Hành động vì tương lai Xanh: Cần 'cái bắt tay trách nhiệm' từ cộng đồng

Thứ trưởng Lê Công Thành phát biểu tại Lễ phát động hưởng ứng Ngày Nước thế giới (22/3), Ngày Khí tượng thế giới (23/3) và Chiến dịch Giờ Trái đất năm 2024. (Ảnh: Thanh Thảo/Vietnam+)

Nhấn mạnh biến đổi khí hậu đang có xu hướng diễn biến phức tạp, suy thoái môi trường đã trở thành tác nhân làm mất cân bằng hệ sinh thái, suy giảm đa dạng sinh học, cạn kiệt nguồn nước, Thứ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Lê Công Thành kêu gọi các bộ, ngành, địa phương, tổ chức đoàn thể, nhất là cộng đồng doanh nghiệp, người dân cần "bắt tay trách nhiệm," hành động để bảo vệ tài nguyên nước; chủ động các biện pháp phòng ngừa, ứng phó, giảm nhẹ rủi ro thiên tai, thích ứng với biến đổi khí hậu.

Nhiều dấu ấn hành động Xanh của Việt Nam

Tại Lễ phát động hưởng ứng Ngày Nước thế giới (22/3), Ngày Khí tượng thế giới (23/3) và Chiến dịch Giờ Trái đất năm 2024, diễn ra chiều 22/3 tại Hà Nội, Thứ trưởng Lê Công Thành nhấn mạnh Việt Nam là quốc gia được thiên nhiên ưu đãi với nguồn tài nguyên đa dạng, phong phú.

Tuy nhiên trong bối cảnh dân số gia tăng, đô thị hóa và suy thoái môi trường, biến đổi khí hậu đã đã trở thành những tác nhân làm mất cân bằng hệ sinh thái, suy giảm đa dạng sinh học, cạn kiệt tài nguyên nước.

Do đó theo ông Thành, chủ đề của Ngày Nước thế giới “Nước cho hòa bình,” Ngày Khí tượng thế giới “Khí tượng thủy văn tiên phong ứng phó biến đổi khí hậu” và Chiến dịch giờ Trái đất năm 2024 “Giảm dấu chân Carbon - Hướng tới Net Zero” có sự gắn kết chặt chẽ, qua đó kêu gọi sự quan tâm của cộng đồng nhằm tăng cường các giải pháp bảo vệ tài nguyên nước; tăng cường năng lực và chất lượng cảnh báo khí tượng thủy văn.

“Đặc biệt là thúc đẩy chuyển đối số, ứng dụng cộng nghệ cao trong lĩnh vực khí tượng thủy văn; lan tỏa sử dụng tiết kiệm năng lượng cho tương lai bền vững của hành tinh và nhân loại trong hành trình hướng tới Net Zero,” ông Thành nhấn mạnh.

Ông Thành cũng lưu ý vừa qua Quốc hội đã thông qua Luật Tài nguyên nước 2023, sự kiện này đánh dấu một bước tiến rất lớn về tư duy, cách tiếp cận, thay đổi phương thức quản trị tài nguyên nước và bảo đảm tài nguyên nước được quản lý.

Ảnh minh họa. (Nguồn: Vietnam+)

Đối với lĩnh vực khí tượng thủy văn, Việt Nam cũng đã và đang tiếp tục hoàn thiện thể chế, chính sách, quy định pháp luật về ứng phó biến đổi khí hậu. Để tăng cường mục tiêu phát triển bền vững dưới vai trò là đại diện của Việt Nam tại WMO khu vực châu Á, Việt Nam đã xây dựng và luôn thực hiện nhất quán chủ trương, chính sách; tích cực hợp tác quốc tế trong ứng phó, thích ứng với biến đổi khí hậu.

Trước đó, tại Hội nghị các bên tham gia Công ước khung của Liên Hợp Quốc về biến đổi khí hậu lần thứ 28, Việt Nam cũng đã công bố Kế hoạch huy động nguồn lực thực hiện Tuyên bố chính trị thiết lập quan hệ đối tác chuyển đổi năng lượng công bằng (JETP).

“Bằng những cam kết hành động mạnh mẽ về giảm phát thải khí nhà kính, chuyển đổi năng lượng tái tạo, đổi mới sáng tạo khoa học công nghệ hướng tới mục tiêu đạt phát thải ròng bằng 0, công bố trên một lần nữa khẳng định khát vọng và tầm nhìn của Đảng, Nhà nước, Chính phủ Việt Nam trong công cuộc phát triển đất nước và cũng là thể hiện trách nhiệm chung đối với cộng đồng quốc tế,” ông Thành nhấn mạnh.

Đoàn kết hành động vì tương lai bền vững

Trước thực tế trên, Thứ trưởng Lê Công Thành đề nghị các bộ, ngành, cơ quan đoàn thể, chính quyền địa phương, các tổ chức, cá nhân và doanh nghiệp hãy có những hành động thiết thực, chung tay hành động vì khí hậu, hướng tới một nền Kinh tế Xanh, kinh tế tuần hoàn, tạo sức lan tỏa lớn trong toàn xã hội vì tương lai bền vững.

