Hành hung nhân viên y tế: Những sự việc cần lên án mạnh mẽ và xử lý nghiêm
Nhiều vụ bạo hành nhân viên y tế xảy ra trên toàn quốc trong thời gian gần đây đã gây tổn thương và ảnh hưởng hoạt động y tế. Cần xử lý nghiêm để cảnh báo và nâng cao ý thức cộng đồng.

Công tác cấp cứu cho bệnh nhân tại Bệnh viện Bạch Mai. (Ảnh: Minh Quyết/TTXVN)
Ở hầu hết các bệnh viện, việc tiếp nhận cấp cứu bệnh nhân diễn ra thường xuyên những trường hợp người bệnh bị tai nạn giao thông, ẩu đả, tranh chấp… Thời gian gần đây, tình trạng bạo hành nhân viên y tế tại các bệnh viện xảy ra khá nhiều và trên phạm vi toàn quốc.
Việc bạo hành nhân viên y tế khi họ đang làm việc không chỉ gây tổn thương về thể chất và tinh thần cho đội ngũ y bác sỹ, điều dưỡng mà còn ảnh hưởng nghiêm trọng tới hoạt động y tế.
Liên tiếp những vụ việc hành hung nhân viên y tế
Sự việc gần đây nhất là sự việc xảy ra tại khu vực hành chính của Khoa cấp cứu (Bệnh viện Hữu nghị Đa khoa Nghệ An, ở thành phố Vinh) diễn ra ngày 31/5. Theo video được camera an ninh ghi lại lúc 23h54 cùng ngày, trong lúc đứng trao đổi với nữ nhân viên tại quầy làm thủ tục, người đàn ông to tiếng, lấy tay chỉ vào tờ giấy đặt trên bàn. Người này sau đó chồm qua bàn, tát vào người cô nhân viên. Bảo vệ cùng một người dân đứng gần đó đã can ngăn, kéo người đàn ông đi ra chỗ khác. Hiện chưa rõ lý do xảy ra mâu thuẫn cũng như tình trạng của nhân viên y tế.
Ngày 2/6, Sở Y tế tỉnh Nghệ An cho biết đã yêu cầu Bệnh viện Hữu nghị Đa khoa Nghệ An báo cáo cụ thể vụ việc để đưa ra hướng xử lý.
Ngày 3/6, đối tượng Tuấn Anh, 32 tuổi, trú xã Nghi Kim, thành phố Vinh, đang bị Công an tỉnh Nghệ An tạm giữ hình sự để điều tra hành vi gây rối trật tự công cộng xảy ra tại Bệnh viện Hữu nghị Đa khoa Nghệ An.
Trong thời gian gần đây liên tiếp xảy ra một số sự vụ liên quan đến tình trạng bạo hành nhân viên y tế ở các bệnh viện khi đang làm việc.
Ngày 4/5, một nhân viên y tế tại Bệnh viện đa khoa tỉnh Nam Định bị người nhà xô đẩy, đánh vào mặt. Người này sau đó đã bị khởi tố với cáo buộc gây rối trật tự công cộng.
Ngày 25/4, khi đang cấp cứu một bé trai 12 tuổi bị sốc phản vệ, các bác sĩ tại Trung tâm Y tế huyện Thanh Ba (Phú Thọ) bị người nhà bệnh nhi xô đẩy, tấn công. Dù bị gây rối, êkíp cấp cứu vẫn bình tĩnh xử lý chuyên môn, không ai rời khỏi vị trí hay phản ứng lại, nhằm tập trung cứu sống bệnh nhân. Sau đó, người bạo hành điều dưỡng bị phạt hành chính 30 triệu đồng.
Trước đó, một bác sỹ thuộc khoa Cấp cứu của Trung tâm Y tế huyện Chư Sê (Gia Lai) cũng bị người nhà bệnh nhân hành hung, dẫn đến chấn động tâm lý và choáng váng.
