc cho biết: "Không gian sạch sẽ, thoáng mát, cán bộ nhiệt tình, tận tâm hướng dẫn người dân ngày từ ngoài cửa. Cảm giác đến đây để được phục vụ hơn là đến để giải quyết công việc. Mong về lâu dài, chính quyền mới sẽ duy trì được cung cách phục vụ người dân như thế này".

Người dân đến giải quyết thủ tục hành chính tại Trung tâm Phục vụ hành chính công phường Trấn Biên, tỉnh Đồng Nai. Ảnh: CTV

Tại xã Đak Nhau, một trong những xã vùng sâu, vùng xa, cách trung tâm tỉnh Đồng Nai trên 200km. Dù chiều muộn nhưng vẫn khá nhiều người dân đến Trung tâm Phục vụ hành chính công của xã để giải quyết thủ tục hành chính. Tại đây, ngoài cán bộ chức năng của đơn vị, còn có các đoàn viên thanh niên tình nguyện của tỉnh Đồng Nai đến để hỗ trợ người người dân làm thủ tục.

Em Nguyễn Hồ Hạnh Nhi, học sinh lớp 11 Văn, Trường THPT chuyên Lương Thế Vinh, tỉnh Đồng Nai chia sẻ: "Mùa hè xanh năm nay em chọn xã Đak Nhau vì đây là địa bàn khó khăn, tỷ lệ đồng bào dân tộc thiểu số cao. Nhiệm vụ của tụi em là hướng dẫn người dân bấm số, làm các bước để giải quyết thủ tục hành chính. Song song với đó, tụi em cũng tạo các clip hướng dẫn chi tiết các bước giải quyết thủ tục hành chính để đăng lên Trang thông tin điện tử xã, trang mạng xã hội của các hội, nhóm của xã để giúp người dân có thể tự giải quyết một số thủ tục hành chính đơn giản, không cần mất thời gian lên Trung tâm Phục vụ hành chính công".

Lực lượng đoàn viên thanh niên tích cực hỗ trợ người người dân làm thủ tục hành chính tại xã Đak Nhau. Ảnh: Như Nam

Tại Trung tâm Phục vụ hành chính công xã biên giới Thiện Hưng, hầu hết cán bộ đã thao tác nhanh với quy trình điện tử, ký số, cập nhật hồ sơ thời gian thực hiện. Ông Trần Văn Thành, Phó Chủ tịch UBND xã, kiêm Giám đốc Trung tâm Phục vụ hành chính công xã Thiện Hưng cho biết: Những ngày qua, việc quản trị, xử lý hành chính ở đơn vị diễn ra thông suốt, nhờ hầu hết cán bộ, lãnh đạo có nghiệp vụ, năng lực hành chính số tốt. Đặc biệt, điều rất đáng mừng là từ ngày đi vào vận hành bộ máy chính quyền địa phương 2 cấp, nhiều cán bộ trẻ có thể sử dụng thành thạo phần mềm, am hiểu mạng xã hội, và hướng dẫn việc sử dụng công nghệ cho người dân rất tốt.

Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh Huỳnh Thị Hằng kiểm tra tại Trung tâm Phục vụ hành chính công xã Tân Khai. Ảnh: Xuân Túc

Thực tế sau gần 1 tháng vận hành bộ máy chính quyền 2 cấp cho thấy, không chỉ những xã vùng sâu, vùng xa, khu vực biên giới, ngay cả những xã, phường khu vực trung tâm cũng gặp một số khó khăn liên quan đến việc xử lý hồ sơ cho người dân. Nguyên nhân chủ yếu do nhiều trang thiết bị, hạ tầng công nghệ thông tin chưa được trang bị đầy đủ; cơ sở dữ liệu của các bộ, ngành về phường, xã còn chưa liên thông, đồng bộ. Đáng chú ý, một số lĩnh vực như thuế, giấy phép xây dựng, kết nối dữ liệu đất đai, dữ liệu hộ tịch, cấp giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh… chưa có hướng dẫn, quy định cụ thể.

Yếu tố con người là then chốt

Trong mô hình chính quyền số, dữ liệu được thu thập tự động, xử lý qua hệ thống trung tâm, phần mềm giúp ra quyết định nhanh, chính xác. Do đó, vai trò của cán bộ, công chức không còn là người giữ giấy tờ mà trở thành người dẫn đường, người giải thích, tích cực hỗ trợ người dân.

Gần 2 tuần nay, trung bình mỗi ngày chị Lê Thị Thanh Thảo, Công chức Trung tâm Phục vụ hành chính công xã Thiện Hưng tiếp nhận giải quyết khoảng 50 hồ sơ cho người dân, trong đó chủ yếu là hồ sơ liên quan đến người cao tuổi. Nhờ được tập huấn và hướng dẫn kỹ trước đó nên mọi việc được chị hỗ trợ, giải quyết cho người dân một cách tốt nhất.

Chị Thảo cho biết: Do đặc thù tuổi tác nên trở ngại lớn nhất của phần lớn người cao tuổi là 3 không, gồm: không sử dụng thiết bị điện thoại thông minh; không có tài khoản cá nhân và không biết dùng công nghệ. Trước thực tế đó, các cán bộ làm thủ tục hành chính nhiều khi phải làm thay cho các cụ để đảm bảo các thủ tục được giải quyết nhanh nhất.

Công chức Trung tâm Phục vụ hành chính công xã Thiện Hưng tiếp nhận giải quyết hồ sơ cho người dân. Ảnh: Như Nam

Có thể thấy, khi tổ chức thực hiện mô hình chính quyền địa phương 2 cấp, đội ngũ cán bộ, công chức sẽ là nhân tố then chốt. Bởi mô hình mới khối lượng công việc rất lớn, yêu cầu nhiệm vụ cao, đòi hỏi trách nhiệm của cán bộ, công chức vì thế cũng phải nâng lên.

Bà Nguyễn Thị Thanh Thảo, Phó Giám đốc Trung tâm Phục vụ hành chính công tỉnh Đồng Nai cho biết: "Kể từ khi vận hành mô hình mới, nhiều công việc mới, áp lực đối với cán bộ, công chức là điều khó tránh khỏi. Do đó, thực hiện chỉ đạo của lãnh đạo tỉnh, cán bộ, công chức được cử đến làm việc tại Trung tâm Phục vụ hành chính công của tỉnh và các xã, phường thường được lựa chọn kỹ. Trong đó, ưu tiên những người có trình độ chuyên môn phù hợp, đạo đức công vụ tốt, thái độ phục vụ vui vẻ, thân thiện để thực hiện giải quyết thủ tục hành chính cho người dân và doanh nghiệp được tốt nhất".

Xuân Túc