Theo đó, ông Thành đề nghị các địa phương cần rà soát, cập nhật, thể chế hóa quan điểm, chủ trương, chính sách mới của Đảng và Nhà nước về quản lý tài nguyên, bảo vệ môi trường, ứng phó với biến đổi khí hậu; thể chế hóa và nội luật hóa những nội dung điều ước, thỏa thuận quốc tế mà Việt Nam đã tham gia.

Các bộ, ngành, địa phương cần tích cực phối hợp xây dựng các hệ thống cơ sở dữ liệu quốc gia về tài nguyên và môi trường; tăng cường năng lực, hiện đại hóa hệ thống quan trắc, dự báo; ứng dụng công nghệ trí tuệ nhân tạo, vận hành hiệu quả hệ thống dự báo, cảnh báo sớm, giảm nhẹ rủi ro thiên tai; huy động nguồn lực đầu tư, xây dựng và bàn giao các công trình, dự án thuộc lĩnh vực môi trường, tài nguyên nước, khí tượng thủy văn, phòng chống thiên tai và biến đổi khí hậu.

Các đại biểu chụp ảnh lưu niệm tại Lễ phát động hưởng ứng Ngày Nước thế giới (22/3), Ngày Khí tượng thế giới (23/3) và Chiến dịch Giờ Trái đất năm 2024. (Ảnh: Thanh Thảo/Vietnam+)

Các địa phương cần tiếp tục thực hiện hiện Kế hoạch huy động nguồn lực thực hiện JETP; tăng cường triển khai công tác hướng dẫn kiểm kê khí nhà kính và đánh giá tổng thể tiến độ giảm phát thải khí nhà kính; tập trung nghiên cứu tham mưu và phát triển thị trường carbon, ứng phó với biến đổi khí hậu gắn với phát triển kinh tế bền vững của đất nước.

Mặt khác, các địa phương cũng cần đẩy mạnh tuyên truyền, phổ biến Luật Tài nguyên nước số 28/2023/QH15; quy hoạch tài nguyên nước quốc gia và các quy hoạch tổng hợp lưu vực sông; nhất là việc thực hiện các biện pháp tích trữ nước, sử dụng nước tiết kiệm, hiệu quả; xây dựng kế hoạch và tổ chức thực hiện các nhiệm vụ, dự án nhằm tăng cường bảo vệ, khai thác, sử dụng bền vững tài nguyên nước.

Ông Thành cũng kêu gọi sự quan tâm của các cấp, ngành, địa phương, các tổ chức, doanh nghiệp và đông đảo cộng đồng về thực hiện lối sống xanh, lành mạnh, nâng cao ý thức trách nhiệm người dân, cộng đồng trong việc sử dụng năng lượng - nguồn nước tiết kiệm; nói không với việc tiêu thụ, sử dụng động vật hoang dã trái phép.

“Tôi tin rằng những hành động vì khí hậu, hướng tới Net Zero từ hôm nay sẽ góp phần giúp Việt Nam thực hiện tốt hành trình hợp tác và đổi mới, vượt qua những thách thức và đạt được tầm nhìn chung về một thế giới hòa bình, thịnh vượng, bền vững, kiên cường cho các thế hệ hôm nay và mai sau,” ông Thành nói.

Góp thêm ý kiến, ông Văn Ngọc Thịnh - Trưởng đại diện Tổ chức quốc tế về Bảo tồn thiên nhiên (WWF) tại Việt Nam nhấn mạnh trong bối cảnh tác động của biến đổi khí hậu và dân số toàn cầu đang tăng lên, đoàn kết là động lực ổn định, là chất xúc tác cho sự phát triển bền vững và là “Nước cho hòa bình.”

Ông Thịnh cũng cho rằng nếu không đoàn kết, không công bằng thì nước - có thể là nguyên nhân gây ra xung đột khi lợi ích của những người sử dụng nước khác nhau, không thể hòa giải hoặc khi số lượng, chất lượng nước giảm, có thể ảnh hưởng đến sức khỏe con người và hệ sinh thái; là vũ khí trong xung đột vũ trang, được sử dụng như một phương tiện để giành hoặc duy trì quyền kiểm soát lãnh thổ và dân cư…

“Vì vậy chúng ta cần đoàn kết và sử dụng nước vì hòa bình, đặt nền móng cho một ngày mai ổn định và thịnh vượng hơn; cũng như cần có sự chủ động trước các loại hình thiên tai, biến đổi khí hậu đang có xu hướng diễn biến phức tạp,” ông Tịnh nói.

Ngay lễ phát động, Tổng cục Khí tượng Thủy văn cũng đã tổ chức Hội thảo Khoa học “Ứng dụng công nghệ hiện đại trong cảnh báo sớm thiên tai khí tượng thủy văn phục vụ giảm nhẹ rủi ro thiên tai, ứng phó với biến đổi khí hậu” tại Việt Nam./.

(Vietnam+)