Ông Hà Anh Đức - Cục trưởng Cục Quản lý Khám, chữa bệnh (Bộ Y tế) nhấn mạnh, lĩnh vực khám chữa bệnh vốn mang nhiều áp lực, mỗi năm có khoảng 200 triệu lượt khám chữa bệnh, bình quân mỗi ngày lên tới hàng trăm nghìn lượt. Trong khi đó, lực lượng cán bộ ngành chưa đáp ứng được nhu cầu. Có những bệnh viện rất đông, tâm lý người bệnh muốn được khám nhanh, kỹ lưỡng, nhưng nhiều khi cơ sở y tế không đáp ứng kịp.

Tiến sỹ Hà Anh Đức - Cục trưởng Cục Quản lý Khám chữa bệnh (Bộ Y tế). (Ảnh: PV/Vietnam+)
Khi số lượng bệnh nhân quá lớn với nhu cầu ngày càng cao và đa dạng về dịch vụ y tế cũng như áp lực nặng nề lên đội ngũ nhân viên y tế. Đây cũng là tình huống có thể khiến người bệnh, người nhà chưa hài lòng như cách họ mong muốn.
Mọi cải cách đều hướng tới giản tiện cho người bệnh
Theo thống kê của Bộ Y tế, mỗi năm cả nước có hàng chục vụ bạo hành nhân viên y tế, trong đó có nhiều vụ gây thương tích nghiêm trọng. Những vụ việc bạo hành nhân viên y tế thường xảy ra ở khu vực cấp cứu bệnh nhân.
Phân tích về vấn đề cấp cứu cho bệnh nhân ông Dương Đức Hùng - Giám đốc Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức khẳng định toàn bộ nhân viên y tế của bệnh viện đã được quán triệt bệnh nhân cấp cứu là phải tập trung cứu chữa. Bệnh nhân khi vào cấp cứu thường trong tình trạng khẩn cấp do vậy phải bỏ qua các thủ tục hành chính, thủ tục về tài chính để tập trung cứu người bệnh.
“Bởi khi bệnh nhân cấp cứu yếu tố tiên quyết đầu tiên là thời gian, phải khẩn trương, thậm chí trong những quy định về cấp cứu còn quy định chi tiết đến mức trong trường hợp bệnh nhân cần phải cấp cứu khẩn cấp như mở khí quản mà không có người thân thì trưởng tua trực tại bệnh viện sẽ phải đứng ra chịu trách nhiệm ký thay. Quy định trong quy chế bệnh viện của Bộ Y tế rất đầy đủ. Trong cấp cứu, không có gì là yêu cầu ở đây cả. Những thủ tục nào phải đơn giản, đặc biệt là thủ tục về hành chính và tài chính chứ không phải đợi đủ người nhà đến ký kết này nọ rồi mới mổ, trong khi bệnh nhân chảy máu nếu không kịp phẫu thuật sẽ dẫn tới tử vong,” Giám đốc Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức nhấn mạnh.
Ông Hùng dẫn chứng, Bệnh viện Việt Đức thường xuyên một ngày vài chục ca cấp cứu được đưa đến, bệnh nhân có nhiều trường hợp mổ xong họ tử vong chưa đóng viện phí, nhưng bệnh viện không bao giờ đặt vấn đề là phải xong thủ tục hành chính hay tài chính thì mới làm chuyên môn.
Tại Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức hàng năm đều tổ chức các buổi tập huấn về quy tắc ứng xử cho toàn bộ nhân viên, không chỉ y bác sĩ mà cả lực lượng bảo vệ, nhân viên vệ sinh… Đặc biệt, bảo vệ hay tiếp xúc với người dân, được yêu cầu phải giao tiếp mềm mỏng, lịch thiệp, tránh gây căng thẳng không cần thiết.
Phó giáo sư Đào Xuân Cơ - Giám đốc Bệnh viện Bạch Mai (Hà Nội) cho biết tại Bệnh viện Bạch Mai, bệnh viện đặc biệt lớn nhất cả nước, mỗi ngày cấp cứu cho khoảng 500-900 trường hợp đến từ khắp miền Bắc, khoảng 6.000-8.000 bệnh nhân tới khám mỗi ngày, do đó với áp lực làm việc rất lớn. Vì vậy, bệnh viện luôn chú trọng kỹ năng giao tiếp, tăng cường an ninh để ngăn ngừa hành vi hành hung nhân viên y tế.
