Hàng trăm nghìn Phiếu Lý lịch tư pháp được cấp theo phương thức mới
Trong 3 năm thực hiện Quyết định số 19/QĐ-TTg ngày 8/1/2015 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Đề án thí điểm cấp Phiếu Lý lịch tư pháp (LLTP) qua dịch vụ bưu chính, đăng ký cấp Phiếu LLTP trực tuyến (gọi tắt là Đề án 19), những kết quả đạt được là rất tích cực và được người dân hưởng ứng, ủng hộ.
Tuy nhiên, quá trình triển khai Đề án 19 cũng phát sinh một số vướng mắc, khó khăn cần được nhìn nhận, đánh giá để việc thực hiện các phương thức cấp Phiếu LLTP hiệu quả hơn nữa.
Nhận được sự hài lòng của người dân
Mặc dù Đề án 19 chỉ giao thực hiện thí điểm cho 11 tỉnh, thành phố nhưng với mong muốn phục vụ người dân tốt hơn, đã có thêm 49 tỉnh, thành phố chủ động triển khai Đề án 19. Theo tổng hợp của Bộ Tư pháp trong 3 năm thí điểm các phương thức cấp Phiếu LLTP, Trung tâm LLTP quốc gia và 60/63 Sở Tư pháp đã tiếp nhận, giải quyết 155.573 trường hợp cấp Phiếu LLTP qua dịch vụ bưu chính. Về phương thức đăng ký cấp Phiếu LLTP trực tuyến, qua 3 năm triển khai Đề án 19, đã có 59.730 trường hợp đăng ký cấp Phiếu trực tuyến được tiếp nhận và xử lý. Ngoài Trung tâm LLTP quốc gia, trong 60 Sở Tư pháp triển khai Phân hệ đăng ký cấp Phiếu LLTP trực tuyến thì có tới 40 Sở Tư pháp tiếp nhận hồ sơ trực tuyến; Sở Tư pháp Tiền Giang và Khánh Hòa còn cho phép người dân nộp phí qua chuyển khoản ngân hàng.
Đánh giá của 46 tỉnh, thành phố cho thấy việc triển khai các phương thức cấp Phiếu mới theo Đề án 19 đã giúp tiết kiệm thời gian, công sức, chi phí đi lại của người dân, đặc biệt là đối với những người dân ở cách xa trung tâm tỉnh hoặc đang ở nước ngoài. Qua đó, tạo ra sự thuận lợi cho người có yêu cầu cấp Phiếu, góp phần cắt giảm chi phí thực hiện thủ tục hành chính, nhất là đối với người nước ngoài yêu cầu cấp Phiếu LLTP để xin cấp phép lao động hay đầu tư vốn vào Việt Nam mở rộng sản xuất, kinh doanh.
Việc cấp Phiếu LLTP qua dịch vụ bưu chính nhận được nhiều phản hồi tích cực từ các cơ quan, tổ chức, cá nhân. Đa số người dân hài lòng với chất lượng dịch vụ chuyển phát của bưu điện. Đối với cơ quan có thẩm quyền cấp Phiếu LLTP, việc triển khai Đề án 19 giúp giảm áp lực tiếp nhận hồ sơ hành chính tại bộ phận một cửa, nâng cao chất lượng, hiệu quả giải quyết công việc (bảo đảm thời hạn yêu cầu cấp Phiếu LLTP đúng hoặc sớm hơn thời hạn luật định), hướng tới phục vụ người dân ngày một tốt hơn.
