Hàng trăm hiện vật gốm La Mã bất ngờ lộ diện sau 2.000 năm dưới biển

Địa điểm tàu gốm đắm ngoài khơi bờ biển Adrasan thuộc tỉnh Antalya của Thổ Nhĩ Kỳ, quận Kumluca. Ảnh: AA.

Bộ trưởng Văn hóa và Du lịch Thổ Nhĩ Kỳ, ông Mehmet Nuri Ersoy, mới đây đã thực hiện một chuyến lặn ngoài khơi thị trấn Adrasan, thuộc huyện Kumluca, tỉnh Antalya, để trực tiếp khảo sát một phát hiện khảo cổ học dưới nước hiếm gặp mang tên Seramik Batigi (Tàu gốm cổ).

Con tàu nằm ở độ sâu từ 33 đến 46 mét và có niên đại từ cuối thời kỳ Hy Lạp hóa đến đầu thời La Mã.

Trong quá trình lặn, các nhà khảo cổ phát hiện hàng trăm hiện vật bằng gốm như đĩa, mâm và bát được xếp lồng vào nhau và phủ lớp đất sét thô bên ngoài.

Phương pháp bảo quản này đã giúp giữ gần như nguyên vẹn màu sắc và hoa văn ban đầu của các hiện vật sau gần 2 thiên niên kỷ. Theo các nhà nghiên cứu, đây nhiều khả năng là một con tàu vận chuyển hàng gốm dùng trong thương mại.

Địa điểm tàu gốm đắm ngoài khơi bờ biển Adrasan thuộc tỉnh Antalya của Thổ Nhĩ Kỳ, quận Kumluca. (Ảnh AA)

Kỹ thuật bảo quản cổ xưa hé lộ chi tiết bất ngờ

Sau khi khảo sát, ông Ersoy nhận định rằng phát hiện này không chỉ là đóng góp quan trọng cho di sản văn hóa Thổ Nhĩ Kỳ mà còn mang giá trị lớn đối với khảo cổ học thế giới.

“Chúng tôi đã phát hiện hàng trăm đĩa, mâm và bát được xếp lồng vào nhau và phủ đất sét thô nhằm bảo vệ trong quá trình vận chuyển. Nhờ phương pháp này, các hiện vật gốm được bảo quản gần như nguyên vẹn, đến mức hoa văn vẫn còn rõ ràng,” ông Ersoy cho biết.

Cuộc khai quật là một phần của dự án “Di sản cho Tương lai” do Bộ Văn hóa và Du lịch Thổ Nhĩ Kỳ thực hiện, với mục tiêu đạt quy mô tương đương với 60 năm hoạt động khảo cổ chỉ trong vòng 4 năm.

Ông Ersoy nhấn mạnh Thổ Nhĩ Kỳ không còn chỉ là người quan sát trong lĩnh vực khảo cổ mà đang trở thành quốc gia chủ động định hình ngành này bằng khoa học và công nghệ.

Thổ Nhĩ Kỳ đã xác định hơn 400 xác tàu đắm dưới nước, trải dài từ thành phố cổ Patara đến thành phố Mersin.

Hiện các nghiên cứu dưới nước đang được tiến hành một cách có hệ thống quanh năm, với sự hỗ trợ từ các cuộc khai quật được Tổng thống phê duyệt, nghiên cứu do bảo tàng thực hiện và các khảo sát hải dương học.

Giá trị khoa học và tiềm năng du lịch song hành

Ngoài vẻ đẹp thẩm mỹ, các hiện vật gốm còn cung cấp những hiểu biết quý giá về kỹ thuật sản xuất và đóng gói cổ xưa. Theo ông Ersoy, các hiện vật hiện đang được bảo quản tại các phòng thí nghiệm phục chế và bảo tồn khu vực của Thổ Nhĩ Kỳ.

Ông cho biết thêm, mỗi con tàu đắm là “một cánh cửa mới dẫn vào quá khứ dưới đáy biển.”

Những cơ quan như Bảo tàng Khảo cổ học Dưới nước Bodrum đóng vai trò then chốt trong việc đưa các phát hiện này đến gần công chúng. Tàu gốm cổ Seramik Batigi cũng được kỳ vọng sẽ thu hút sự quan tâm ngày càng lớn từ giới khảo cổ quốc tế và khách du lịch.

Để trưng bày các hiện vật từ cuộc khai quật này cũng như các phát hiện dưới nước khác, Thổ Nhĩ Kỳ đang lên kế hoạch xây dựng Bảo tàng Khảo cổ học Dưới nước Địa Trung Hải tại khu vực Kemer Idyros, cũng thuộc tỉnh Antalya. Giai đoạn thiết kế của dự án này đã hoàn tất.

Theo Turkiyetoday

Hải Yến