Trước áp lực rất lớn trong công tác cấp cứu cũng như điều trị, Bệnh viện Bạch Mai đã xây dựng các kịch bản xử lý tình huống phù hợp với từng loại hình cấp cứu và phối hợp với lực lượng an ninh, bảo vệ, công an để đảm bảo trật tự, an toàn, đặc biệt tại khu vực cấp cứu. Bệnh viện còn tăng cường đào tạo kỹ năng giao tiếp cho cán bộ y tế để giữ bình tĩnh, kiểm soát tình huống và giải tỏa căng thẳng từ người bệnh và thân nhân, qua đó xây dựng hình ảnh ngành y chuyên nghiệp, thân thiện.
Trên thực tế, tại khu vực cấp cứu, đối tượng bệnh nhân rất đa dạng và phức tạp, bao gồm nhiều bệnh lý khác nhau, từ tai nạn giao thông, xô xát, thảm họa hoặc các tình huống cấp cứu hàng loạt... Nhiều trường hợp người bệnh và thân nhân rơi vào trạng thái hoảng loạn, dễ dẫn đến bức xúc, kích động từ người thân đi cùng nên rất có thể có nguy cơ va chạm với nhân viên y tế khi đang làm nhiệm vụ cứu người.
“Những năm qua, nhờ áp dụng các biện pháp phòng ngừa và kiểm soát, bệnh viện gần như không còn ghi nhận tình trạng nhân viên y tế bị hành hung. Đây là kết quả của nỗ lực tạo dựng môi trường làm việc an toàn, giúp y bác sỹ yên tâm thực hiện nhiệm vụ. Tuy nhiên, để duy trì kết quả này và phục vụ người dân tốt hơn, rất cần sự hợp tác từ cộng đồng. Chúng tôi mong người dân phối hợp với nhân viên y tế, đặc biệt trong các tình huống cấp cứu khẩn cấp,” ông Cơ cho hay.
Liên quan đến tình trạng bạo hành cán bộ, nhân viên y tế, trước đó, Tiến sỹ Hà Anh Đức - Cục trưởng Cục Quản lý Khám, chữa bệnh khẳng định dù nguyên nhân là gì, hành vi hành hung nhân viên y tế, đặc biệt khi họ đang làm nhiệm vụ chuyên môn, là hoàn toàn không thể chấp nhận được. Phải đảm bảo an toàn để nhân viên y tế hoàn thành tốt công việc.
Ngay sau các sự việc, Bộ Y tế đã có văn bản chỉ đạo chấn chỉnh trong toàn ngành, yêu cầu các Sở Y tế làm việc ngay với cơ quan công an để đảm bảo an ninh, bảo vệ nhân viên y tế trong khi thực hiện nhiệm vụ cứu người.
Ông Hà Anh Đức cho biết từ năm 2014, Bộ Y tế đã ký quy chế phối hợp với Bộ Công an. Trong đó, có nội dung liên quan đến việc đảm bảo an ninh, trật tự tại các cơ sở y tế. Ngành Y tế cũng đề xuất các giám đốc bệnh viện cần tăng cường hành lang bảo vệ tại khu vực cấp cứu, hồi sức tích cực do đây là nơi thường xuyên xảy ra tình huống căng thẳng. Đồng thời, Bộ sẽ tiếp tục báo cáo và tham mưu cho Chính phủ, hoặc trong phạm vi quyền hạn của Bộ trưởng, ban hành các chính sách cụ thể để bảo vệ nhân viên y tế.
Cục trưởng Cục Quản lý Khám, chữa bệnh cho hay trong toàn bộ cải cách các thủ tục hành chính trong khám chữa bệnh, yếu tố cốt lõi vẫn là người bệnh. Mọi chính sách và giải pháp đều phải hướng đến việc lấy người bệnh làm trung tâm. Riêng về cơ chế tài chính, các đơn vị cần tiếp tục rà soát, điều chỉnh để tạo ra sự thông thoáng, giảm bớt rào cản cho người bệnh./.