Cần bổ sung chính thức phương thức cấp Phiếu mới
Đáng chú ý, dù Đề án 19 chưa quy định chính thức phương thức đăng ký cấp Phiếu LLTP trực tuyến kết hợp cấp Phiếu LLTP qua dịch vụ bưu chính nhưng được người dân đồng tình, ủng hộ và lựa chọn sử dụng với số lượng lớn. Theo đó, để tạo thuận lợi hơn nữa cho người có yêu cầu cấp Phiếu LLTP, Bộ Tư pháp đã phối hợp với Tổng Công ty Bưu điện Việt Nam và Tổng Công ty Cổ phần Bưu chính Viettel nghiên cứu tích hợp Phân hệ đăng ký cấp Phiếu LLTP trực tuyến với dịch vụ nhận hồ sơ yêu cầu cấp Phiếu LLTP và trả kết quả qua dịch vụ bưu chính. Sau khi đăng ký Tờ khai trực tuyến, cá nhân có thể lựa chọn gửi hồ sơ yêu cầu cấp Phiếu LLTP và kết quả qua bưu chính.
Triển khai phương thức này, đã có 57 Sở Tư pháp tích hợp đăng ký trực tuyến với dịch vụ nhận hồ sơ và Phiếu LLTP qua dịch vụ bưu chính. Kết quả cụ thể là, đã có 18.509 trường hợp đăng ký Tờ khai trực tuyến, gửi hồ sơ yêu cầu và nhận Phiếu LLTP qua dịch vụ bưu chính; 1.762 trường hợp đăng ký Tờ khai trực tuyến, gửi hồ sơ yêu cầu qua dịch vụ bưu chính và nhận Phiếu LLTP tại trụ sở cơ quan cấp Phiếu; 1.658 trường hợp đăng ký Tờ khai trực tuyến, nộp hồ sơ yêu cầu và nhận Phiếu LLTP trực tiếp tại trụ sở cơ quan cấp Phiếu.
Tuy nhiên, lãnh đạo Trung tâm LLTP quốc gia cho biết: Do chưa được ghi nhận chính thức nên phương thức đăng ký cấp Phiếu LLTP trực tuyến và nhận kết quả trực tiếp tại Sở Tư pháp còn hạn chế, chỉ diễn ra ở một số địa phương. Về phía người dân, một bộ phận lớn chưa có thói quen sử dụng các dịch vụ trực tuyến, kể cả việc quét (scan) và gửi trực tuyến các giấy tờ trong hồ sơ yêu cầu cấp Phiếu đến Sở Tư pháp. Vì vậy, tại buổi làm việc báo cáo với Thứ trưởng Nguyễn Khánh Ngọc về Đề án 19 diễn ra vào hôm qua (14/6), Trung tâm LLTP quốc gia đề xuất Lãnh đạo Bộ báo cáo Thủ tướng cho phép tiếp tục thực hiện thí điểm phương thức cấp Phiếu LLTP mới theo Đề án 19, đồng thời bổ sung phương thức đăng ký cấp Phiếu LLTP trực tuyến kết hợp cấp Phiếu LLTP qua dịch vụ bưu chính.
Lắng nghe đề xuất trên và phát biểu của đại diện một số đơn vị liên quan, Thứ trưởng Nguyễn Khánh Ngọc chia sẻ: Trong thời gian qua, nhiều quy định pháp luật đã phát triển hơn nhiều so với các quy định tại thời điểm ban hành Đề án 19. Chẳng hạn như Quyết định số 45/2016/QĐ-TTg của Thủ tướng về việc tiếp nhận hồ sơ, trả kết quả giải quyết thủ tục hành chính qua dịch vụ bưu chính công ích; Quyết định số 877/QĐ-TTg ngày 18/7/2018 của Thủ tướng ban hành Danh mục dịch vụ công trực tuyến mức độ 3, mức độ 4 thì Sở Tư pháp có nhiệm vụ cấp Phiếu LLTP đáp ứng dịch vụ công trực tuyến mức độ 3 trong các năm 2018 – 2019… Vì vậy, Thứ trưởng cho rằng phải báo cáo Bộ trưởng để báo cáo Thủ tướng cho phép kéo dài thí điểm Đề án 19, bảo đảm cập nhật các quy định mới tại các Quyết định 45, 877, đồng thời cần hướng dẫn cụ thể cho cán bộ tư pháp việc thực hiện phương thức mới.